محمدحسین جعفری سمیع / دبیر گروه سیاسی به گواهی تاریخ هر حکومتی که بیشتر مدعی اخلاقیات باشد، بیش از همه اخلاق را زیر پا می گذارد. دولت هایی که مدعی دفاع از حقوق بشر و آزادی هستند، همواره بزرگترین نقض کنندگان حقوق بشر بوده و از شعارهایی همچون حقوق بشر، آزادی بیان، رعایت اصول انسانی، […]
محمدحسین جعفری سمیع / دبیر گروه سیاسی
به گواهی تاریخ هر حکومتی که بیشتر مدعی اخلاقیات باشد، بیش از همه اخلاق را زیر پا می گذارد. دولت هایی که مدعی دفاع از حقوق بشر و آزادی هستند، همواره بزرگترین نقض کنندگان حقوق بشر بوده و از شعارهایی همچون حقوق بشر، آزادی بیان، رعایت اصول انسانی، دموکراسی و . . . استفاده ابزاری می کنند. ایالات متحده نیز همچون دیگر مدعیان آزادی از این قاعده مستثنی نیست. در ۵۰ سال گذشته حاکمان این کشور به نام دموکراسی به کرار مرتکب جنایت علیه بشریت شده اند. با این حال اوضاع وقتی وخیم تر می شود که شخصی همچون ترامپ سکان هدایت این کشور را در دست بگیرد. کسی که در چند سال گذشته نشان داده میانه خوبی با رسانه ها ندارد.
هفته گذشته بود که خبر بازدداشت مرضیه هاشمی، خبرنگار و مجری شبکه بین المللی «پرس تی وی» در رسانه ها منتشر شد. بنا به اعلام این شبکه مرضیه هاشمی روز یکشنبه در فرودگاه سنت لوئیس در ایالت میسوری آمریکا بازداشت شده است. بنا به همین گزارش این خبرنگار به واشنگتن منتقل شده و تاکنون اتهامی علیه وی مطرح نشده است. مقامات پلیس فدرال ایالات متحده واکنشی به انتشار خبر دستگیری مرضیه هاشمی نشان نداده اند. شبکه «پری تی وی» اعلام کرده که مرضیه هاشمی برای دیدار با اعضای خانواده اش از جمله برادرش که به بیماری سرطان مبتلا است به آمریکا سفر کرده بود. طبق اعلام شبکه «پرس تی وی» این خبرنگار پس از دو روز اجازه یافته است با دخترش تلفنی گفتگو کند. «زهرا هاشمی» خواهر همسر مرضیه هاشمی در گفتوگو با «انصاف نیوز» گفت: « برای هاشمی قرار دادگاه گذاشته شده است و الان او بدون تفهیم اتهام در زندان به سر می‌برد.» هاشمی تاکید کرد: «مرضیه هاشمی وضعیت خوبی ندارد و به دست و پاهایش زنجیر بسته‌اند و به او گوشت حرام می‌دهند. فرزندان هاشمی نیز تحت کنترل پلیس هستند.» هاشمی در مورد جزییات این بازداشت گفت: «برای دیدن دختر و پسر و برادرش که مریض است به آمریکا رفته بود، دو روز پیش بعد از دیدن برادرش برای تهیه‌ی مستند به یک ایالت رفته بود که در راه برگشت در فرودگاه دستگیر شد.»
خواهر مرضیه هاشمی تصرح کرد: «او موفق شد با دخترش تماس بگیرد. در این تماس گفته بدون اینکه او را به بازداشتگاه ببرند مستقیم به زندان برده‌اند، حجاب از سرش برداشته‌اند و غذا هم که به او داده‌اند گوشت خوک بوده که حرام است او هم غذا نخورده و از آنها درخواست نان کرده که حتی نان هم به او نداده‌اند. در تمام این دو روز یک بیسکوییت خورده است.» او در ادامه می‌گوید: «مستندی که در حال ساخت آن بود درمورد رعایت نشدن حقوق بشر در آمریکا بود. ولی دفعه‌ی اول نیست که چنین مستندی می‌سازد و قبل از این هم از این دست مستندها ساخته بود. ما هیچ حدسی نمی‌زنیم و منتظریم ببینیم اتهام او چیست، حتی به خود او هم تفهیم اتهام نشده درحالی که طبق قانون آمریکا باید تفهیم اتهام صورت بگیرد. برای او وکیلی تعیین کرده‌اند که این وکیل گفته او خوب است اما خودش در تماس تلفنی گفته وضعیت خوبی ندارد. حتی به دست و پایش زنجیر بسته‌اند.»
