محمد حسین جعفری سمیع / دبیر گروه سیاسی دکتر سید حسن قاضی زاده هاشمی را می توان یکی از موفق ترین وزاری کابینه یازدهم و دوازده نامید. وزیری که شاید هرزگاهی درگیر حاشیه های شده است اما عملکرد او را در توسعه حوزه سلامت و بهداشت، نمی توان نادیده گرفت. قاضی زاده هاشمی در عمل […]
محمد حسین جعفری سمیع / دبیر گروه سیاسی
دکتر سید حسن قاضی زاده هاشمی را می توان یکی از موفق ترین وزاری کابینه یازدهم و دوازده نامید. وزیری که شاید هرزگاهی درگیر حاشیه های شده است اما عملکرد او را در توسعه حوزه سلامت و بهداشت، نمی توان نادیده گرفت. قاضی زاده هاشمی در عمل ثابت کرده که وزیری مردمی است. او در بازدیدهایی که از مناطق محروم کشور به عمل آورده از نزدیک با مردم ارتباط داشته و همواره تلاش داشته تا نقشی موثر در توسعه بهداشت و درمان مناطق محروم کشور داشته باشد. با اینحال در روزهای گذشته خبرهایی در خصوص عدم رضایت این وزیر پرکار از بودجه حوزه سلامت در سال ۹۸ منتشر شده است. روز گذشته بود که توئیت الیاس حضرتی نماینده مردم تهران در مجلس، پیرامون استعفای وزیر بهداشت، در رسانه ها خبرساز شد. حضرتی در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «متاسفانه باخبر شدم، دکتر قاضیزاده هاشمی در اعتراض به کاهش بودجه سلامت، استعفا داده و چند روزی است در جلسات هیات دولت شرکت نمیکند. وظیفه تمام دلسوزان است که مانع از استعفای ایشان شوند و امیدوارم بهزودی وزیر بهداشت دوباره در دولت حاضر شوند.»
به گزارش «جمله» بر اساس اخبار منتشر شده، روز گذشته الیاس حضرتی همچنین در گفتوگویی اظهار کرد: «آقای قاضی زاده هاشمی نسبت به بودجه بخش سلامت اعتراض دارند و در این رابطه بحثشان شده است.» وی افزود: «ایشان سه چهار جسله است که در جلسات هیئت دولت شرکت نمیکند و استعفای خود را نیز تقدیم رئیس جمهور کرده است.»
طرحی حیاتی بر روی زمین!
یکی از مواردی که همواره دکتر هاشمی نسبت به آن انتقاد دارد، عدم اجرای طرح تحول نظام سلامت است. طرح تحول نظام سلامت طرحی برای بهبود سیستمهای سلامت ایران بود که از ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۳ در دولت یازدهم در بیمارستانهای وزارت بهداشت آغاز به کار کرد. تحول در نظام سلامت با سه رویکرد حفاظت مالی از مردم، ایجاد عدالت در دسترسی به خدمات سلامت و نیز ارتقای کیفیت خدمات اجرا میشود که متأسفانه همه بار مالی آن بر دوش شرکتهای تأمینکننده تجهیزات پزشکی و دارویی اعم از تولیدکنندگان و وارد کنندگان و توزیع کنندگان قرار گرفت، بهطوریکه نه تنها در ۲۴ ماه پس از آن مطالبات خود را از مراکز درمانی دریافت نکردند، بلکه اکنون نیز آنها پیشنهاد دریافت اوراق قرضه دوساله جهت دریافت مطالبات خود را از طرف دولت شاهد هستند. از طرفی قیمتگذاری کالاهای سلامت محور که با نرخ ارز آن زمان انجام شده بود بعد از گذشت حدود ۴ سال از طرح و با وجود افزایش شدید نرخ ارز همچنان بر همان پایه یعنی نرخ ارز هر یورو ۳۹۲۰۰ ریال در سایت موجود بوده و دولت هم تصمیمی برای افزایش یا اصلاح آن به نرخ روز را ندارد.
