ماهور مهراد/ حتما برای شما نیز پیش آمده که وقتی در هواپیما نشسته اید و در آستانه ورود هواپیما به فرودگاه هستید، مانیتور مقابل‌تان باند فرودگاه که آماده ورود هواپیما شده است را نشانتان می دهد و به طور همزمان، زمینِ زیر پایتان نیز بیشتر و بیشتر بزرگ می شود. این صحنه، یکی از آرامش […]
ماهور مهراد/
حتما برای شما نیز پیش آمده که وقتی در هواپیما نشسته اید و در آستانه ورود هواپیما به فرودگاه هستید، مانیتور مقابل‌تان باند فرودگاه که آماده ورود هواپیما شده است را نشانتان می دهد و به طور همزمان، زمینِ زیر پایتان نیز بیشتر و بیشتر بزرگ می شود. این صحنه، یکی از آرامش بخش ترین چشم اندازهایی است که به مدد وجود مهندسان پرواز ممکن شده است.
در همین هنگام، در کابین خلبان نیز چند چراغ كوچك به چشم مي‌خورد. اين چند چراغ به خلبان مي‌گويد كه به باند فرودگاه نزديك شده است و اكنون بايد با حركاتی شبه‌آكروباتيك، خود را به سطح باند نزديك كند و در حالی كه هواپيما تكان‌هاي شديدی مي‌خورد، چرخ‌های جلو و عقب هواپيما را يكی پس از ديگری بر روی باند بنشاند! اين صحنه را اما همه ما بارها در فيلم‌هاي مستند و سينمايي جنگ جهاني اول و دوم ديده‌ايم که در هواپيماهاي پيشرفته كنوني از فناوری‌های جديد برای مشاهده سطح باند بهره مي‌گيرند. درواقع دستگاه‌های ناوبری كه در كابين رو به روي خلبان قرار دارد، موقعيت باند فرودگاه را نشان مي‌دهد و مي‌گويد كه آيا هواپيما در راستاي باند است يا به چپ و راست منحرف شده است؟ به همين دليل هم امروزه يك خلبان ماهر، فردی است كه بيشترين آگاهی و مهارت را در استفاده از آلات دقيق الكترونيكی و كامپيوتری موجود در كابين دارد؛ وسايلی كه ايمنی يك پرواز، در گرو سلامتی و دقت عمل آنها است. به همين دليل هم در سازمان هواپيمايي هر كشوری، نصب، راه‌اندازی، نگهداری و تعمير سيستم‌های الكترونيكی و كمك ناوبری موجود در هواپيما از اهميت فوق‌العاده‌اي برخوردار است. وظيفه‌ای كه بر عهده متخصصان «اويونيك» هواپيما است. براساس آنچه گفته شد، وجود روزی در تقویم به نامِ روز الکترونيک هواپيمايی خالی از اهمیت نمی تواند باشد. به ویژه در شرایط کنونیِ تحریم های ظالمانه که متخصصان الکترونیک هواپیما توانسته اند سامانه های ناوبری هوایی کشور را مطابق با استانداردهای بین المللی، عملیاتی نگه دارند. اما در تعریف و اهمیت این رشته باید گفت که درواقع اويونيك، همان الكترونيك هواپيمايي به معناي تخصصي آن است؛ يعني متخصص اين رشته، اطلاعات لازم را در زمينه دوره‌هاي ILS، VOR، DME و دوره‌هاي تخصصي ديگر به دست مي‌آورد. براي مثال تعمير و نگهداري سيستم ILS كه كمك مي‌كند تا هواپيما، مسير باند را تشخيص داده و بر روي آن بنشيند، در رشته تخصصي اويونيك هواپيما آموزش داده مي‌شود. متخصصان اويونيك هواپيما، پس از فارغ‌التحصيلي، براساس مقررات آموزشي دانشكده هواپيمايي كشوري، براي شركت در آزمون و اخذ مدرك بين‌المللي الكترونيك هواپيما، به استاندارد پرواز سازمان هواپيمايي كشوري معرفي مي‌شوند.
