گرچه قرن‌ها قبل دانشمندان ایرانی مانند ابوعلی سینا، توصیف علمی از شهاب سنگ داشتند، اما قدیمی‌ترین شهاب سنگ موجود در کشور به ۱۳۹ سال پیش برمی گردد. ۳۰ فروردین ۱۲۵۹ خورشیدی، حوالی ساعت ۳ بعدازظهر هنگامی که ایل شاهسون منزلگاه زمستانی خود را در مکانی به نام بوغین در حوالی اشتهارد برپا کرده بودند و […]
گرچه قرن‌ها قبل دانشمندان ایرانی مانند ابوعلی سینا، توصیف علمی از شهاب سنگ داشتند، اما قدیمی‌ترین شهاب سنگ موجود در کشور به ۱۳۹ سال پیش برمی گردد.
۳۰ فروردین ۱۲۵۹ خورشیدی، حوالی ساعت ۳ بعدازظهر هنگامی که ایل شاهسون منزلگاه زمستانی خود را در مکانی به نام بوغین در حوالی اشتهارد برپا کرده بودند و در حال استراحت بودند، ناگاه آسمان تیره و تار شد و با صداهایی مهیب، سنگی از آسمان فرو افتاد. چوپانی که در آن حوالی بود محل دقیق سقوط را یافت و سنگ را به «هدايت اله خان قاجار» پسر «عيسی خان بیگلربيگی»، حکمران ايل، تحویل داد و او نیز آن را به تهران و دربار ناصرالدین شاه فرستاد.
شاه قاجار که در ابتدا فکر می کرد سنگ دارای رشته های نقره است از تعدادی از کارشناسان فرنگی کمک خواست تا آن را برایش ارزش‌گذاری کنند و حتی قطعاتی از این شهاب سنگ را به آنان داد که آنها نیز مقالاتی راجع به آن نوشتند و از آنجا که ناصرالدین شاه به برای ردگم کردن محل سقوط شهاب سنگ را ورامین ذکر کرده بود بنابراین همه این خارجی‌ها از این شهاب سنگ به نام شهاب سنگ ورامین یاد کردند و این نام در محافل و مجلات علمی روی آن به اشتباه باقی ماند.
سال‌ها بعد، در ۲۸ مرداد سال ۱۳۵۳ اتفاق مشابهی در نراق رخ داد و تکه سنگی از آسمان بر سقف مدرسه ای در حال ساخت سقوط کرد، وزن این شهاب سنگ دو کیلو و ۷۰۰ گرم بود. تا مدت‌ها همین دو نمونه، تنها شهاب سنگ‌های ایران بودند تا اینکه در سال ۱۳۹۲، حامد پورخرسندی که مشغول تحصیل در مقطع دکترای شهاب سنگ شناسی بود به همراه وزارت علوم ایران، دانشگاه تهران و دانشگاه مارسی پروژه‌ای را با هدف شناسایی شهاب سنگها در بیابان‌های ایران آغاز کردند و به این ترتیب عده‌ای علاقمند را آموزش دادند تا در جمع آوری شهاب سنگها به آنان کمک کنند. پورخرسندی در این باره می گوید: «پس از آموزش این افراد تعداد زیادی شهاب سنگ در بیابان های ایران کشف شد در حالی که پیش از آن تنها دو نمونه شهاب سنگ شناسایی شده بود. این اتفاق گام بزرگی در این راه بود.» به گفته او شهاب سنگ ها در همه جای دنیا سقوط می کنند، اما ماندگاری آنها در بیابان به خاطر شرایط اقلیمی مناسب‌تر است. با این حال برای شناسایی شهاب سنگها از سرباره‌ها یا دیگر سنگها باید اطلاعاتی درباره آنها داشت. شهاب سنگها حاوی آهن خالص هستند، خاصیت مغناطیسی دارند و در طی زمان وقتی این سنگها در آب و هوای کره زمین قرار می گیرند، زنگ می‌زنند، اکسید می‌شوند و به رنگ قهوه‌ای در می‌آیند
حجت کمالی، مجموعه دار و برگزارکننده نمایشگاه تخصصی شهاب سنگ‌های ایران و بیابان لوت یکی از همان علاقمندانی است که در این پروژه آموزش دیده و اکنون با کمک دیگر دوستان و همکارانش همچنان در پی یافتن شهاب سنگ‌های دیگر در بیابان‌های ایران است. او هدفش از برگزاری این نمایشگاه در کاخ گلستان را آشنایی مردم با این اجرام فضایی عنوان می‌کند و می‌گوید :«از آنجا که نخستین شهاب سنگ ایران در کاخ گلستان نگهداری می‌شود، برگزاری این نمایشگاه نیز در اینجا انجام شد تا علاقمندان انواع شهاب سنگها را در کنار هم ببینند.»
او از تلاش برای راه اندازی موزه شهاب سنگ ایران در تهران و موزه شهاب سنگ بیابان لوت در کرمان خبر می دهد. در همین باره دامون منزوی، مشاور فنی ایکوم (شورای بین المللی موزه‌ها) با تاکید بر اهمیت وجود موزه ای برای نمایش شهاب سنگها می‌گوید: «در حال حاضر تکه‌هایی از شهاب سنگ ورامین ایران در موزه‌های دنیا نگهداری می شود اما ایران با وجود شهاب سنگ‌هایی که در آن یافت شده هنوز موزه تخصصی سنگ و شهاب سنگ ندارد و این کمبود برای علاقمندان به علم قابل احساس است.»
مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان اعلام کرد: شهاب سنگ ورامین، بزرگترین شهاب سنگ ایران و یکی از هفت شهاب سنگ مزوسیدریتی در جهان که ۱۳۸ سال پیش هنگام سقوط و برخورد با چشم رصد شده،
نصرتی با اشاره به اینکه این شهاب سنگ نزدیک به ۵۴ کیلوگرم جرم دارد و در حال حاضر قسمت اصلی آن در کاخ گلستان، سالم باقی مانده است، اظهار کرد: سایر قطعه‌های آن در موزه‌های تاریخ طبیعی نیویورک، واشنگتن، فیلدشیکاگو، وین و بریتانیا، دانشگاه‌های هاروارد اسلو، استراسبورگ و آریزونا، واتیکان و مؤسسه ژئوفیزیک تهران و تعداد دیگری از موزه‌های علوم طبیعی و دانشگاه‌های مطرح جهان نگهداری می‌شود.او با بیان اینکه بزرگترین شهاب سنگ ایران، یکی از ۱۴۵ شهاب سنگ مزوسیدریتی جهان است که تا جولای سال ۲۰۰۹ میلادی کشف و ثبت شده است، گفت: این شهاب سنگها نوع خاصی از شهاب سنگ‌های سنگی – آهنی هستند، همچنین آن یکی از هفت شهاب سنگ مزوسیدریتی در جهان است که در هنگام سقوط و برخورد با چشم رصد شده و به یقین شهاب سنگ است.وی افزود: این مجموعه‌دار با کشف بیش از یک هزار و ۲۰۰ قطعه شهاب سنگ منحصر به فرد از سراسر کشور رکورد دار کشف شهاب سنگ در ایران است که در سال ۲۰۱۶ توانست با ثبت بیش از ۲۰۰ قطعه شهاب سنگ در بولتن بین‌المللی شهاب سنگ، رتبه ایران را که تا پیش از این در جایگاه ۱۲۲ جهان قرار داشت به رتبه دوم جهان پس از شیلی ارتقا دهد، همچنین رتبه کلی ایران را در بین ۱۳۶ کشور جهان تا رتبه نهم ارتقا داده است.