واکنش ها به بازدداشت مرضیه هاشمی
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه درخصوص بازداشت مجری و خبرنگار شبکه «پرس تی وی» توسط آمریکا بیان داشت: «خانم مرضیه هاشمی به لحاظ اینکه همسر یک فرد ایرانی بودند، شهروند ایرانی هم محسوب می‌شوند از همین رو وظیفه خود می‌دانیم که از حقوق شهروندان خود دفاع کنیم. خانم هاشمی خبرنگار رسمی بودند و زندگی و وظیفه مشخصی داشتند. اقدام آمریکا در دستگیری این خانم یک اقدام سیاسی غیرقابل قبول و زیر پا گذاشتن آزادی بیان است از همین رو آمریکایی‌ها بدون فوت وقت این بازی سیاسی را تمام کنند.» در همین رابطه انجمن قلم آمریکا و انجمن بین‌المللی روزنامه‌نگاران نیز خواستار اطلاع‌رسانی در مورد علت بازداشت مرضیه هاشمی شدهاند. انجمن قلم آمریکا از دولت این کشور خواسته است که خانم هاشمی را فورا آزاد کند. فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران (آی‌اف‌جی) روز پنجشنبه (۱۷ ژانویه) در حساب توییتری خود نوشت: «مرضیه هاشمی، خبرنگار ایرانی در آمریکا بازداشت شده در حالی که اتهامات او علنی نشده است. ما به شدت نگران او هستیم و از مقام‌های آمریکا می‌خواهیم هر چه زودتر در این باره شفاف‌سازی کنند. »
در داخل آمریکا هم مدیرعامل انجمن قلم این کشور طی بیانیه‌ای خواستار آزادی فوری خانم هاشمی شده و ابراز نگرانی کرده که آمریکا این خبرنگار شبکه پرس تی‌وی را در ارتباط با تنش‌های سیاسی میان تهران و واشنگتن بازداشت کرده باشد.
سوزان ناسل در بیانیه این انجمن ادبی نوشته: «فقدان اطلاعات و شفاف‌سازی درباره علت بازداشت خانم هاشمی باعث شده این گمانه‌زنی‌ها قوت پیدا کند که آیا او در ارتباط با مستندی که جدیدا درباره جنبش “جان سیاهان مهم است” تهیه کرده بود بازداشت شده و یا بازداشت او یک اقدام تلافی‌جویانه در برابر زندانی کردن شهروندان آمریکایی در ایران است. علت هر کدام از این دو مورد که باشد نقض آشکار ارزش‌های دموکراسی است. شگفت‌آور خواهد بود که ببینیم آمریکا هم همان رویه‌ای را پیش گرفته که چین و ایران از آن استفاده می‌کنند؛ یعنی بازداشت شهروندان بدون اتهامات جدی و آشکار و با نیت اعمال فشار یا بالا بردن قدرت چانه‌زنی. اگر علت بازداشت خانم هاشمی چیزی به غیر از این موارد است باید خیلی زود شفاف‌سازی شود و در غیر این صورت او باید فورا آزاد شود.»
حرفه ای اما بی دفاع
به رغم آنکه امروزه بسیاری از دولت ها مدعی رعایت حقوق بشر و دفاع از آزادی هستند، اما شاهد این حقیقت هستیم که در کمتر کشوری به این موارد اهمیت داده می شود. در دنیای پر تنش امروز کمتر جایی وجود دارد که بتوان شاهد یک دموکراسی واقعی بود. از این رو خبرنگاران و اصحاب رسانه همواره با مشکلات فراوانی مواجه هستند. مشکلاتی که حتی گاهی به قیمت جان آنان تمام می شود. هرچند رویکرد دولت ترامپ به رسانه ها، رویکردی همراه با بدبینی و خشونت است اما این تنها دولت ترامپ نیست که با اصحاب رسانه سر جنگ دارد بلکه بسیاری از حکومت های مدعی رفتاری خصمانه با خبرنگاران به ویژه خبرنگاران رسانه های خارجی دارند. بر اساس آمار منتشر شده توسط سازمان گزارشگران بدون مرز ، تنها در سال ۲۰۱۸ میلادی، در مجموع ۸۰ روزنامه‌نگار در جهان کشته شدهاند که از این تعداد، بیش از ۶۰ درصد یا ۴۹ نفر، به عمد هدف قرار گرفته‌اند. ضاربان این روزنامه‌نگاران سیاستمداران، ثروتمندان پر نفوذ، افراد یا گروه‌های مذهبی یا گروه‌های جنایتکار بوده‌اند.
خبرنگاران پشت میله‌های زندان
سازمان گزارشگران بدون مرز می‌گوید در سال گذشته میلادی ۳۴۸ خبرنگار در جهان در ارتباط با حرفه‌شان زندانی بودند که همچنان در بند هستند.
این آمار شامل خبرنگاران حرفه‌ای و کسانی می‌شود که به صورت تمام وقت خبرنگار نیستند، وبلاگ نویسان و کسانی که با استفاده از شبکه‌های اجتماعی اطلاع رسانی می‌کنند جزو این گروه محسوب می‌شوند. که تعداد بازداشت شدگان این گروه نسبت به سال قبل از آن ۴۰ درصد افزایش یافته است (از ۱۰۷ نفر به ۱۵۰ نفر رسیده است). همچنین ۹۳ درصد خبرنگاران زندانی مرد و ۷ درصد زن هستند.
علاوه بر خبرنگاران زندانی، ۶۰ خبرنگار هم در جهان به گروگان گرفته شدهاند. ۵۹ نفر از آنان در خاورمیانه یعنی در سوریه، یمن و عراق به گروگان گرفته شدهاند. یک خبرنگار هم در اوکراین به گروگان گرفته شده است. با توجه به سیاست های خصمانه دولت آمریکا علیه ایران، می توان به این نتیجه دست یافت که اقدام پلیس آمریکا در بازدداشت مرضیه هاشمی، یک اقدام کاملاً سیاسی اقدامی که به عقیده برخی با طرح ریزی جان بولتون، مشاور ضد ایرانی کاخ سفید انجام گرفته است.
