۲۴ تيرماه ۱۲۸۸ (۱۵ جولاي ۱۹۰۹) شهر تهران پس از يک روز جنگ خياباني به دست افراد مسلح بختياري، گيلان و مجاهدین مشروطیت افتاد و محمدعلي شاه قاجار پس از اطلاع از آن، با خانواده اش به ساختمان تابستاني سفارت روسيه در زرگنده قُلهَک پناهنده شد. وي قبلا در سلطنت آباد مستقر شده بود و […]
۲۴ تيرماه ۱۲۸۸ (۱۵ جولاي ۱۹۰۹) شهر تهران پس از يک روز جنگ خياباني به دست افراد مسلح بختياري، گيلان و مجاهدین مشروطیت افتاد و محمدعلي شاه قاجار پس از اطلاع از آن، با خانواده اش به ساختمان تابستاني سفارت روسيه در زرگنده قُلهَک پناهنده شد. وي قبلا در سلطنت آباد مستقر شده بود و با اينکه هنوز پانصد قزّاق و تعدادي توپ در اختيار داشت تصميم به تحصّن در سفارتخانه خارجي گرفته بود.
به تفسير برخي از مورخان، محمدعلي شاه با تحصّن در ساختمان تابستاني سفارت روسيه، پناهنده شدن به بيگانه را بر مذاكره با سران مخالفان و پذيرفتن شرايط آنان ترجيح داده بود كه در تاريخ به عنوان اقدامي حقارت آمیز ثبت شده است. همزمان، ساير مقامات نزديک به او نيز به سفارتخانه ها پناه بردند. چون ظاهرا سفارتخانه هاي روسيه و انگلستان براي همه متقاضيانِ تحصّن جاي نداشتند به مقامهاي اضافي، هرکدام يک پرچم اين دو دولت داده شده بود تا بر بالاي خانه هايشان نصب کنند که (از ترس این دو دولت امپریالیست) کسي متعرّضِ شان نشود. این وضعیت نيز یک لکه ننگ دیگر بر تاریخ ایران اضافه کرده است.
سفيران روسيه و انگلستان سپس به طور جداگانه و با لحني متفاوت، از سردار اسعد و سپهدار تُنکابُني فرماندهان نيروهاي فاتح تهران خواستند که به زد و خورد پايان دهند و مسئله را از راه مسالمت حل کنند!