اختلاف بر سر بودجه سلامت
پس از انتشار خبر استعفای دکتر هاشمی از وزارت بهداشت، محمد حسین قربانی عضو کمیسیون بهداشت و درمان درباره استعفای وزیر بهداشت، اظهار کرد: «آقای قاضیزادههاشمی از سمت خود استعفا داده اما هنوز رئیس جمهور نپذیرفته است.»
با این حال حسینعلی امیری معاون پارلمانی رئیس جمهور در حاشیه جلسه علنی دیروز مجلس، خبر استعفای وزیر بهداشت را تکذیب کرد.
یک منبع آگاه در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به استعفای قاضیزاده هاشمی،گفت: «شنیدهام که قاضیزادههاشمی بر سر بودجه سلامت و لایحه بودجه سال ۹۷ با نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه و رئیس جمهور مشکلات و اختلافاتی پیدا کرده است.»
وی تصریح کرد: «وزیر بهداشت به رئیس جمهور اعلام کرده است اگر این مسائل تا یک روز خاص حل نشود، استعفا خواهد داد؛ یعنی تاکنون استعفایی به صورت رسمی و کاغذی ننوشته و در این حد نبوده است.»
بر اساس شنیده ها، وزیر بهداشت شنبه دو هفته پیش به دلیل بودجه سلامت برای سال ۹۸ به خصوص عدم تخصیص بودجه تصویب شده برای تامین دارو و تجهیزات پزشکی از صندوق توسعه ملی، کتباً در نامهای به حسن روحانی رئیس جمهور، استعفا داده است.
اما با گذشت حدود ۱۵ روز از استعفای وزیر بهداشت، حسن روحانی رئیس جمهور تاکنون در این باره پاسخی به نامهی استعفای قاضی زاده هاشمی نداده است اما محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور تلاش کرده که با وساطت، موضوع را حل کند اما وزیر بهداشت اصرار داشته که بودجه تامین دارو و تجهیزات پزشکی باید تامین شود.
قاضی زاده هاشمی بعد از استعفا و تا مشخص شدن وضعیت استعفا، همچنان در وزارت بهداشت مشغول به کار بوده و در هفته پیش ۳ سفر استانی به سیستان و بلوچستان، کرمانشاه و کهگیلویه و بویراحمد داشته است.
ادعای عضو کمیسیون بهداشت و درمان
در همین رابطه علی نوبخت، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در خصوص انتقادات به بودجه طرح تحول سلامت مدعی شد: «از لحاظ کارشناسی بودجه وزارت بهداشت مناسب تعیین شده و هیچ گونه کمبودی در این زمینه احساس نمیشود.»
نوبخت حقیقی با بیان اینکه برخی به دنبال فضاسازی رسانهای هستند توضیح داد: «با توجه به منابع خزانه، بودجه وزارت بهداشت بهطور دقیق تعیین شد و حتی میتوان یکسوم این مبلغ را صرفهجویی کرد.»
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در واکنش به اخبار منتشر شده درباره استعفای وزیر بهداشت به خاطر کمبود بودجه طرح تحول سلامت گفت: «بودجه وزارت بهداشت نسبت به سال گذشته حداقل ۱۰ درصد افزایش پیدا کرده است، وزارت بهداشت در زمینه مصرف بودجه، قانون را رعایت نمیکند و مسئله استعفای وزیر نیز فرار روبهجلو است.»
آدرس غلط، مشکلی را حل نمیکند
در پاسخ به ادعای علی نوبخت نماینده مجلس، دکتر ایرج حریرچی سخنگوی وزارت بهداشت، با اشاره به وضعیت بودجهای این وزارتخانه در لایحه بودجه ۹۸ گفت: «سهم وزارت بهداشت با احتساب درآمد عمومی و اختصاصی و تملک دارایی و هدفمندی یارانهها و ۱% ارزش افزوده و بیمه سلامت برابر ۵.۱% از بودجه ۱۷۰۳ هزار میلیارد تومانی لایحه بودجه سال بعد است و رشد کل بودجه هزینهایی وزارت بهداشت در لایحه ۹۸ نسبت به سال ۹۷ برابر ۸% است.»
