زهرا ایرانشاهی سال‌ها است که مطالعه توسعه جزایر در ایران به اتمام رسیده است. هدف از این توسعه نیز که حدود دو دهه است شکل جدی‌تری به خود گرفته، استفاده از همه ظرفیت‌های جزایر اعم از گردشگری و صنعتی عنوان شده است. امروزه نه‌تنها این جزایر می‌توانند خود را در جذب سرمایه‌گذاران و گردشگران داخلی […]
زهرا ایرانشاهی
سال‌ها است که مطالعه توسعه جزایر در ایران به اتمام رسیده است. هدف از این توسعه نیز که حدود دو دهه است شکل جدی‌تری به خود گرفته، استفاده از همه ظرفیت‌های جزایر اعم از گردشگری و صنعتی عنوان شده است. امروزه نه‌تنها این جزایر می‌توانند خود را در جذب سرمایه‌گذاران و گردشگران داخلی و خارجی مطرح کنند بلکه به‌ویژه در جزایر خلیج‌فارس می‌توانند با همت مسئولان استانی اهداف مهم دولت را با انجام مراحل پایانی زیرساخت‌ها در جزایر بکر ایرانی محقق کنند.
با اجرایی شدن برنامه‌های توسعه و آبادانی جزایر در خلیج‌فارس در راستای گردشگری و رونق صادرات و واردات، خواب راحت از چشمان رقبای ایران در منطقه گرفته شده است. بی‌تردید همچنان نیز رشد و توسعه جزایر و بنادر کشورمان، عزم ملی و همت والای دولت‌مردان را در تمامی عرصه‌های سازندگی می‌طلبد.
توسعه و آبادانی جزایر کشور در خلیج‌فارس از دهه ۸۰ مطرح شد و بر همین اساس نیز سه منطقه آزاد کیش، چابهار و قشم به‌عنوان مناطق آزاد کشور در مجلس شورای اسلامی و دولت وقت به تصویب رسید اما روند پیشرفت در این جزایر کند بود و در پی آن برخی رقبای منطقه‌ای از ما جلو زدند.
در بسیاری از تحلیل‌ها در آن زمان، اگرچه نگاه معنادار و مثبت روسای جمهور در دولت‌های پنجم تا هشتم به جزایری که به‌عنوان منطقه آزاد به دوراز قیدوبندهای سرزمین اصلی و قوانین دست‌وپا گیر به‌سوی نخستین تجارت آزاد و مهم‌تر از آن صنعت گردشگری بود، اما فقدان یک استراتژی مشخص و پایدار در راستای توسعه تجارت و گردشگری باعث شد که تغییر مدیریت‌های زودهنگام مدام صورت بگیرد تا این مناطق از اهداف اصلی فاصله بگیرند و روند توسعه آنها نیز با یکسری سلیقه‌های شخصی بعضی از مسئولان با کندی و حتی رکود اقتصادی دست‌وپنجه نرم کند.
نایب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در آن زمان در ارتباط با عملکرد مناطق آزاد کشورمان گفت: طی سال‌های گذشته آسیب‌هایی در مناطق آزاد ایران به وجود آمد و بیشترین ضربه را به روند روبه رشد حرکتی در این مناطق وارد کرد. مجیدرضا حریری ادامه داد: در کشور ابتدا دست به تاسیس مناطق آزاد می‌زنیم و بعدازآن به تامین هزینه‌ها و زیرساخت‌های آن فکر می‌کنیم، بر همین اساس دولت نیز مجبور می‌شود واردات کالا و انجام پروژه‌های ساختمانی را در دستور کار قرار بدهد تا هزینه‌های آن تأمین شود. حریری شفافیت و ثبات قوانین را در مناطق آزاد اولویت جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی دانست و اظهار داشت: سرمایه‌گذاران واقعی در جهان به کشور و یا به منطقه‌ای برای سرمایه‌گذاری می‌روند که اولا بسترهای مناسب و زیرساخت‌های اولیه شکل‌گرفته باشد و دیگر اینکه شفافیت و ثبات قوانین در آن به‌وضوح مشاهده شود. این دو بستر هنوز در مناطق آزاد کشور با مشکلاتی مواجه است. اما دولت با ارائه تضمین‌های بلندمدت می‌تواند امنیت سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی را تامین کند.
