محمدحسین جعفری سمیع- روزنامه نگار/ بیش از دو ماه از اعتراضات مردمی عراق می گذرد و این کشور در حالی تا همین یک سال پیش تصور می شد حرکت سریع و پرشتابی را به سمت دموکراسی در پیش گرفته، با ابرچالش های متعدی مواجه شد که امروز بار دیگر سایه بحران و جنگ […]
محمدحسین جعفری سمیع-
روزنامه نگار/
بیش از دو ماه از اعتراضات مردمی عراق می گذرد و این کشور در حالی تا همین یک سال پیش تصور می شد حرکت سریع و پرشتابی را به سمت دموکراسی در پیش گرفته، با ابرچالش های متعدی مواجه شد که امروز بار دیگر سایه بحران و جنگ بر آسمانش به وضوح مشاهده می شود. این در حالی است که به اعتقاد بسیاری از کنشگران سیاسی و اجتماعی عراق، بحران کنونی نتیجه دخالت بیگانگان در امور داخلی این کشور است. در چنین شرایطی با حملات نظامی آمریکا به مواضع شبه نظامیان عراقی، اکنون بحران در این کشور وارد مرحله ای بسیار خطرناک تر از گذشته شده است.
به گزارش «جمله» روز جمعه گذشته بود که در جریان حمله راکتی به یک پایگاه نظامی در شهر کرکوک عراق یک پیمانکار آمریکایی کشته و چند سرباز زخمی شدند.این حمله راکتی در حالی روی داد که از اواخر ماه اکتبر تاکنون نیروهای آمریکایی و ساختمان‌های دپیلماتیک مربوط به نیروهای آمریکایی در عراق مورد حمله راکتی قرار گرفته است. واشنگتن مدعی است نیروهای مورد حمایت ایران همچون حشدالشعبی مسئول این حملات است و به همین دلیل ایران را متهم به دست داشتن در این اقدامات می کند. با اینحال روز شنیه علی الحسینی، مسئول روابط عمومی نیروهای الحشد الشعبی، احتمال رابطه این نیروها با حمله به پایگاه نظامی K 1 در کرکوک را که به جان باختن یک غیر نظامی آمریکایی انجامید ضعیف دانست. الحسینی در گفت وگو با «ناس نیوز» تأکید کرد که بخشی که این عملیات در آن رخ داده تحت کنترل نیروهای حشد نیست و این نیروها بیشتر در جنوب و غرب کرکوک حضور دارند.
اما به رغم این اظهارات و با توجه به اینکه هیچ گروهی مسئولیت حمله به پایگاه نظامیان آمریکایی را بر عهده نگرفته بود، شامگاه روز یکشنبه وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) اعلام کرد، ارتش این کشور پنج تاسیسات وابسته به گردان‌های حزب‌ا… عراق از جمله مواضع فرماندهی و کنترل و نیز انبار تسلیحاتی این گروه را هدف قرار داده است.
اقدام تلافی جویانه یا بهانه جویانه؟!
سایت شبکه اسکای نیوز گزارش داد وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) دربیانیه‌ای که در سایت رسمی خود منتشر کرد، آورده است: «حمله شب گذشته در واکنش به حملات مکرر گردان‌های حزب‌ا… عراق به مواضع و پایگاه‌هایی عراقی صورت گرفت که میزبان نیروهای ائتلاف آمریکایی هستند». به گفته جاناتان هافمن، سخنگوی ارشد پنتاگون، نیروهای آمریکایی حملاتی را به تاسیسات این گروه در عراق و سوریه داشتند. وزارت دفاع آمریکا عنوان کرده ، سه موضع حزب‌ا… در عراق و دو موضع این گروه در سوریه را هدف قرار داده که شامل تاسیسات ذخایر تسلیحاتی، مواضع فرماندهی و کنترل می‌شود. طبق بیانیه پنتاگون این نیروها برای برنامه‌ریزی و انجام حملات علیه نیروهای ائتلاف از این مواضع استفاده می‌کنند.
واکنش رسمی ایران به اقدامات نظامی آمریکا
وزارت خارجه کشورمان حملات هوایی یکشنبه شب آمریکا به مواضع شبه نظامیان در عراق را به شدت محکوم کرد و آن‌را مصداق بارز تروریسم خواند. عباس موسوی، روز دوشنبه در سخنانی ضمن محکوم کردن حملات آمریکا به پایگاه‌های نیروهای حشد شعبی گفت: «این حملات بار دیگر ادعای دروغ آمریکا در مبارزه با گروهک تکفیری داعش را اثبات کرد به طوری که ایالات متحده، مواضع نیروهایی را هدف قرار داده است که در طول سال‌های گذشته ضربات سنگینی به تروریست های داعش وارد کرده‌اند.» سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه با اشاره به اینکه آمریکا با این حملات استقلال و حاکمیت کشورها را نادیده گرفته و باید مسئولیت تبعات اقدام‌های غیر قانونی خود را برعهده بگیرد، تصریح کرد: «آمریکا به استقلال، حاکمیت و یکپارچگی ارضی عراق احترام گذاشته و دخالت خود را در امور داخلی این کشور متوقف کند.»
افزایش تلفات حملات آمریکا به شبه نظامیان عراق
حشد شعبی از افزایش تلفات حملات آمریکا به مواضع این گروه در شهرستان القائم در استان الانبار عراق در مرزهای عراق و سوریه خبر داد.
به گزارش سایت شبکه خبری سومریه نیوز، جواد کاظم الربیعاوی، مدیر اداره تحرکات در حشد شعبی اعلام کرد، آمار تجاوز ددمنشانه آمریکا به مقرهای تیپ‌های ۴۵ و ۴۶ حشد شعبی به ۲۵ شهید و ۵۱ زخمی رسید.
