برخی واژه ها و مفاهیم در نگاه مختلف برای همه آشنا هستند، چراکه بارها و بارها نوشته و گفته شده و می شود تا جایی که به نظر می رسد از فرط تکرار، به قول معروف کلیشه ای شده اند. از جمله می توان به ورزش اشاره کرد که واژه ای آن چنان آشنا و […]
برخی واژه ها و مفاهیم در نگاه مختلف برای همه آشنا هستند، چراکه بارها و بارها نوشته و گفته شده و می شود تا جایی که به نظر می رسد از فرط تکرار، به قول معروف کلیشه ای شده اند. از جمله می توان به ورزش اشاره کرد که واژه ای آن چنان آشنا و تکراری است که در ذهن هر کس به سادگی و راحتی می نشیند و به زبان جاری می شود. این سادگی و جاری بودن ، اما دلیل نمی شود که همگان به ذات و اصل آن، در واقع به مفهوم اصلی آن بهتر آگاه باشند. درست است که همه واژه ای به نام ورزش را می شناسند و حتی هستند کسانی که دست کم از منظر تئوری از خواص جسمی و روحی آن، کم یا زیاد آگاه هستند اما مشکل زمانی پیش می آید که آیا در محدوده جامعه شمول نسبت به کاربرد درست و علمی « ورزش» و پیامد آن در سلامت جسم و روح شود، آگاه و متعهد هستیم. بدون تردید رسیدن به پاسخ چنین پرسشی، بسیار مهم است و جای تامل و دقت دارد.
کتاب « راهنمای نسخه نویسی ورزشی با رویکرد بالینی از دیدگاه ACSM” تلاش دارد تا به آن پرسش اساسی، یعنی آگاهی از کاربرد ورزش از نظر جسمی و روحی آدم ها پاسخی مناسب و درخور شرایط موجود ارائه دهد.
در پیش گفتار کتاب یعنی جایی که با عبارت کلیدی « ورزش درمان است» آغاز می شود، بخش مهم و بنیادی پرسش مورد بحث، مقابل چشم مخاطب قرار می گیرد. اما در عین حال واژه هایی نیز هستند که با وجود اهمیت استاندارد گونه و جهان شمول، در کشور ما، نزد اکثریت مردم با اما و اگر با نوعی بی تفاوتی و به قول معروف با پشت گوش انداختن و امروز و فردا کردن روبه رو می شوند که یکی از آن ها درمان است و دیگری آگاهی و هر دو در همین پیشگفتار مختصر و مفید به آن اشاره شده است.
به عبارت دیگر آگاهی از این که ورزش تا چه اندازه برای سلامت ما از نظر روحی و جسمی اهمیت دارد، لازم است، اما این ضرورت زمانی به کفایت می رسد که مانند شاه کلید قفل بسته درمان را باز کند.
اهمیت مسئله زمانی بیشتر می شود که می دانیم که نزد بسیاری از ما پیشگیری و درمان متاسفانه – ارادی یا از سر اجبار- به اولویت مهم و سرنوشت ساز زندگی بدل نشده و نمی شود. تا جایی که در خیلی موارد نه چندان ضروری، به راحتی دست به جیب می شویم، اما جایی که پای سلامت، پیشگیری، درمان و به تبع آن برخورداری از زندگی مفید و طولانی تر پیش می آید، به امروز و فردا متوسل می شویم.
موضوع کتاب چیست
این کتاب درباره تغییر و نحوه ایجاد انتخاب هایی که باید انجام شود و چگونگی انجام آن ها، چشم اندازهای جدید در زندگی و چگونگی پذیرش آن ها که همگی در چارچوب فعالیت بدنی منظم است، می باشد. در این قلمرو درمانگر سلامت و بیمار دارای نقش یکسان ولی هم اندازه نیستند. این کتاب در مورد ایجاد تغییراتی در نحوه تفکر و رفتار شما در رابطه با بیماران خود در خصوص ورزش منظم و گزینه های پیش روی شما می باشد. در این کتاب به تغییراتی که بیماران شما می توانند برای کمک به خود در راستای انجام تمرینات منظم و انتخاب هایی که باید برای انجام این کار داشته باشند، پرداخته شده است. این کتاب به چگونگی کمک به بیماران در انجام تغییرات و انتخاب هایشان اشاره می کند. از انتخاب هایی که باید انجام شوند، همه از نوعی هستند که تمایل داریم «انتخاب بهترین ها» نامیده شوند. ما مجموعه ای از ابزارهای ایجاد تغییر / انتخاب را برای شما و بیمارانتان ارائه می دهیم تا تغییراتی که برای شما و بیمارانتان مناسب است، انجام دهید. گزینه های زیادی که شما و بیمارانتان را به سوی نتایج سالم هدایت کند، وجود دارد. ما به شما و از طریق شما به شما و بیمارانتان کمک خواهیم کرد تا آنها را شناسایی کنید. یکی از جملات مورد علاقه ما در این قلمرو این است: « بهترین تمرین برای شما تمرینی است که برای شما مناسب است.”
