زهرا ایرانشاهی حمل‌ونقل یکی از ارکان اصلی صنعت توریسم است و صنعت توریسم نیز به‌عنوان یکی از پردرآمدترین منابع اقتصادی دنیا در عصر حاضر به شمار می‌رود. سیستم حمل‌ونقل هوایی یکی از عناصر تشکیل‌دهنده صنعت گردشگری است که بخشی از هزینه های گردشگران را هم به خود اختصاص می‌دهد. چراکه اساسا گردشگری با جابه‌جایی و […]

زهرا ایرانشاهی
حمل‌ونقل یکی از ارکان اصلی صنعت توریسم است و صنعت توریسم نیز به‌عنوان یکی از پردرآمدترین منابع اقتصادی دنیا در عصر حاضر به شمار می‌رود. سیستم حمل‌ونقل هوایی یکی از عناصر تشکیل‌دهنده صنعت گردشگری است که بخشی از هزینه های گردشگران را هم به خود اختصاص می‌دهد. چراکه اساسا گردشگری با جابه‌جایی و حرکت از مبدا و محل زندگی دائمی افراد به نقاط دور دست تحقق پیدا می‌کند.
توسعه و گسترش صنعت توریسم منوط به توسعه اقتصادی و امکانات حمل‌ونقل است و حمل‌ونقل هوایی نیز با ایجاد امکانات دسترسی آسان و راحت، سریع و ایمن به نقاط مختلف و با فواصل زیاد سهم زیادی از جابه‌جایی گردشگران را در جهان به خود اختصاص داده است. هم‌اکنون حدود نیمی از گردشگران بین‌المللی از طریق حمل‌ونقل هوایی مسافرت می‌کنند. بنابراین نه تنها فرودگاه‎‌ها که مبدا و مقصد مسافرت‌های هوایی و دروازه ورودی به شهرها و کشورها است، مهم است که به‌عنوان سمبل یک شهر طراحی چشم‌نوازی داشته باشد؛ بلکه نقش و میزان بهره‌مندی یک کشور از صنعت هوایی مناسب می‌تواند نشان‌دهنده رشد صنعت گردشگری نیز باشد.
رییس سازمان هواپیمایی کشوری در همین ارتباط با بیان اینکه هوانوردی و گردشگری مکمل یکدیگر هستند، گفت: ۹۰ درصد پروازها در ۱۴ فرودگاه کشور انجام می شود و باید باقی فرودگاه‌ها نیز فعال شوند.
علی عابدزاده اظهارداشت: كشور ما داراي ظرفيت هاي بالقوه اي است كه يكي از اين ظرفيت ها صنعت توريسم است. وي با بيان اينكه صنعت گردشگري در دنيا با صنعت هواپيمايي عجين شده و ۹۵ درصد گردشگران با هواپيما جابه جا مي شوند افزود: صنعت گردشگري و هواپيمايي مكمل يكديگرند و در توسعه يكديگر نقش اساسي ايفا مي كنند و همچنين توسعه گردشگري باعث انضباط جغرافيايي مي شود.
رئيس سازمان هواپيمايي كشوري خاطرنشان كرد: راههاي دسترسي نيز ارزشمندترين ابزار گردشگري است حال بايد ببينيم كه چرا در اين دو حوزه علي رغم ظرفيت هاي بسيار زياد سرعت توسعه در اين بخش برابر با انتظارات نبوده است.
عابدزاده افزود: تحريم باعث توسعه نيافتگي صنعت نشده است اما سياست هاي تكليفي در صنعت موجب ايجاد چالش و ضعف در روند توسعه مي شد كه در چند سال گذشته سعي در رفع آن داشته و موفق شديم از اين روش عدول كنيم تا راهها هموار شود.
وي افزود: در واقع روند گذشته به گونه اي بود كه هيچ سرمايه گذار واقعي خصوصي در اين صنعت حضور ندارد و بيش از ۹۰درصد اين صنعت وابسته به دولت است به گونه اي كه در حال حاضر حدود ۹۰ درصد جابه جايي ها در ۱۴ فرودگاهها كشور انجام مي شود و ساير فرودگاه آنگونه كه بايد فعال نيستند و همين سياست غلط باعث شده كه به صنعت توريسم كشور نيز لطمه وارد شود.
رئيس سازمان هواپيمايي كشوري گفت: اين در حالي است كه همه شهرها و فرودگاههاي ما اين قابليت را دارند كه بتوانند به ساير نقاط كشور وصل شده و تعداد زيادي از گردشگران را جابه جا كنند به عنوان مثال فرودگاه رامسر روزانه قابليت اتصال به ۱۰ نقطه كشور را داراست و يا اكنون فرودگاه فارس به ۲۵ نقطه وصل شده است.
عابدزاده همچنين افزود: چرا نبايد از ظرفيت گردشگري كشورهاي همجوار و همزبان و هم فرهنگ خودمان از جمله تاجيكستان و … در جابه جايي توريسم با استفاده از صنعت حمل و نقل هوايي استفاده كنيم.

تردیدی درباره ایمنی آسمان ایران
وجود ندارد
در زمینه توسعه گردشگری، آنچه بیش از هرچیز اهمیت دارد میزان امنیت یک کشور است. ایران در زمینه ایجاد امنیت جزو معدود کشورهای منطقه است که توانسته در جذب توریست موفق باشد اما در توسعه زیرساخت‌های گردشگری در حوزه حمل‌ونقل هنوز جای کار وجود دارد.
