مارال نژاد آذر روزنامه نگار – تنشها در منطقه خاورمیانه بعد از آغاز نبرد میان اسرائیل و حماس هر روز بیشتر میشود و سرریز این تنشها اقتصاد ایران را نیز متاثر کرده است.
در تازهترین نمونه وزارت دادگستری ایالاتمتحده اعلام کرد که بیش از ۵۰۰ هزار سوخت ایران را توقیف کرده است.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، علاوه بر این، دادستان آمریکا اتهامات جنایی مربوط به فروش نفت خام به خریداران در چین، روسیه و سوریه را اعلام کرد.
مقامات آمریکایی این اقدامات را که در زمان تشدید تنشها بین ایالاتمتحده و ایران انجام میشود، به عنوان بخشی از تلاش گستردهتر برای اختلال در فعالیتهای ایران در منطقه اعلام کردند.
در یک پرونده دیگر در دادگاه فدرال واشنگتن دیسی نیز یک زن چینی و یک مرد عمانی را به اتهام دست داشتن در فروش نفت ایران به پالایشگاههای متعلق به دولت چین متهم میکند.
این پرونده جدیدترین پرونده مهم مرتبط با ایران هستند که در هفته جاری توسط وزارت دادگستری بازگشایی شدند.
بنا به اطلاعات منتشر شده بیش از ۵۰۰۰۰۰ بشکه سوختی که ایالات متحده در حال توقیف آن است، بیشتر از ۲۵ میلیون دلار ارزش داشت. ایالات متحده همچنین میگوید که ۱۰۸ میلیون دلار را که به عنوان بخشی از این طرح استفاده شده است، ضبط کرده است.
ماجرای فشار نفتی آمریکا به ایران محدود به هفتههای اخیر نیست. اواخر آبانماه سالجاری نیز مشاور بایدن ادعا کرده آمریکا محدودیتهای جدیدی را علیه صادرات نفت ایران اعمال خواهد کرد.
آموس هوخشتاین، مشاور امنیت انرژی جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، با اشاره به بیش از یک میلیون بشکه صادرات نفت روزانه ایران، گفت: «ما آن تحریمها را اجرا خواهیم کرد. این ارقام پایین خواهند آمد».
اظهارات هوخشتاین که در مصاحبه با تلویزیون بلومبرگ در حاشیه اجلاس همکاری اقتصادی آسیا و اقیانوسیه در سانفرانسیسکو بیان شد، در بحبوحه گمانهزنیها در مورد تشدید محدودیتها علیه صادرات نفت ایران پس از آغاز جنگ غزه در ۷ اکتبر اظهار شده است.
جانت یلن، وزیر خزانهداری آمریکا ماه گذشته گفت که دولت بایدن تحریمهای جدید علیه ایران را رد نکرده است و این تصور را رد کرد که ایالات متحده بهتدریج برخی از تحریمها را بر فروش نفت ایران کاهش داده است.
هوخشاتین گفت: «من فکر میکنم بهترین حکایت برای درآمدها در ایران این است که صادرات آنها را در سطح پایینتری نگه داریم و همچنین مطمئن شویم که قیمتها پایینتر است»
این تصمیمات تازه درحالی از سوی آمریکایی ها اعلام شده است که ایران از ابتدای سال ۱۴۰۲ به طور میانگین روزانه ۱ میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه در روز نفت و میعانات گازی صادر کرده است. میزان صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران در ماههای اخیر روند افزایشی را دنبال کرده است، با این حال هنوز فاصله زیادی با ماههای ابتدایی سال ۲۰۱۸ و پیش از آغاز تحریمها دارد.
به گزارش جمله اگرچه صادرات نفت ایران در دولت ابراهیم رئیسی افزایش داشته اما کارشناسان دلیل این افزایش را از یک سو سهل گیری آمریکا در تحریمها و تخفیف بالای ایرانیها به تنها خریدار موجود یعنی چین میدانند، تخفیفی که دلایل مختلفی از جمله تحریمها و رقابت با روسیه در آن دخیل است. اما بعد از جنگ غزه سیاست آمریکا به مرور تغییر کرده و حالا به نظر میرسد بایدن تصمیم دارد همان روش اوباما را در پیش بگیرد.
بعد از کشته شدن سه سرباز آمریکایی در پایگاه این کشور در مرز اردن و سوریه، بسیاری از عدم واکنش ایالات متحده انتقاد کردند و حملات صبح دیروز را نیز نمایشی خواندند، اما نباید فراموش کرد که دموکراتها برخلاف جمهوری خواهان با پنبه سر میبرند و بهجای تمرکز بر نیروی قهریه از نیروی نرم تهاجمی یعنی تحریمهای گسترده استفاده میکنند که به مرور تاثیر خود را بر اقتصاد کشورهایی که آمریکا با آنها مشکل دارد، خواهد گذاشت.
اگر تحریمهای جدید آمریکا موثر بیافتد و جنگ در خاورمیانه، به خصوص حملات حوثیها که صدای چین را هم درآورده بالا بگیرد، نهتنها بر فروش نفت ایران تاثیر منفی خواهد گذاشت، بلکه موجب کسری بودجه گسترده، چاپ پول بی پشتوانه و نهایتا تورم شدید در ایران خواهد شد که این زنجیره اتفاقات میتواند ساله۱۴۰۳ را به سختترین سال دولت رئیسی و البته مردم ایران بدل کند.
البته ایرانیها به رویه هرسال بدتر از پارسال عادت کردهاند و موج گسترده مهاجرت و نارضایتی اجتماعی و اقتصادی در داخل کشور مهر تاییدی بر این ادعاست.
- نویسنده : ارسالی از مارال نژاد آذر