محمدحسین جعفری سمیع- دبیر گروه سیاسی/ کمتر از دو ماه به برگزاری انتخابات مجلس یازدهم باقی مانده است. این در حالی است که حوادث آبان ماه، عملکرد دولت و مجلس دهم سایه سنگینی بر انتخابات مجلس یازدهم انداخته است. برخی از سیاسیون اعتقاد دارند از آنجایی که انتخابات مجلس با احساسات قومیتی و شهروندی […]
محمدحسین جعفری سمیع-
دبیر گروه سیاسی/
کمتر از دو ماه به برگزاری انتخابات مجلس یازدهم باقی مانده است. این در حالی است که حوادث آبان ماه، عملکرد دولت و مجلس دهم سایه سنگینی بر انتخابات مجلس یازدهم انداخته است. برخی از سیاسیون اعتقاد دارند از آنجایی که انتخابات مجلس با احساسات قومیتی و شهروندی جامعه در ارتباط است، حوادث اخیر و عملکرد دولت و مجلس نمی تواند در مشارکت مردمی تاثیرگذار باشد. در مقابل برخی نیز به شدت نگران رویگردانی مردم از انتخابات آتی به دلیل رد صلاحیت های صورت گرفته و تنزل جایگاه مجلس در امر قانونگذاری و همچنین برآورده نشدن مطالبات جامعه در شرایط حساس کنونی هستند.
به گزارش «جمله» روز ۲۷ آذر مراتب ردصلاحیت داوطلبان انتخابات مجلس شورای اسلامی از سوی فرمانداران به این افراد اعلام شد. این داوطلبان از تاریخ ۲۸ آذر تا اول دی فرصت داشتند تا شکایت خود را به هیاتهای نظارت استان اعلام کنند. هیاتهای نظارت استان از دوم دی تا ۲۱ دی به مدت بیست روز فرصت دارد تا به این شکایات رسیدگی کنند.
داوطلبانی که در این مرحله تایید صلاحیت نشوند، این فرصت را دارند تا بار دیگر شکایت کنند و شورای نگهبان بیست روز فرصت دارد تا به این شکایات رسیدگی کند.
هفته گذشته نیز حسن روحانی رییس جمهور در جلسه هیات دولت گفت:« اگر گله و شکایتی داریم، آن را بیان کنیم اما اجازه ندهیم که این موضوع مانع حضور مردم پای صندوق آراء شود. ممکن است فرد مورد نظر ما کاندیدا باشد، اما به هر دلیلی حضور ندارد و این نباید موجب مأیوس شدن شود، میتوانیم نفر بعدی را که فکر میکنیم میتواند خوب کار کند، انتخاب کنیم.»
اظهارات رییس جمهور به نوعی حکایت از آن دارد که مسئولین به شدت نگران سطح مشارکت مردم در انتخابات آتی هستند.
در طول چهار دهه اخیر موضوع انتخابات یکی از حساس ترین موضوعات سیاسی کشور قلمداد شده است. این حساسیت تا جایی پیش رفته که حضور در پای صندوق های رای به نوعی وظیفه شرعی ارزیابی شده و ترغیب افراد به تحریم انتخابات جرمی سنگین تلقی می شود.
رد صلاحیت ها
اما حضور با شکوه مردم در انتخابات به عوامل متعددی بستگی دارد که در صورت عدم توجه به این موارد، نمی توان توقع چندانی از جامعه برای حماسه سازی داشت. یکی از مشوق های مهم برای مشارکت میلیونی پای صندوق های رای، حضور نامزدهای مورد نظرشان در طیف های مختلف است. تنها با وجود گرایش های متعدد مجلس آینده می تواند مجلسی پویا باشد اما در مقابل برخی تلاش دارند با رد صلاحیت های گسترده مجلس آینده را در اختیار جناح مورد نظر خود قرار دهند.
محمدرضا عارف رییس شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان از روند تایید صلاحیت داوطلبان انتخابات گلایه کرد و گفت:« از هیاتهای اجرایی که با محوریت دولت شکل گرفتهاند، برای رد صلاحیت کاندیدهای شاخص جریان اصلاح طلب گلایه جدی داریم. هیات نظارت جبران کند و هیاتهای اجرایی و نظارت انتخاب را به مردم واگذار کنند. در تایید صلاحیت ها باید مر قانون رعایت شود. در برخی استانها در رد صلاحیتها افراط صورت گرفته است».
عارف همچنین به تاثیر حوادث آبان ماه در انتخابات آتی نیز اشاره کرد و گفت:« حوادث آبان ماه باعث شرمندگی همه مسئولان شد. در اجرای تغییر نرخ بنزین بیتدبیری صورت گرفت».
عملکرد ضعیف مجلس
یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار در حضور مردم پای صندوق های رای، عملکرد مسئولان در ادوار گذشته است. در اینجا هیچ تفاوتی میان انتخابات مجلس یا ریاست جمهوری و دیگر انتخابات وجود ندارد. هر چند در روزهای اخیر برخی از اصلاح طلبان از رد صلاحیت های صورت گرفته گلایه داشتند اما حقیقت آن است که برای آحاد مردم نام جناح سیاسی اهمیتی ندارد چرا که جامعه به دنبال بهبود شرایط است.