این افراد باید توانمندی هایی در رشته های ریاضی و فیزیک داشته باشند تا بتوانند در صنعت هواپيمايي فعاليت كنند. متاسفانه در طول چند سال اخیر در برخی از رشته های تحصیلی، دانشجویان ظلب نمره قبولی می کنند و استاد نیز به زور تحقیق و… این درصد کم از دانشجویان را می پذیرند. اتفاقی که در رشته های حساسِ الکترونیکی به دلیل سپردن جان مردم به دست این افراد و همچنین خلبانان نباید بیفتد. يعني نبايد واحدهاي آزمايشگاهي و كلاس‌هاي درس را باري به هر جهت پشت‌سر بگذارند و هدفشان گرفتن مدرك كارداني يا كارشناسي باشد. برای اینکه حساسیت این ماجرا را دریابیم لازم است بدانیم که ۶۸ درصد حوادث هوايي به هنگام برخاستن و فرود هواپيما رخ مي‌دهد در حالي كه برخاستن و فرود آمدن تنها ۶ درصد از عمليات هوايي را تشكيل مي‌دهد. آمار فوق بيانگر آن است كه تخصص‌هاي اويونيك، الكترونيك و مخابرات هواپيمايي، در سازمان هواپيمايي هر كشوري اهميت فوق‌العاده‌اي دارد و جذب نيروي كارآمد و توانمند در زمينه‌هاي ياد شده، يك ضرورت اجتناب‌ناپذير است. سازمان هواپيمايي كشوري ايران نيز براي تأمين نيروي ماهر و توانمند در تخصص‌هاي مورد نياز، هر ساله تعدادي دانشجو در رشته‌هاي تعمير و نگهداري هواپيما، الكترونيك هواپيمايي، اويونيك هواپيما و مخابرات هواپيمايي جذب مي‌كند كه تعداد قابل توجهي از اين دانشجويان، به‌ويژه در رشته‌هاي مراقبت پرواز، الكترونيك هواپيمايي، اويونيك هواپيما و مخابرات هواپيمايي، در صورت داشتن توانايي و دانش لازم، جذب سازمان هواپيمايي كشوري مي‌شوند. درواقع دانشجویان رشته های الکترونیک هواپیما برای این منظور دروسی مثل رياضي عمومي، رياضي كاربردي، فيزيك، مدار الكتريكي، الكترونيك، مدارهاي منطقي، نقشه‌كشي صنعتي، برنامه‌نويسي كامپيوتر، سيستم‌هاي ارتباطي هواپيما، سيستم‌هاي كمك ناوبري هواپيما، رادار و كاربرد آن در هواپيما ، الكتريك هواپيما، آلات دقيق هواپيما، سيستم‌هاي كنترل اتوماتيك، كارگاه فن‌آوري و روش‌هاي جوشكاري، زبان تخصصي هواپيمايي را باید بخوانند.
پيام تبريک مدير عامل هما به مناسبت روز الکترونيک هواپيمايی
حالا اما به مناسبت گرامی داشت متخصصان این حوزه مهم در صنعت هوایی، تورج دهقانی زنگنه، مديرعامل شرکت هواپيمايی هما در پيامی خطاب به فعالان حوزه الکترونيک هواپيمايی ۱۲ نوامبر، روز مخصوص به این افراد را تبريک گفت.
تورج دهقانی زنگنه، رییس هیات مدیره و مدیرعامل هما در این پیام آورده است: صنعت هوانوردی کشور، زنجیره‌ای متشکل از حلقه های گوناگون است که اتصال و پیوستگی مدام آن تضمین امنیت صدها پرواز در فرودگاه های سراسر کشور را در پی داشته و کوچکترین خلل در هریک از این حلقه‌ها خسارات جبران‌ناپذیری را به دنبال خواهد داشت. وی همچنین عنوان کرده است: ۱۲ نوامبر روز جهانی الکترونیک هواپیمایی، تجلیل از متخصصانی است که اعتماد به سیگنال های ارسالی به هواپیماها، مرهون تخصص، تعهد و تلاش آنان است. اعتمادی که حتی سایه سنگین تحریم و کمبودها در صنعت هوایی نتوانسته کوچکترین خللی به آن وارد کند.
این در حالی است که مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) نیز پیامی را به مناسبت روز جهانی الکترونیک هواپیمایی صادر کرد.
در پیام علی رستمی به مناسبت روز جهانی الکترونیک هواپیمایی آمده است: مهمترین کلید واژه در صنعت حمل و نقل هوایی در سراسر جهان «ایمنی» است که با زنجیره ای از اقدامات و فعالیت‌ها در حوزه های مختلف این صنعت محقق می‌شود. یکی از فاکتورهای اساسی برای حفظ ایمنی و سلامت پروازها، فعالیت دقیق سامانه‌های پیچیده ناوبری هوایی و ارتباطی به منظور هدایت دقیق هواپیماها توسط خلبانان و کنترلرهای ترافیک هوایی است. متخصصان الکترونیک هواپیمایی در دوران کنونی که دشمنان این مرز و بوم با تحریم های ظالمانه در صدد به زانو درآوردن اراده پولادین ملت غیور ایران اسلامی در راه پیشرفت و توسعه هستند، دست به دست یکدیگر داده اند و با اقداماتی بی نظیر و با تکیه بر دانش بومی و منابع داخلی کلیه سامانه های ناوبری هوایی کشور را مطابق با استانداردهای بین المللی عملیاتی نگه داشتند. گفتنی است که این اقدامات با توجه به پیچیدگی های که برای عملیاتی نگهداشتن این سامانه‌ها وجود دارد، جلوه‌ای افتخار‌آمیز از توان متخصصان ایرانی در صنعت حمل و نقل هوایی را به نمایش گذاشته و موجب سربلندی کشورمان در ارائه خدمات ناوبری به صدها پروازی است که در شبانه روز از آسمان امن ایران اسلامی عبور می‌کنند.