وی در مورد میزان اولویت اعتبارات حوزه سلامت در بودجه کل کشور گفت: «با این که نسبت به سالهای قبل از طرح تحول وضعیت بهتر شده است، ولی تا رسیدن به وضعیت کف مطلوب راه درازی در پیش داریم و در مقایسه با اکثر کشورهای جهان و منطقه وضعیت نامساعدی هنوز حاکم است.»
سخنگوی وزارت بهداشت در پاسخ به سوال خبرنگاران در مورد بیشتر بودن بودجه دولتی سلامت از بسیاری از کشورها، گفت: «متوسط پرداختی از جیب در کل کشورها ۲۴% است و معمولا سهم دولت و بیمهها از هزینههای سلامت بین ۶۵ تا ۷۰% است و این به وضوح نشان میدهد که ایران از لحاظ شاخصهای سهم دولت و بیمهها از هزینههای سلامت در مقایسه با دیگر کشورها هنوز دچار وضعیت نامناسب است.» وی اضافه کرد: با آدرس غلط دادن و حمله به خدمتگزاران مردم در حوزه سلامت هیچ مشکلی حل نخواهد شد و تکیه بر بعضی اطلاعات اشتباه و وابستگیهای شخصی مشکلات حوزه سلامت را تشدید میکند.
طرح تحول سلامت، بزرگترین طرح ملی
وی درباره مباحث مطرح مبنی بر «پول پاشی در حوزه سلامت» و «امکان صرفه جویی یک سومی در حوزه سلامت» گفت: «این اصطلاحات و این عناوین قبلا هم مطرح شده است و تعجب بنده این است که افرادی که خود قبلا با این ادعاها مخالف بودند، با مخالفان حوزه سلامت همسو شدهاند.»
حریرچی اضافه کرد: «طرح تحول سلامت بنا به نظر دوست و دشمن، بزرگترین پروژه اجتماعی دولت و یکی از اصلیترین دستاوردهای نظام در چند سال اخیر بوده است.»
حمله به وزیر جوانمردانه نیست
وی در مورد بودجه پاداش پایان خدمت کارکنان وزارت بهداشت، گفت: «در حالی که سایر وزارتخانهها از محل ۳۵۰۰ میلیارد تومان مصوب دریافتیهای بسیار قابل توجه داشتهاند، وزارت بهداشت هیچ دریافتی از این بابت از سازمان برنامه و بودجه نداشته است، در حالی که مسئولین سازمان با شدت مشکلات وزارت بهداشت به عنوان دومین وزارتخانه بزرگ دولت از لحاظ تعداد کارکنان و بازنشستگان آشنا هستند و مکررا در این زمینه قول تامین منابع داده اند.» وی گفت: وزیر مردمی بهداشت هم در بازدیدهای میدانی بسیار زیادی که دارند، با مشکلات مردم مواجه میشوند و پیگیریهای متعدد و طاقتفرسایی در این زمینه انجام دادهاند و حمله به فردی که در جهت حل مشکلات حوزه بهداشت ودرمان را تلاش شبانهروزی دارد، جوانمردانه نیست.»
نقش کلیدی بودجه در حوزه سلامت
بر اساس گزارش موسسه بین المللی لگاتوم، ایران رتبه ۶۷ را در میان کشورهای جهان و در حوزه سلامت و بهداشت به خود اختصاص داده است. با توجه به پراکندگی جمعیتی ، بسیاری از مناطق کشور ما از حداقل امکانات بهداشتی محروم هستند و برای بهره مندی این مناطق لازم است نسبت به تامین بودجه حوزه بهداشت و درمان اهمیت جدی داده شود. با این حال گویا برای برخی از مسئولین و نمایندگان مجلس حوزه بهداشت و درمان از اهمیت کمتری نسبت به موسسات فرهنگی خاص برخوردار است. موسساتی که هیچگونه بازدهی نداشته و کمترین نقشی در توسعه کشور ایفا نمی کنند.