سیزدهمین نمایشگاه کتاب خوزستان در حالی برگزار شد که عنوان فروشگاهی بزرگ با نام نمایشگاه را به دوش می‌کشید؛ فروشگاهی که نه تنها در محتوا که در طراحی دکوراسیون و سخت‌افزار خود نیز لنگ می‌زد. سیزدهمین نمایشگاه کتاب خوزستان در ۲۳ بهمن ۹۷ به کار خود پایان داد. در این نمایشگاه هر ساله بیش از […]
سیزدهمین نمایشگاه کتاب خوزستان در حالی برگزار شد که عنوان فروشگاهی بزرگ با نام نمایشگاه را به دوش می‌کشید؛ فروشگاهی که نه تنها در محتوا که در طراحی دکوراسیون و سخت‌افزار خود نیز لنگ می‌زد.
سیزدهمین نمایشگاه کتاب خوزستان در ۲۳ بهمن ۹۷ به کار خود پایان داد. در این نمایشگاه هر ساله بیش از ۵۰۰ ناشر داخلی و خارجی، غرفه‌های فروش کتاب برپا کرده و به طور مستقیم کتاب‌های خود را عرضه می‌کنند. این در حالی است که با نگاهی اجمالی به غرفه‌های حاضر در نمایشگاه می‌توان دریافت که عمده غرفه‌داران تنها توزیع‌کنندگانی هستند که با نام یکی از ناشران کتاب در نمایشگاه حاضر شده‌اند. توزیع‌کنندگانی که با عرضه کتاب‌های تاریخ گذشته، قدیمی و نیز با ترجمه‌های ناشناخته، جیب کتاب ناآشنایان بخت برگشته را خالی می‌کنند. همین امر باعث شده تا بسیاری از بازدیدکنندگان حرفه‌ای، سیزدهمین نمایشگاه کتاب خوزستان را هم از نظر محتوا و هم به لحاظ سخت‌افزاری یکی از بی‌کیفیت‌ترین نمایشگاه‌ها حتی در مقایسه با دوره‌های گذشته بدانند.
حاج مهدی، فرهنگی بازنشسته یا به قول خودش کهنه سرباز دنیای کتاب، که برای بازدید از سیزدهمین نمایشگاه کتاب خوزستان در این محل حاضر شده است، در این باره می‌گوید: متأسفانه امسال هم مانند دیگر دوره‌ها با عرضه کتاب‌های سوخته و از رده خارج شده توسط ناشران مواجه شدم. ناشران بزرگ و بنام باقدیمی‌ترین کتاب‌هایشان به نمایشگاه آمده‌اند و خبری از کتاب‌های داغ و به روز نیست که دلیل آن را می‌توانیم سیاست‌های سودمحور ناشران و تمایل به فروش چاپ‌های قدیمی قلمداد کنیم. اتفاقی که در مقایسه با نمایشگاه‌های دیگر استان‌ها به ویژه نمایشگاه کتاب تهران بسیار قابل تأمل است.
او می‌گوید: به یاد دارم در سال ۶۷ اداره پست خوزستان در نمایشگاهی مشترک همزمان با استان تهران اقدام به برگزاری نمایشگاهی غیرحضوری کرده بود، به این صورت که تمام کتاب‌های به روز ایران و جهان، دقیقاً همان عناوینی که در نمایشگاه کتاب تهران عرضه شده بود را در تعداد زیادی زونکن فهرست کرده بود و مخاطب با حضور در این نمایشگاه، هر عنوان کتابی را که می‌خواست بدون حضور فیزیکی کتاب خریداری می‌کرد و پست دو روز بعد آن را به خریدار تحویل می‌داد. اما متأسفانه اکنون با وجود پیشرفت نامحدود تکنولوژی هنوز مسؤولان ما با بی‌سلیقگی تمام نمایشگاهی کاملاً بی‌کیفیت را برگزار می‌کنند.
