در دیدار سعید رسولی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با مقامات جمهوری آذربایجان که در روزهای گذشته انجام شد، گسترش همکاری های دو کشور در زمینه حمل‌و‌نقل ریلی مورد تاکید قرار گرفت. سعید رسولی درواقع در جریان سفر یک‌روزه خود به کشور آذربایجان با «شاهین مصطفی اف» وزیر اقتصاد […]

در دیدار سعید رسولی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با مقامات جمهوری آذربایجان که در روزهای گذشته انجام شد، گسترش همکاری های دو کشور در زمینه حمل‌و‌نقل ریلی مورد تاکید قرار گرفت. سعید رسولی درواقع در جریان سفر یک‌روزه خود به کشور آذربایجان با «شاهین مصطفی اف» وزیر اقتصاد و رییس کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی باکو – تهران و «جاوید قربان اف» رییس راه‌آهن جمهوری آذربایجان دیدار و در باره همکاری‌های دو کشور در زمینه حمل‌ونقل ریلی گفت‌وگو کرد.

طرفین در این دیدار با ابراز رضایت از پیشرفت پروژه های در دست اجرای میان دو کشور، بر تقویت و توسعه همکاری در بخش های اقتصادی مختلف و تکمیل دالان بین المللی شمال-جنوب برای استفاده از ظرفیت‌هایی ترانزیتی دو کشور تاکید کردند.

 

امتیازات کریدور شمال- جنوب برای ایران، اذربایجان و سایر اعضا

به لحاظ تجاری، امتیاز عمده کریدور شمال-جنوب در برابر سایر مسیر‌ها این است که به مقدار یک یا دو برابر از فاصله حمل‌ونقل می‌کاهد و در مقایسه با مسیرهای دریایی، هزینه‌های انتقال کانتینر را کاهش می‌دهد. اگر سفر یک محموله دریایی از خلیج فارس، کانال سوئز و دریای مدیترانه تا هلسینکی ۴۵ تا ۶۰ روز طول بکشد، کریدور شمال-جنوب این مدت را به ۲۰ تا ۲۵ روز کاهش می‌دهد.

در این میان، تکمیل راه‌آهن رشت-آستارا در خاک ایران و اذربایجان در تکمیل این مسیر تجاری اهمیت زیادی خواهد داشت. چراکه این بخش تنها قسمت تکمیل نشده بخش غربی کریدور شمال-جنوب است. زمانی که این کریدور کاملا عملیاتی شود، هند خواهد توانست از طریق ایران و همه سه شاخه کریدور شمال-جنوب به بازار‌های کشور‌های بالکان و شمال اروپا کالا صادر کند و به‌طور همزمان، کشور‌های اروپایی هم قادر خواهند بود کالاهایشان را از طریق این کریدور به ایران، آذربایجان و هند صادر کنند. اما در حالی که ایده توسعه کریدور شمال-جنوب به سال ۱۹۹۳ بازمی‌گردد، تنها در سپتامبر ۲۰۰۰ بود که توافق اهداف این کریدور میان روسیه، هند و ایران امضا شد. آذربایجان در سال ۲۰۰۵ به این پروژه پیوست. ارمنستان هم به این پروژه علاقمند است، اما عضویت آن به دلایل متعدد شدنی به نظر نمی‌رسد. بعدها، بیش از ۱۲ کشور به توافق کریدور شمال-جنوب پیوستند.

طول این کریدور ۷۲۰۰ کیلومتر است که بخش اعظم آن از شبکه راه آهن روسیه می‌گذرد. مسیر اصلی این پروژه در خاک روسیه از مناطقی همچون بوسلووسکایا، سن پترزبورگ، مسکو، ریازان، کوچتووکا، ارتیشچوو، ساراتووا، ولگوگراد و استرخان می‌گذرد و ۲۵۱۳ کیلومتر طول دارد. در بخش جنوبی کریدو، مسیر‌های حمل‌ونقل ریلی متعددی دارد. مسیر اول، مسیر ترانس-کاسپبن است که از بنادر روسی استرخان، اولیا، ماخاچکالا و بنادر ایران، مثل بندر انزلی، نوشهر و امیرآباد، استفاده می‌کند. بخش غربی کریدور، از یک راه آهن مستقیم از خاک روسیه، آذربایجان و ایران و بخش شرقی هم از یک راه‌آهن مستقیم از خاک قزاقستان، ازبکستان و ترکمنستان متشکل است. بخش شرقی ایران هم دسترسی دارد. گفتنی است که در حال حاضر، روسیه، هند و ایران فعالانه در احداث کریدور شمال-جنوب همکاری می‌کنند.