برای جریان فکری که در پی بسط بنیان های دموکراسی پدید آمد، شخص محوری و دوری از سازوکار حزبی چندان خوش آیند نیست. شاید به همین دلیل است که کم شدن نقش احزاب، کدخدا محوری و شخص محوری مهمترین انتقادی است که برخی طیف های اصلاحات به شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان وارد می دانند. […]
برای جریان فکری که در پی بسط بنیان های دموکراسی پدید آمد، شخص محوری و دوری از سازوکار حزبی چندان خوش آیند نیست. شاید به همین دلیل است که کم شدن نقش احزاب، کدخدا محوری و شخص محوری مهمترین انتقادی است که برخی طیف های اصلاحات به شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان وارد می دانند.
دی ماه سال گذشته و پس از کش و قوس های موافقت و مخالفت، کلیات پارلمان اصلاحات درشورای هماهنگی جبهه اصلاح طلبان به تصویب کلی رسید تا نخستین گام در زمینه اجرا و عملی شدن آن برداشته شود.احزاب و تشکل های مختلف طرح پارلمان اصلاحات را در شوراهای تخصصی و مرکزی خود مورد بررسی قرار داده و نتیجه آن را به جبهه هماهنگی شورای اصلاح طلبان گزارش دادند.
شورای مرکزی حزب جوانان اسلامی، شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی، ندای ایرانیان و حزب همبستگی، حزب کار، … از احزابی هستند که این طرح را مورد بررسی قرار داده و نظرات خود را اعلام کرده اند.
ائتلاف احزاب یا حزب تازه؟
تجمیع احزاب اصلاح طلب به منظور سامان بخشی بهتر به فعالیت سیاسی این جریان مهم ترین هدف طراحان پارلمان اصلاحات است. کواکبیان و همفکران او از نخستین افرادی بودند که این ایده را پی گرفتند و به مرحله بررسی مواد طرح رساندند.
افزایش وزن و اثرگذاری احزاب اصلاح طلب در روند تصمیم گیری از مهم ترین انگیزه های طراحان پارلمان اصلاحات است که در انتقاد به عملکرد شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان آن را اعلام کردند.
این گروه معتقدند: در شورای عالی تصمیم گیری بر پایه نظرات شخصیت های حقیقی صورت می گیرد و نقش احزاب نادیده گرفته می شود.
دیگر چهره های اصلاح طلب هم پس از جدی شدن زمزمه های تشکیل پارلمان اصلاحات آن را نهاد فرادستی اصلاحات دانسته و از تجمیع احزاب و شخصیت های حقیقی و حقوقی اصلاح طلب زیر چتر این تشکل سخن گفتند.
به نظر می رسد اصلاح طلبان تصمیم دارند پس از نهایی شدن این طرح آن را به عنوان نهادی ائتلافی به صورت قانونی در وزارت کشور ثبت کنند اما در این مسیر چالش هایی برای ثبت وجود دارد. این که پارلمان اصلاحات یا مجمع عالی یا مجمع ملی اصلاح طلبان به عنوان تشکلی متشکل از احزاب اصلاح طلب در قانون تازه احزاب چه جایگاهی خواهد داشت مورد ابهام است.
یدالله طاهرنژاد، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی هم هفته گذشته در گفت و گو با ایرنا درباره دلایل کُند شدن روند بررسی طرح پارلمان اصلاحات در شورای هماهنگی گفته بود: «با توجه به قانون جدید احزاب، احتمال دارد پارلمان اصلاحات به عنوان یک تشکل جدید مطرح شود نه یک ساز و کار ائتلافی و همین موضوع بررسی فرایند تشکیل پارلمان اصلاحات را کند کرده است.»
احمد حکیمی پور عضو شورای هماهنگی جبهه اصلاحات درخصوص ایرادهای برخی احزاب اصلاح طلب به طرح پارلمان اصلاحات اظهارداشت: «این مسائل باید در درون جریان اصلاحات مطرح شود. نمایندگان احزاب در شورای هماهنگی جبهه اصلاحات نظرات مختلفی دارند، آنها می توانستند به جای علنی کردن انتقادها، این موضوع را در این مجموعه بیان کنند.»