حالا دبیرکل جامعه متخصصین مراقبت پرواز ایران در همین زمینه و با توجه به سرنگون کردن پهپاد امریکایی، در نامه ای به (ایفاتکا) اعلام کرده است که هیچ تردیدی درباره ایمنی پروازهای داخلی و بین المللی در فضای جمهوری اسلامی ایران وجود ندارد و هشدار آمریکا را برخلاف موازین و مقررات سازمان بین المللی هوانوردی (ایکائو) دانست.
در نامه به ایفاتکا (جامعه بین‌المللی کنترلرهای ترافیک هوایی) که در پی هشدار اداره هوانوردی فدرال آمریکا در خصوص ممنوعیت پرواز بر فراز قسمتی از آب های سرزمینی ایران صادر شده است، دبیرکل جامعه متخصصین مراقبت پرواز ایران بر وجود ایمنی پروازهای داخلی و بین المللی در فضای جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد.
ایوب رضایی در این نامه خطاب به آقای اولد، دبیر کل ایفاتکا انتصاب وی به عنوان دبیر کلی این سازمان را تبریک گفته و آورده است: بی تردید، اختصاص داوطلبانه وقت و کوشش در امور صنفی و همچنین تجربه و حرفه‌ای گری شما باعث انتخاب شما به موقعیت دبیر کلی بوده است.
وی توضیح داده است: قصد دارم در این نامه شما را در مورد صدور هشدار هوانوردی (NOTAM) اداره هوانوردی فدرال آمریکا در خصوص ممنوعیت پرواز بر فراز قسمتی از آب‌های سرزمینی جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس و دریای عمان مطلع کنم.
رضایی ثمرین اضافه کرده است: لازم به ذکر است که پهپاد آمریکایی در داخل منطقه‌ای مورد اصابت قرار گرفته که از طرف جمهوری اسلامی ایران مطابق قوانین سازمان ایکائو از قبل به عنوان منطقه خطرناک (Danger area) اعلام شده و به صورت طبیعی، پروازهای غیر نظامی در هیچ زمانی در این فضا پرواز نمی‌کنند بنابراین به هنگام وقوع این حادثه، ایمنی پروازهای غیر نظامی به هیچ وجه مورد تهدید قرار نگرفته است.
وی گفت: ما اعتقاد داریم هشدار صادر شده باعث سیاسی کردن عملیات پروازی غیر نظامی می‌شود که می‌تواند در آینده تأثیرات مخربی بر کل صنعت هوانوردی غیرنظامی داشته باشد. همچنین این اقدام بر خلاف موازین و مقررات سازمان بین المللی هوانوردی ایکائو است.
دبیرکل جامعه متخصصین مراقبت پرواز اضافه کرده است: از طرف همکاران خودم در جامعه متخصصان مراقبت پرواز و مرکز کنترل فضای کشور به شما و همه استفاده کنندگان از فضای کشورمان اطمینان می‌دهم که هیچ گونه تردیدی در مورد ایمنی پروازهای داخلی و بین المللی در فضای جمهوری اسلامی ایران وجود ندارد و هیچ عاملی نمی‌تواند ایمنی عملیات پروازی درمنطقه را مخدوش نماید. این موضوع از طریق هماهنگی‌های دقیق و تنگاتنگ در مرکز کنترل تهران و همچنین هماهنگی‌های مؤثر و حرفه‌ای بین مرکز کنترل تهران و سایر مراکز کنترل ترافیک هوایی در کشورهای همسایه تضمین شده است.
رضایی با اشاره به حوادث دو سال گذشته در منطقه آورده است: در حوادث تنش‌های منطقه‌ای در چند سال اخیر از قبیل ظهور داعش، ناامنی فضای اکراین، محاصره قطرو تنشهای سیاسی بین هند و پاکستان، پروازهای زیادی به صورت ناگهانی و برنامه ریزی نشده وارد فضای کشور مان شدند که همکاران من توانایی‌ها ی خود را در پذیرفتن و کنترل ایمن این پروازها ثابت کردند. ما به کار حرفه‌ای خودمان ادامه خواهیم داد.
وی گفته است: توجه جنابعالی (دبیرکل ایفاتکا) را به نگرانی‌های ایمنی بر خاسته از تغییر مسیرهای ناگهانی بعضی از پروازهای بین المللی و هدایت این پروازها به مسیرها و فضاهای جایگزین جلب می‌کنم امری که به علت در نظر نگرفتن ظرفیت این مسیرها و عدم وجود برنامه‌های لازم در مواقع اضطراری می‌تواند ایمنی این پروازها را در معرض خطر قرار دهد.
رضایی در پایان آورده است: از جنابعالی تقاضا دارم ضمن اطلاع رسانی موضوع به نهادها و طرف‌های ذی نفع، ما را هم از توصیه‌های ایفاتکا در این خصوص بهره مند سازید.
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که اگرچه تردیدی در وجود امنیت در آسمان و به‌طور کلی پهنه سرزمینی ایران وجود ندارد اما تکمیل زیرساخت‌های گردشگری هوایی ضرورتی است که همچنان مغفول مانده است و توسعه ان به تلاش زیادی احتیاج دارد.