در واقع اگر مردم احساس کنند حضورشان در پای صندوق های رای هیچ تاثیری در بهبود شرایط سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ندارد، دلیلی برای حضور در این مشارکت نمی بینند.
در ادوار گذشته نیز رقابت میان دو جریان اصلی کشور هنگامی بالا گرفته که یکی از دو جناح نتوانسته است انتظارات جامعه را برآورده سازد و بدین وسیله فرصت پیروزی جناح دیگر فراهم شده است.
صادق زیبا کلام استاد دانشگاه اعتقاد دارد حتی اگر چهرههای شاخص اصلاحطلبان هم تایید صلاحیت شوند، آنها هیچ شانسی برای کسب رای مردم و پیروزی ندارند.
زیباکلام در گفتگو با تابناک تصریح کرد: «با توجه به عملکرد اصلاحطلبان در مجلس دهم، هیچ امیدی برای موفقیت آنها در انتخابات مجلس آینده وجود ندارد». او با بیان اینکه هیچ مشارکتی در انتخابات نخواهد داشت، گفت: «با توجه به اینکه اصلاحطلبان بسیار مورد سرزنش و انتقاد بدنه اجتماعیشان هستند، حتی اگر در انتخابات رد صلاحیت نشوند و چهرههای شاخص این جریان در انتخابات شرکت کنند هیچ امیدی به پیروزی آنها وجود ندارد».
زیباکلام خاطرنشان کرد: «کارنامه ضعیف اصلاحطلبان در مجلس دهم در راستای تحقق مطالبات مردم و توجه به دغدغههای آنها بستر نامناسبی را در جهت اعتماد مجدد مردم به آنها فراهم کرده است».
وی تاکید کرد: «اصلاحطلبان در وضعیت فعلی هیچ شانسی برای کسب موفقیت در انتخابات مجلس ندارند از این رو در این زمینه و بستر بدون شک شرایط برای پیروزی رقبای دیرینه آنها یعنی اصولگرایان فراهم است».
وی ابراز عقیده کرد: «بدون شک مجلس آینده متعلق به نمایندگان اصولگرا است و تنها تعداد اندک شماری از اصلاحطلبان در قوه مقننه آینده حضور خواهند داشت».
فاطمه رهبر کنشگر سیاسی اصولگرا درباره آرایش سیاسی مجلس یازدهم، ابراز عقیده کرد: «آرایش کلی مجلس یازدهم سمت و سوی اصولگرایی خواهد داشت».
وی مدعی شد: « مردم فکر میکردند اگر به طیف اصلاحطلبان رای بدهند وضعیت خیلی خوب میشود یا آنها میتوانند اقداماتی انجام دهند اما شاهد این بودیم که وضعیت خیلی بدتر شد و مجلس فعلی یکی از ضعیفترین مجالس ده دوره گذشته است؛ نمره نخست در ضعیف بودن را میگیرد و حتی از دوره ششم هم ضعیفتر است».
این فعال اصولگرا درباره علت نقد اصلاحطلبان به شورای نگهبان مدعی شد: «به من ثابت شده که شورای نگهبان با هر دو جناح برخورد داشته و این حرفها فقط بهانه و فرار روبه جلو است»!
سوار بر موج نارضایتی
اصولگراها و به ویژه دلواپسان از هم اکنون در حالی خود را آماده جشن پیروزی در انتخابات می کنند که بسیاری از آنان انفعال مجلس دهم پیرامون موضوعاتی همچون وضعیت اقتصادی و حوادث آبان ماه را به حساب اصلاح طلبان گذاشته و گمان می کنند نارضایتی جامعه از عملکرد دولت و مجلس برگ برنده آنان است. این در حالی است که از اعتراضات دی ماه ۹۶ به بعد، جامعه هر دو جناح را به یک چشم می بیند و تفاوتی میان آن دو قائل نمی شود.
در واقع مردم در اداور گذشته عملکرد مجلس اصولگراها و دولت تحت حمایت این جریان را تجربه کرده و دل خوشی از این جریان ندارند.
احمد مازنی در همین رابطه در گفت و گویی با جماران اظهار داشت:« وقتی آقایی را در تلویزیون موقع ثبت نام در انتخابات به شکلی مطرح می کنند که انگار هیتلر برای نجات آلمان آمده و انگار یک ژنرال نظامی وارد عرصه سیاست شده که می خواهد کشور را نجات دهد و از طرف دیگر هم می گویند «لیاخوف کجایی»، یعنی اینکه اینها مردم، رأی مردم، اعتراضات به حق مردم و گلایه های مردم را می خواهند به ابزاری تبدیل کنند و بر این ابزار سوار شوند و سوار قدرت شوند و به هدف خودشان برسند. البته اینها تازه از راه نرسیده اند که حرف تازه ای داشته باشند. سوابق، رفتار و منطق اینها شناخته شده است».
دور از ذهن نیست اگر دیگرجریانهای سیاسی نیز همچون حداد عادل به آرای خاکستری جامعه دل خوش کرده باشند تا با وعده های پوپولیستی مقدمات پیروزی خود را فراهم آورند.