حاج مهدی در حالی که کتاب کهنه‌ای را زیر بغل زده بود، با آشفتگی خاصی که از صدایش برمی‌خواست گفت: این کتاب را می‌بینی؟ (داستان یک شهر احمد محمود را می‌گفت)، این کتاب را ۳۰ سال پیش از مرحوم آرش باران‌پور که در میدان شهدا کتاب بساط می‌کرد خریدم. در این شرایط ترجیح می‌دهم کتاب مورد نظرم را از همان میدان شهدای خودمان تهیه کنم.
از دیگر آفت‌های عظیم این نمایشگاه، فروش کتاب توسط شبه ناشران است. این رفتار باعث شده تا کتابفروشی‌ها عملاً از چرخه توزیع کتاب خارج شده و راه برای فروش کتاب به صورت قاچاق گشوده شود. در این میان میزان فروش کتاب در سیزدهمین نمایشگاه کتاب خوزستان نمایان می‌کند که مردمِ کمتر کتابخوان تقریباً هرساله سعی می‌کنند اندک کتاب‌های مورد نیاز خود را از این نمایشگاه خریداری کنند. در پایان نیز مسؤولان برگزاری نمایشگاه در مصاحبه‌ای حماسی فروش بالا در نمایشگاه را جزو موفقیت‌های خود قلمداد می‌کنند.
هادی مدرس‌نیا، بنیان‌گذار و مدیر انتشارات ترآوا، در این خصوص می‌گوید: متأسفانه چندین سال است که مؤسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران به طور کامل سیاست برگزاری نمایشگاه‌های کتاب را تعیین می‌کند و تصمیم‌گیری نهایی برای زمان و محتوای برگزاری نمایشگاه به ویژه انتخاب ناشران برای شرکت در نمایشگاه را در دست دارد. به این گونه که با انتخاب خودش ناشران مورد نظر مؤسسه را برای حضور در نمایشگاه فرامی‌خواند. بنابراین می‌توان گفت که نحوه چینش و انتخاب ناشران تماماً از طریق رانت صورت می‌گیرد و نه از روی شایستگی و کیفیت حضور. این در حالی است که اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان باید به عنوان متولی این رویداد تمام تلاش خود را برای برگزاری هر چه با کیفیت‌تر نمایشگاه به کار بگیرد، امری که متأسفانه در کمال ناباوری اداره ارشاد خوزستان هیچ گونه تمایلی برای حل و فصل آن ندارد.
این ناشر خوزستانی همچنین بیان می‌کند: مقایسه درستی نیست اگر بخواهیم کیفیت نمایشگاه پارسال را با نمایشگاه امسال بسنجیم زیرا در یک مقایسه ساده درمی‌یابیم که شاخص‌هایی مانند معیشت مردم، شرایط برگزاری، کتاب‌های عرضه شده، بودجه تخصیص داده شده به نمایشگاه، تبلیغات شهری و به ویژه زمان برگزاری در کیفیت نمایشگاه اثرگذار هستند.
او در حالی که کتاب‌های تازه چاپ خود را به درون قفسه می‌چیند با ناراحتی می‌گوید: متأسفانه در هر دوره از نمایشگاه کتاب خوزستان، مؤسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران تعداد زیادی از ناشران فاقد اعتبار را با کتاب‌های انباری و تاریخ گذشته‌شان همانند سرقفلی از نمایشگاهی به نمایشگاه دیگر می‌برد. از نظر شما مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان نباید آن قدر اختیار داشته باشد که بتواند ناشران با تجربه، فعال و با قدمت در حوزه چاپ و نشر کتب فاخر و نیز ناشران شهرستانی قدرتمند را به نمایشگاه آورد؟
در سیزدهمین نمایشگاه کتاب خوزستان یکی دیگر از اتفاقات خوب اما در عین حال شوک‌آور، اختصاص بن خرید کتاب برای اصحاب رسانه بود، بن کتابی که تنها میان عده معدودی از اشخاص رسانه‌ای پخش و پس از آن دیگر چشم هیچیک از اصحاب رسانه به دیدن آن روشن نشد. این در حالی است که بعضی محافل خبر از نقد کردن بن‌ها به صورت شبانه در بعضی غرفه‌ها داده‌اند؛ رویه‌ای که سال‌ها است در نمایشگاه‌های کتاب سراسر کشور به شکل‌های مختلف تداوم دارد.
