سایه برین روزنامه نگار- «نوید محمدزاده»، بازیگر ایرانی که کارنامه پرباری در عرصه بینالملل نیز دارد، چندی پیش در صفحه اینستاگرام خود با انتشار تصویری از شهید ابراهیم نوشت: «محمدابراهیم همت، نقشی که دوست دارم بازی کنم.» این پست، تنها آرزو و هدفی بود که محمدزاده مطرح کرده بود اما اکنون خبری منتشر شده مبنی بر اینکه او برای ایفای نقش شهید همت در یک فیلم سینمایی نامزد شدهاست. هنوز هیچ خبری از کارگردان و محتوای این اثر و یا واکنش نوید محمدزاده به این پیشنهاد در دست نیست. اما واکنشها و گمانهزنیها در این خصوص، در شرایطی که حتی ممکن است اساس خبر شایعه باشد، آغاز شدهاست. تندترین واکنش به این خبر را روزنامه «کیهان» داشت و نوشت: «یک بازیگر که از نظر فرهنگی و رفتاری در سطحی بسیار پایین است، نامزد ایفای نقش شهید بزرگوار ابراهیم همت است. فیلم سینمایی شهید همت با سرمایهگذاری یکی از نهادها در مرحله پیش تولید قرار دارد. حاج ابراهیم همت، یکی از اسوههای بیبدیل تاریخ ایران است که تولید اثر هنری درباره وی، لازم و ضروری اما نیازمند همت و وسواس برای حفظ حرمت و شأن آن سردار شهید است. به همین دلیل هم اصلیترین نکته در تولید این اثر، انتخاب بازیگر نقش شهید همت است. این درحالی است که یکی از گزینههای ایفای نقش شهید همت بازیگری پرحاشیه است که شخصیت او فرسنگها با شهید همت فاصله دارد. بازیگری که حضورش در نقش شهید همت است، قطعا توهین به ساحت این سردار رشید اسلام محسوب میشود.»
به بهانه این واکنش منفی و با تاکید بر اینکه ما با تکیه بر اصول حرفهای بازیگری، در صورتی که نوید محمدزاده پتانسیل ایفای این نقش را داشته باشد، کوچکترین اشکالی در آن نمیبینیم، نگاهی کوتاه به چند نمونه داخلی و خارجی ایفای نقش بازیگران در شخصیتهای برجسته میاندازیم.
راسل کورو/ حضرت نوح (ع)
فیلم سینمایی نوح (Noah) یک اثر آمریکایی محصول سال ۲۰۱۴ به کارگردانی «دارن آرونوفسکی» است و نقش حضرت نوح (ع) در این اثر سینمایی را «راسل کورو» ایفا کردهاست. آرونوفسکی ابتدا نقش نوح را به «مایکل فاسبندر »و «کریستین بیل» پیشنهاد داد اما هر دوی آنها بازی در این نقش را رد کردند. این فیلم در چندین کشور مسلمان با تحریم مواجه شد و اجازه نمایش پیدا نکرد. کورو قبل و بعد از ایفای این نقش، هیچ نوع مراقبت روحی و اخلاقی را بر شخصیت خود اعمال نکرد و در واقع لزومی هم نداشت که چنین کاری انجام دهد! نقش حضرت نوح برای او، همچون شخصیتهایش در آثار «نفوذی»، «ذهن زیبا»، «محرمانه لس آنجلس» و … است که در آن درخشان هم حاضر شد.
پیمان معادی/ قادر مولانپور
سینمایی «درخت گردو» در ژانر دفاع مقدس، ساخته «محمدحسین مهدویان» و محصول سال ۱۳۹۸ در ایران است. این فیلم داستان زندگی «قادر مولان پور»، فردی رنجکشیده اهل آذربایجان غربی، در روستای مرزی رشهرمه در نزدیکی سردشت است که تمام اعضای خانوادهاش در بمب باران شیمیایی سردشت به شهادت رسیدند. پیمان معادی برای این نقش، سیمرغ بلورین بهترین نقش اول مرد را کسب کرد.معادی، سابقه ایفای نقش در سینمایی های «درباره الی»، «جدایی نادر از سیمین»، «متری شش و نیم»، «برادران لیلا»، «ابد و یک روز»، «خوک»، «ملبورن» و … را در کارنامه خود دارد که همه آثار اجتماعی و ساخته شده با بودجه غیردولتی هستند. معادی، زاده کشور آمریکاست و در آثار بینالمللی متعددی چون «کمپ ایکس ری»، «آخرین شوالیهها»، «شش زیرزمینی» و … نیز ایفای نقش کردهاست. با این اوصاف باید گفت معادی، بازیگر شایستهای برای اثر درخت گردو که در ژانر دفاع مقدس و ملی ساخته شده، نبودهاست؟!
آنتونی کوئین/ حمزه، عموی پیامبر (ص)
«آنتونی کوئین»، بازیگر آمریکایی- مکزیکی است که او نیز نمونهای برای این مثال است. کوئین، در نقش حمزه، عموی پیامبر (ص) در سینمایی مشهور محمد رسول الله ساخته «مصطفی عقاد» ایفای نقش کرده و بازیگر نقش عمر مختار نیز بودهاست. کوئین، در فیلم «کاروانها »، محصول مشترک ایران و آمریکا به کارگردانی «جیمز فارگو» با «بهروز وثوقی» و «محمدعلی کشاورز » همبازی بودهاست و تمام اینها با بی نهایت نقشهای متعدد که در هالیوود و غیره ایفا کردهاست، منافاتی نداشتهاست.
داریوش ارجمند/ مالک اشتر
در میان این مثالهای متعدد، ذکر یک نمونه از مواردی که نوع نقش در کاراکتر بازیگر تاثیرگذار بودهاست، خالی از لطف نیست. «داریوش ارجمند»، ایفا کننده نقش «مالک اشتر» در سریال امام علی (ع)، در یک مصاحبه تصویری اذعان داشت که ایفای این نقش، مدتی او را از انجام کارهایی چون بازی بیلیارد برحذر داشت چرا که نمیخواست ذهنیت جوانان نسبت به مالک اشتر به هم بریزد.
هدف از ذکر این چهار مثال که خوانندگان مستحضرند بی نهایت نمونه مشابه دیگر همچون آنها می توان ذکر کرد این است که چه دوست داشته باشیم چه نه، بازیگری یک حرفه تخصصی است که در آن شخصیت و منش بازیگر هیچگونه ارتباطی با نقشی که ایفا میکند ندارد و ذکر این نکته در جهان امروز، با این سرعت نوروار تکنولوژی و فهم بشر، باعث خجالت است. اینکه نوید محمدزاده شهید همت را دوست دارد و مناسب ایفای این نقش نیز هست، به چه کسی مربوط است؟ محمدزاده برای این مهم، گریم نزدیک به چهره شهید همت، توانمندی بازیگری و صلاحدید صاحبان پروژه را احتیاج دارد و اینکه در زندگی واقعی چه میکند، کارنامهاش چیست و چطور فکر میکند، به هیچکس جز خود او ارتباطی ندارد. (در پایان ذکر این نکته را حائز اهمیت میدانیم که آوردن مثال تنها از میان بازیگران مرد، تنها به علت سهولت امر مقایسه آنها با محمدزاده بود؛ وگرنه که نمونههای فراوانی از این دست در میان بازیگران زن داخلی و خارجی نیز وجود دارد.)
- نویسنده : ارسالی توسط سایه برین