حکیمی پور که با ایرنا گفت و گو می کرد، ادامه داد: «کارکرد شورای هماهنگی اتخاذ رویه مشترک برای همسویی میان احزاب و تشکل های مختلف اصلاح طلب است.»
از رفتارهای انحصارطلبانه ضربه خورده ایم
عضو شورای هماهنگی جبهه اصلاحات در پاسخ به اظهارات فاطمه راکعی رییس شورای هماهنگی جبهه اصلاحات درخصوص شتابزده بودن طرح پارلمان اصلاحات و سعید شریعتی عضو حزب اتحاد ملت مبنی ارائه هشت پیشنهاد و ایراد درباره این طرح، خاطرنشان کرد:« تا جایی که می دانم این طرح شتابزده نیست و بیش از ۲ سال است که طرح پارلمان اصلاحات در دستور کار شورای هماهنگی است. این طرح چهارتا پنج بار به تشکل ها ارجاع شده و بارها در کمیته سیاسی شورا درباره آن بحث شده است.»
حکیمی پور اظهار داشت: «این دوستان همچنان با ادبیات قبل از سال ۱۳۸۴ سخن می گویند و کماکان از رویدادها و حوادثی که بر اثر این تشکیلات و برخورد از موضع بالا در این سال ها رخ داده پند نگرفته اند و فکر می کنند می توانند یک طرفه تصمیم گیری کنند.»
وی تاکید کرد: «ما از این رفتارهای انحصارطلبانه بسیار ضربه خورده ایم. فکر می کردیم آنها از تک رویی، خودمحوری و خودبزرگ بینی ها درس های لازم را گرفته اند. »
این فعال سیاسی اصلاح طلب یادآور شد: «قرار بود رئیس شورای هماهنگی جبهه اصلاحات به جای نظرات شخصی و حزبی، مواضع این شورا را بیان کند، این موارد نشانه های خوبی نیست و باید آسیب شناسی جدی از رفتار جریان اصلاح طلبی انجام شود. این رفتارها با روح اصلاح طلبی سازگاری ندارد.»
حکیمی پور خاطرنشان کرد: «هرچه می گویند باید اجرا شود و جایی هم که اکثریت با آنها نیست بازی را بر هم می زنند. کجای این رفتار اصلاح طلبانه است و چرا این حرف ها را به شکل رودررو در جمع اصلاح طلبان نمی زنند؟ »
وی با بیان این که جریان اصلاحات همچنان اسیر تصمیمات محفلی است، تصریح کرد: «از زمانی که فهمیدند اکثریت شورای هماهنگی با آنها همراه نیست جلسات مربوط به طرح پارلمان اصلاحات را طول می دهند تا مشمول مرور زمان شود.»
انتخابات مجلس و پارلمان اصلاحات
آنچه در تدوین طرح پارلمان اصلاحات جزو نکات مبهم دسته بندی می شود، جایگاه رئیس دولت اصلاحات به عنوان رهبر جریان اصلاح طلبی در این تشکل تازه تاسیس است. رئیس دولت اصلاحات نقش محوری و ستون اجماع اصلاح طلبان در تشکل های پیشین داشته است و باید دید طراحان طرح پارلمان اصلاحات چه جایگاهی را برای او در نظر خواهند گرفت.
اجرای طرح پارلمان اصلاحات و فعالیت انتخاباتی در قالب آن، هدف مهم اصلاح طلبان در سال انتخابات است و برای تشکیل این نهاد و آغاز فعالیت ها کمتر از ۱۰ ماه زمان پیش رو دارند. در تفسیری بدبینانه و با توجه به چالش های مورد بحث، نمی توان افق روشنی برای آغاز فعالیت این نهاد، دستکم تا انتخابات مجلس یازدهم متصور بود.
در نهایت این حقیقت را نیز نمی توان کتمان کرد که چالش پارلمان اصلاحات تنها یکی از مشکلات امروز جریان اصلاح طلبی است چرا که در کنار این چالش، مشکلات دیگری همچون نارضایتی جامعه از عملکرد دولت و نمایندگان فراکسیون امید در مجلس به دلیل گسترش مشکلات معیشتی و اقتصادی از جمله چالش های جدی جریان اصلاحات است که پایگاه اجتماعی آن را با خطر سقوط مواجه ساخته است.