در کتاب « راهنمای نسخه نویسی ورزشی با رویکرد بالینی از دیدگاه ACSM” بارها به واژه درمانگر برمی خوریم؛ واژه ای کلیدی که در کنار « درمان» دو روی یک سکه هستند.
به عبارت دیگر وقتی از ضرورت آگاهی نسبت به رویکرد و عملکرد ورزش و نتایج مثبت روحی و جسمی آن در زندگی به عنوان یک اصل حرف می زنیم، به همان اندازه هم باید به نقش درمانگر اشاره و توجه داشته باشیم که جدا از بحث تخصص علمی باید از منظر روان شناسی و مردم شناختی هم مورد توجه قرار گیرد. توصیه و تاکید در پیش گفتار کتاب، یعنی هنگامی که قرار است « فعالیت فیزیکی و ورزش» به عنوان بخش استاندارد از الگوی « پیشگیری و درمان» باشد. این درمانگر است که در واقع وظیفه دارد و باید این ضرورت را قبل از هر امری با اطمینان سازی نزد درمان شونده ایجاد و نهادینه کند.
در کشور ما بحث مشاوره از منظر اجتماعی با نوعی کم باوری و حتی مواردی ناباوری، دست به گریبان است. به طور مثال وقتی به فردی که به نوعی عصبی و بی طاقت است، توصیه می شود به «مشاوره روانی» مراجعه کند و بیشتر موارد
با امتناع و این که «مگر من دیوانه ام» روبه رو می شویم. یا اگر به کسی که از نوعی خمودگی و افسردگی و کم تحرکی رنج می برد، پیشنهاد می شود که به پیاده روی و آب درمانی بپردازد، در اکثر موارد این عبارت کلیشه ای « دلت خوش است، یک سر داریم و هزار سودا دیگر حوصله این کارها نمی ماند» را می شنویم.
در واقع آماده سازی روحی برای مجاب کردن چنین افرادی خود به روانشناسی نیاز دارد. پرداختن به ورزش مانند تمام امور زندگی به عوامل زیادی نیاز دارد که می توان به آگاهی، خودباوری، نظم پذیری، مشاوره محوری، تداوم، باور پذیری، انتخاب راه و روش درست و البته بدون فراموش کردن مقوله مالی به عنوان مشت نمونه خروار، اشاره کرد. تمام این ضرورت ها و آن هایی که از قلم افتاده اند، چونان حلقه های زنجیری هستند که نبود یا کمبود حتی یکی از آن ها، راه موفقیت را می بندد.
نکته دیگر این که وقتی از ورزش به طور عام حرف می زنیم، به تقسیم بندی هایی چون همگانی و قهرمانی می رسیم مه صد البته در هر دو وجه، نمی توان و نباید از انگیزه حیاتی چون سلامتی، موفقیت، لذت به سادگی عبور کرد.
وکلام آخر این که کتاب «راهنمای نسخه نویسی ورزشی با رویکرد بالینی از دیدگاه ACSM” به گونه ای علمی و در عین حال ساده و قابل فهم برای همگان به دو ضرورت مهم “ورزش” و “سلامت” می پردازد تا امکان زتدگی بهتر و طولانی تر فراهم شود.
***
جلد اول کتاب “راهنمای نسخه نویسی ورزشی با رویکرد بالینی از دیدگاه ACSM” در ۲۴۰ صفحه شامل فصل و پیش گفتاری از جانب مترجمان و مقدمه نویسندگان و هم چنین منابع، تعاریف، واژه نامه و نمونه های پرسش نامه ی فعالیت بدنی در ۲۰۰۰ جلد از طرف دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات منتشر شده است.