چنین اتفاقاتی باعث شد تا توجه به ارائه تسهیلات در مناطق آزاد، توجه خود را به توسعه جزایر وانهد. در میان جزایر- به‌عنوان مثال جزیره کیش- امکانات و ظرفیت‌های توسعه‌ای وجود دارد که با مراکز گردشگری در منطقه رقابت کند و مانع سفر گردشگران ایرانی به خارج از کشور شود.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش با اشاره به اینکه سرمایه‌گذاران زیادی ظرفیت‌ها و قابلیت‌های جزیره کیش را رصد می‌کنند، در اینباره گفت: با مناسب شدن فضای تجاری کشور با کشورهای مختلف جهان پس از مذاکرات و حضور هیات‌های تجاری، ما به رونق سرمایه‌گذاری خارجی در منطقه آزاد کیش امیدوار هستیم. غلامحسین مظفری با اشاره به اینکه در زمینه توسعه زیرساخت‌ها، سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، صادرات و واردات، تجهیز ناوگان هوایی، توسعه بندرگاه، همچنین زیرساخت‌های ارتباطی و درآمدهای پایدار و فروش زمین، چالش‌های زیادی داشتیم اظهار کرد: ماموریت‌های اصلی منطقه آزاد کیش گردشگری و تجارت است و در کنار آن جذب سرمایه‌گذاری خارجی از اولویت‌های وظایف سازمان منطقه آزاد کیش است. وی افزود: تا قبل از جمع‌بندی مذاکرات فضای سنگینی بر کشور حاکم بود و ما تنها یک پروژه سرمایه‌گذاری خارجی داشتیم و مسیرهای انتقال پول و ارز مسدود شده بود، بیمه‌های بین‌المللی وجود نداشت و همچنین فضای تبلیغاتی مناسبی برای کشور در آن‌طرف مرزها در سال‌های گذشته ایجاد نشده بود و این کار و امور توسعه را سخت می‌کرد. رئیس هیات‌مدیره سازمان منطقه آزاد کیش اضافه کرد: ما و تمامی نیروهای متخصص در کیش به دنبال سرعت بخشیدن به انجام اهداف مهم برنامه‌ریزی‌شده هستیم که با انجام زیرساخت‌های کیش اهدافمان را دنبال می‌کنیم.
تدوین طرح جامع توسعه راهبردی جزایر کشور توسط کارگروه تخصصی سواحل، جزایر و بنادر کشور
این در حالی است که مدیرعامل سازمان بنادرودریانوردی از تدوین طرح جامع توسعه راهبردی جزایر کشور توسط کارگروه تخصصی سواحل، جزایر و بنادر کشور طی دو ماه آینده خبر داد و آن را مبنایی برای توسعه جزایر ایران دانست.
محمد راستاد در سی‌وچهارمین نشست کارگروه تخصصی سواحل، بنادر و جزایر شواری امنیت کشور، با تاکید بر بهبود و توسعه تردد به جزیره ابو موسی، گفت: در خصوص توسعه تردد به جزیره ابوموسی بنا شد، مکانیزم های حمایتی برای بهبود و توسعه ظرفیت های تردد دریایی و هوایی به این جزیره توسط استانداری هرمزگان پیشنهاد شود تا در کارگروه تخصصی مورد پیگیری قرار گیرد.
معاون وزیر راه‌وشهرسازی با اشاره به طرح جامع توسعه جزیره ابوموسی افزود: مطالعات این طرح توسط سازمان بنادر و دریانوردی در کارگروه تخصصی سواحل ، بنادر و جزایر ارائه شد و مقرر شد برنامه‌های عملیاتی مشخص برای پیگیری مطالعات طرح جامع، تکمیل و تصویب شود.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با بیان اینکه سند توسعه جزیره ابوموسی، مصوبه هیات دولت است، تاکید کرد: براساس مصوبه هیات دولت، بنا شد پیشنهاد های مربوطه در این زمینه از طریق کارگروه تخصصی به کارگروه مرز ویژه شورای امنیت منعکس شود تا به مبادی و دستگاه های مد نظر منعکس شود و ترتیبات اجرا مورد پیگیری قرار گیرد.
معاون وزیر راه‌وشهرسازی درخصوص پیش‌بینی زیرساخت‌های موردنیاز جزیره ابوموسی گفت: از جمله زیرساخت‌های مورد نیاز گردشگری دریایی است که قرار شد سازمان بنادرودریانوردی مکانیزم‌های حمایتی با اولویت ویژه برای طرح توسعه گردشگری جزیره ابوموسی را معرفی کند. در این نشست همچنین مصوب شد ساختمان مرجع دریایی کشور در جزیره ابوموسی احداث شود.
گفتنی است که سی‌وچهارمین نشست کارگروه تخصصی سواحل ، بنادر و جزایر شورای امنیت کشور با حضور همه اعضا و با ریاست محمد راستاد مدیرعامل سازمان بنادرودریانوردی در جزیره ابوموسی برگزار شد. در این نشست که فرماندار جزیره ابوموسی نیز حضور داشت، گزارشی از آخرین وضعیت طرح جامع جزایر جنوبی ایران ارائه شد.