الربیعاوی افزود: «تعداد شهدا با توجه به وخامت حال زخمی‌ها احتمالا افزایش یابد».
وی تصریح کرد: «این حمله راس ساعت ۷.۴۵ عصر به وقت محلی توسط جنگنده‌های آمریکایی انجام گرفت و حملات به منطقه المزرعه و نوار مرزی با سوریه در عمق خاک عراق بود». منابع می‌گویند، در بین کشته شدگان این حملات ابوعلی خزعلی، فرمانده تیپ ۴۵ گردان‌های حزب‌ا…عراق نیز وجود دارد. گروه اطلاع‌رسانی امنیتی نیز اعلام کرد: «مقر تیپ ۴۵ حشد شعبی هدف سه حمله هوایی آمریکایی قرار گرفت و چهار مبارز برجسته این گروه به شهادت رسیدند».
حشد شعبی در بیانیه‌ای اعلام کرده بود، حمله فرماندهی عملیات الجزیره در استان الانبار و مقر تیپ ۴۵ و ۴۶ حشد شعبی را هدف گرفت که منجر به تعدادی کشته و زخمی شد.
درحالی که سخنگوی کتائب حزب ا… در عراق از افزایش تعداد تلفات حمله آمریکا به مواضع حشد الشعبی به ۲۴ كشته و ۵۰ مجروح خبر داده، شبكه العربیه مدعی شد ۴۱ ایرانی و ۲۵ نیروی حشد در این حمله کشته شده‌اند.
حملات بیشتر در صورت لزوم!
در پی حملات آمریکا به شبه‌نظامیان مورد حمایت جمهوری اسلامی در عراق و سوریه، وزیر دفاع ایالات متحده در مورد «اقدامات دفاعی بیشتر در صورت لزوم» هشدار داده و مایک پمپئو نیز گفته کشورش در قبال اقدامات جمهوری اسلامی «بی‌تفاوت نخواهد ماند».
مایك پمپئو وزیر خارجه آمریکا گفت: «ما در قبال اقدامات جمهوری اسلامی ایران که جان مردان و زنان آمریکایی را با خطر روبه‌رو می‌کند، بی‌تفاوت نخواهیم ماند».
مارک اسپر، وزیر دفاع، نیز گفت که وزارت دفاع «با استفاده از هواپیماهای اف-۱۵ استرایک ایگل اقدامات تهاجمی را برای دفاع از پرسنل و منافع‌مان در عراق انجام داد. و پنج موضع مرتبط با کتائب حزب‌ا…، که یک گروه شبه‌نظامی شیعه مورد حمایت ایران است، را هدف قرار داد. اقدام مورد حمله ما عبارت بودند از سه هدف در غرب عراق و دو هدف در شرق سوریه. این مواضع یا مراکز فرماندهی و کنترل، و یا انبارهای اسلحه کتائب حزب‌ا… بودند.» وی در ادامه گفت: «این حملات موفقیت‌آمیز بودند. این را هم باید اضافه کنم که ما در ادامه گفتوگویمان با پرزیدنت گزینه‌های موجود دیگر را نیز به او ارائه دادیم. ما همچنین هرگونه اقدام ضروری دیگر را نیز انجام می‌دهیم ».
همزمان، ژنرال مارک کیمیت هم می‌گوید: «حریم هوایی عراق به طور کامل تحت کنترل ماست».
ژنرال کیمیت در واکنش به حمله به مواضع حشد شعبی در عراق گفت: «در برابر حملات در عراق خویشتن داری زیادی از خود نشان دادیم. بارها به آنها اعلام کردیم که دست از حملات موشکی خود بردارند. به آنها گفته بودیم که اگر به یک آمریکایی صدمه وارد شود با قاطعیت پاسخ خواهیم داد». او ادامه داد: «ارتش آمریکا در عراق به حالت آماده باش کامل درآمده است. از گردان های حزب ا… می خواهیم که عقب نشینی کنند چرا که پاسخ بعدی ما شدیدتر خواهد بود».
عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق، در مورد حمله روز جمعه به پایگاه ارتش اظهار نظری نکرد اما حملات روز یکشنبه آمریکا به شبه‌نظامیان را «نقض حاکمیت ملی عراق» توصیف کرد و گفته «بر تنش‌ها به طور خطرناکی می‌افزاید و امنیت عراق و منطقه را تهدید می‌کند». عبدالمهدی گفته وزیر دفاع آمریکا تقریبا نیم ساعت پیش از انجام حملات با او تماس گرفته و او را مطلع کرده است.
دولت عراق و شخص عادل عبدالمهدی چند هفته است که هدف اعتراضات گسترده‌ای در داخل کشور قرار گرفته‌اند. معترضان خواستار تغییرات ساختاری در سیستم کشور هستند. صدها نفر در جریان اعتراضات در عراق کشته شده‌اند. بنا بر بیانیه دولت عراق، رئیس‌جمهوری آن کشور نیز از طریق یک دیپلمات آمریکایی در جریان برنامه حمله قرار گرفته و او نیز خواستار توقف این حملات شده بود که البته درخواست‌ها جلوی حملات را نگرفته است.
در نهایت اقدام نظامی آمریکا به هر بهانه ای که صورت گرفته باشد، در شرایط کنونی و با توجه به اعتراضات مردمی، استعفای دولت، تحرکات اخیر داعش و تنش های سیاسی در منطقه می تواند به مثابه آتش بازی در انبار باروت باشد که انفجار قریب الوقوع آن بخش های زیادی از منطقه خاورمیانه را تحت تاثیر خود قرار می دهد.
