سایه برین روزنامه نگار- دانشمندان، متخصصان و تولیدکنندگان ایرانی با وجود تمام مشکلاتی که وجود دارد، (اعم از تحریم‌های گسترده، عدم حمایت دولتهای مختلف، در دسترس نبودن تکنولوژی‌های روز دنیا و …) توانسته‌اند در تولیدات بسیاری از کالاهای اساسی و غیر اساسی به استانداردهای بین‌المللی نزدیک شده و قدرت‌نمایی کنند. اگرچه پیشرفت تولید در تمام اقلام کم و بیش مشهود است اما تولیداتی وجود دارد که ایرانیزه‌اند؛ یعنی عجیب مخصوص ایرانی‌هاست و علاوه بر اینکه باید رتبه اول تولید آنها را داشته باشم، باید به سهولت در دسترس مردم کشور هم قرار داشته باشند؛ اما متاسفانه چنین نیست. صنعتی که مورد بحث این متن است، صنعت تولید چای است که خطر جدی کمیاب شدن و گرانی افسارگسیخته طی چند ماه آینده، آن را تهدید می‌کند و این هشداری است که از جانب تولیدکنندگان این عرصه داده می‌شود. به گزارش دیده‌بان ایران، مرکز آمار ایران اخیرا گزارشی از متوسط قیمت کالاهای خوراکی منتخب درمناطق شهری کشور در مهر ماه ۱۴۰۲ منتشر کرده است که بر اساس آن در شهریورماه ۱۴۰۲ لبنیات و تخم مرغ به همراه چای، قهوه، کاکائو، قند، شکر و شیرینی در نیمه بالای نمودار تورم کشور قرار داشتند.
«مجتبی اشکذری»، فعال حوزه صنعت چای آماری بسیار قابل تامل در این خصوص ارائه داد و آن هم تشریح این است که ایرانی‌ها، چای را بسیار گران‌تر از نرم معمول آن در جهان تهیه می‌کنند. به گزارش اعتماد آنلاین وی گفت: «ما یک قیت جهانی داریم که مبنای قیمت‌گذاری چای بر اساس نرخ ارزی است که به واردکننده تعلق می‌گیرد و آپشن سریلانکا یا هندوستان است. اکنون پایین‌ترین قیمت چای، میانگین ۵ و نیم دلار است اما قیمتی که در حال حاضر به دست مصرف‌کننده می‌رسد نزدیک به دلار ۶۰ هزار تومان است. یعنی همچین دلاری که ما نداریم ولی اگر مبنای محاسبه در نظر بگیریم مصرف‌کننده دارد چای را از کشور مبدا هم گران‌تر می‌گیرد.»
اشکذری ضمن تاکید بر اینکه مصرف‌کننده نباید زیان‌ده باشد، تصریح کرد: «در خبرها می‌شنویم که دولت یک ارزی را برای واردات چای اختصاص داده است. اگر واقعا چای به گمرک آمده و ارز به آن تخصیص داده شده این چای باید در اختیار مردم قرار گیرد. من به عنوان نماینده کشور ۸۵ میلیونی می‌گویم که اگر برای من برنامه‌ریزی می‌شود که سر سفره من یک کالای ارزان قرار گیرد، این چایی که از سهم سرانه مصرف من کسر شده و ارز به آن تعلق گرفته را باید گران‌تر بخرم درصورتی که قبلا هزینه‌اش از من کسر شده است.»
اشکذری در بخش‌های دیگری از گفتگوی خود بیان داشته که یک ماه پیش، چای ارتودوکس یا همان چای سیاهی که مصرف مردم است، ذخیره فله‌ای آن در بنگاه‌ها کاهش پیدا کرد و رو به هیچ بود. بدین معنا که اگر تامین‌کننده در ماه‌های مختلف ده قلم چای داشت حال به دو قلم رسیده است. بسیاری از بنگاه‌ها تعطیل شده و ذخیره چای فله به صفر رسیده و نهایتا ۲۰ روز تا یک ماه نیازمان را تامین کند.چای بسته‌بندی را ماه دیگر شاید کیلویی ۷۰۰ هزار تومان به دست مصرف‌کننده بدهیم. این بدین معناست که چای متوسط دنیا را با لوکس‌ترین قیمت به دست مصرف‌کننده می‌رسد. این درحالی است که خردادماه سالجاری، علت افزایش قیمت و کمبود چای در کشور، توقف واردات و انحصار آن عنوان شد.
همچنین تیرماه سالجاری، صحبت‌های دیگری در این خصوص مطرح می‌شد و از جانب مسئولین مربوطه اعلام شد که تولید چای، به هیچ عنوان کاهش پیدا نکرده‌است. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت جهاد کشاورزی، «حبیب جهانساز»، رئیس سازمان چای کشور گفت: «افزایش قیمت چای خشک داخلی متناسب با رشد تورم، هزینه‌های تولید و سایر عوامل زندگی است و ربطی به میزان تولید ندارد.»
به زعم ما عمده‌ترین مسئله‌ای که باعث ایجاد مشکلات پیرامون چای در کشور شده‌است، واگذاری واردات چای از سوی وزارت جهاد کشاورزی به یک مجموعه خاص از ابتدای سالجاری و دیگری عدم حمایت کافی نداشتن از تولیدکنندگان این حوزه است. نداشتن حمایت از تولیدکنندگان، در تمام حوزه‌ها مشهود است و همانطور که پیش تر نیز ذکر آن رفت، در حوزه‌هایی که مخصوص ایرانی‌هاست، مثل فرش دستبافت، پسته، زعفران و همین چای، این عدم حمایت بیشتر قابل تامل است و بعید می‌دانیم که در صورت قرار گرفتن امکانات مناسب در اختیار تولیدکنندگان چای، نیاز کشور با قیمت مناسب در این مهم برآورده نشود. روشی که حداقل امروز، با توجه به خطر بحران گسترده‌ای که بیخ گوش این صنعت حس می‌شود، باید در دستور کار قرار بگیرد.
- نویسنده : ارسالی از سایه برین
