پس از پایان موفقیتآمیز عملیات ثامنالائمه، پنج تن از فرماندهان رده بالای ارتش و سپاه، جهت تقدیم گزارش به آیتالله خمینی(ره) فرماندهی کل قوا، عازم تهران میشوند.
به گزارش عبارت بهاین منظور، یک فروند هواپیمای سی ۱۳۰ با چهل نفر سرنشین و ۲۷ مجروح و ۳۲ تن از شهدای عملیات ثامنالائمه از فرودگاه اهواز به مقصد تهران به پرواز در آمد. اما این هواپیما در ۳۰ کیلومتری فرودگاه مهرآباد در جنوب غربی کهریزک دچار سانحه گردید. خلبان سعی نمود هواپیما را در همان منطقه به زمین بنشاند که پس از طی مسافت ۲۷۰ متری، بال چپ هواپیما به زمین اصابت میکند. هواپیما متلاشی شده و آتش میگیرد که در نتیجه ۴۹ نفر از سرنشینان هواپیما از جمله این پنج فرمانده به شهادت رسیدند که عبارتند از: سرلشکر ولی اللَّه فلاحی، جانشین ستاد مشترک ارتش، سرتیپ موسی نامجو، وزیر دفاع و نماینده امام در شورای عالی دفاع و فرمانده دانشکده افسری، سرتیپ جواد فکوری، فرمانده نیروی هوایی و وزیر دفاع و مشاور در ستاد مشترک ارتش، یوسف کلاهدوز، قائم مقام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و محمدعلی جهانآرا، فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خرمشهر.
دلايل اين حادثه تلخ که در یک روز موجب فقدان بزرگترین و مشهورترین فرماندهان جنگ شد همچنان کاملا روشن نشده است.
اهمیت سرنشینان پرواز یادشده تا جایی بود که ستاد مشترک ارتش، نیروی هوایی ارتش و وزارت دفاع در یک روز با خلأ فرماندگان خود مواجه شدند. این رخداد، باعث تغییر یافتن معادلات جنگ شده و طرح عملیات آزادسازی خرمشهر نیز به ۸ ماه بعد از آن موکول شد. برخی کارشناسان معتقدند این سقوط، خرابکاری بوده و در ادامهٔ ترورهای تابستان سال ۱۳۶۰ قرار داشت. سرهنگ خلبان، بهمن فرقانی، رئیس تیم بررسی سانحه، علت سقوط را خطای مهندس پرواز و خلبان اعلام کرده و گفته است که این ارزیابی توسط تیم مستقلی از کشور پاکستان نیز تأیید شده است.
سرهنگ صولتی سر خلبان پرواز میگوید پس از بلند شدن از فرودگاه و طی مسافتی ناگهان صدای انفجاری که ناشی از خرابیهای برق بود بلند شد و به دنبال آن چهار موتور هواپیما از کار افتاد.
آنچنان که از سخنان وی و گزارش ماهنامه صنایع هوایی برمیآید کادر پرواز در زمان سقوط میدانستهاند که موتورها را از دست دادهاند با این حال توانستهاند هواپیما را بر زمین بنشانند. این در حالی است که این فرود، دهها کشته برجای گذاشته است که درباره آمار بالای آن دلیل دیگری مطرح است. به گفته برخی مسئولان اینکه تابوتهای حامل کشتهشدگان عملیات ثامنالائمه که در انتهای هواپیما قرار داشت با سرعت بسیار بالا به سمت جلو پرتاب شده بود آمار شهدا را بالا برده بود. این روایت بعدها منجر به این شد که حمل تابوت به این شکل در هواپیماهای ترابری ممنوع شود. هواپیماهای ترابری سی- ۱۳۰ در آن زمان دو گردان بودند که نقش اصلی را در ترابری نیروها، مجروحان و شهدا بین اهواز و تهران برعهده داشتند.
- نویسنده : ملیحه منوری-سردبیر