به گزارش روزنامه جمله ، دومین نشست وزرای امور خارجه فرمت ۳+۳ در باب تحولات قفقاز، با عنوان «نوبت صلح، همکاری و پیشرفت در قفقاز جنوبی» به میزبانی تهران و با حضور وزرای امور خارجه ایران، روسیه، ترکیه، جمهوری آذربایجان و ارمنستان عصر دیروز دوشنبه یکم آبان آغاز شد.
برگزاری این نشست که با حضور لاوروف اهمیت بیشتری یافته است، تلاش تهران برای آرام کردن فضای مرزی خود در بحبوحه جنگ اسرائیل و حماس را نشان می‌دهد.برخی از کارشناسان بین‌المللی بر این عقیده‌اند که نشست تهران می‌تواند سرآغازی مهم برای گره گشایی در قفقاز باشد، اما همزمان بعضی دیگر از تحلیلگران معتقدند که غیبت گرجستان بعنوان یکی از بازیگران مهم در ماجرای قفقاز نشست تهران را بی اثر خواهد کرد.
از سوی دیگر درحالی‌که به نظر می‌رسد تمایل تهران بیشتر به سمت ایروان باشد، جمهوری اسلامی قره باغ را به عنوان حق قانونی آذربایجان به رسمیت شناخته و خواستار حل و فصل مسالمت آمیز مسئله شده است.
وزارت خارجه مهمترین هدف شکل گیری این قالب را تشریک مساعی کشورهای منطقه برای حل چالش‌های درون منطقه‌ای و تقویت همکاری‌های مشترک اعلان کرده است که به بررسی مسائل منطقه قفقاز جنوبی و راه‌های توسعه همکاری‌های منطقه‌ای (سیاسی، اقتصادی، امنیتی، ترانزیتی، انرژی و…) و همچنین گفتگوهای صلح بین آذربایجان و ارمنستان خواهد پرداخت. امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در بخشی از اظهارات خود در جمع وزرای خارجه مهمان از پایان جنگ در قفقار جنوبی خبر داد و گفت: فرصت تاریخی در اختیار همه کشورهای منطقه است و نوبت صلح، همکاری و پیشرفت در قفقاز فرا رسیده است.وی همچنین اظهار امیدواری کرد که در ادامه این نشست‌ها شاهد حضور سازنده و موثر کشور دوست گرجستان باشیم.
حجت‌الاسلام رئیسی؛ ریاست جمهوری اسلامی ایران نیز بعد از ظهر دیروز و در حاشیه این نشست در دیدار «آرارات میرزویان» وزیر خارجه ارمنستان، با تأکید بر اهمیت امنیت منطقه قفقاز برای کشورها و ملت‌های منطقه، دخالت بیگانگان را برای صلح و ثبات منطقه‌ای مضر دانست و افزود: جمهوری اسلامی ایران با توجه به جایگاه قدرتمند و اثرگذار خود، برای کمک به حل و فصل اختلافات موجود میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان آمادگی دارد.رئیس جمهور با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران امنیت کشورهای حوزه قفقاز را امنیت خود می‌داند، به نقش مخرب آمریکا، رژیم صهیونیستی و کشورهای غربی در برهم زدن صلح و ثبات میان کشورهای این منطقه اشاره کرد و گفت: جنایات امروز رژیم صهیونیستی در غزه و حمایت آشکار آمریکا و هم‌پیمانان غربی‌اش از این جنایات، عبرتی برای همه کشورهاست که بدانند این دولت‌ها و رژیم‌های سلطه‌گر هیچگاه دوست واقعی آنها نخواهند بود.به گزارش جمله، بحران قره‌باغ که با حملات ارتش آذربایجان به نیرو‌های ارمنی در این منطقه در تاریخ ۲۰ آبان دوباره شعله کشیده است ریشه در بحران‌ها و اختلافات دو جمعیت ارمنی و آذری از زمان شکل گیری اتحاد شوروی دارد. جنگ دوم قره‌باغ پس از ۴۴ روز با پیروزی ارتش آذربایجان و امضای توافق‌نامه سه جانبه آتش بس توسط رهبران روسیه، آذربایجان و ارمنستان در روز بیستم آبان ماه به پایان رسید. این جنگ و درگیری‌ها که پس از یک دوره شدید درگیری در نهایت منجر به آتش بسی موقت میان دو کشور درگیر آن هم با محوریت روسیه شد، در حالی صورت پذیرفت که ابهام و سوالات مهمی در مورد گذشته، حال و آینده منطقه ژئوپلیتیکی قفقاز و پیامد‌های تحولات کنونی”بحران قره‌باغ”بر کشورهای همسایه به وجود آورده است. تحلیلگران معتقدند در دهه‌های گذشته جمهوری اسلامی ایران آن‌چنان که باید و شاید موفق نشد، فرصت‌های ژئوپلیتیکی موجود در آسیای مرکزی و قفقاز را به سود خود فعال کند. این موضوع اکنون که تحولاتی سریع و جدی در قفقاز و به‌ویژه مناسبات جمهوری آذربایجان و ارمنستان به وقوع پیوسته، شرایط دوگانه جدیدی را پیش روی سیاست مداران ایرانی گشوده و فرصت‌ها و متقابلاً تهدید‌هایی را به‌وجود آورده است که اگر هوشمندانه با آن برخورد نشود، نه تنها سودی برای ایران نخواهد داشت، بلکه خسارت‌های سنگینی را متوجه کشورمان خواهد کرد.
بنابراین میزبانی ایران از این نشست می‌تواند به فعال شدن هرچه بیشتر ایران در معادلات قفقاز کمک کند، به شرط آنکه این توجهات در حد شعار باقی نماند و ایران همزمان با میانجی گری، نقش مرزی خود با آسیای میانه و قفقاز جنوبی را با توسعه اقتصادی و ترانزیتی تقویت کند. موضوعی که نیازمند سرمایه گذاری قابل توجه و جلب توجه جامعه جهانی است، دو چالشی که ایران به دلیل تحریم‌ها و برخی از سیاست‌های منطقه‌ای همچنان با آن مواجه است.
