شیدا ملکی/ عروسک ها دنیای ما را می سازند. توپ های فوتبال پلاستیکی به آینده شوت می شوند و حتی تفنگ های آب پاش رنگی اگر همیشه به آدم بدهای بازی مان شلیک کرده باشند، امروز بالغ مهربان تری خواهیم داشت. اسباب بازی هایی که دیروز با آنها وقت می گذراندیم همان گنج […]
شیدا ملکی/
عروسک ها دنیای ما را می سازند. توپ های فوتبال پلاستیکی به آینده شوت می شوند و حتی تفنگ های آب پاش رنگی اگر همیشه به آدم بدهای بازی مان شلیک کرده باشند، امروز بالغ مهربان تری خواهیم داشت. اسباب بازی هایی که دیروز با آنها وقت می گذراندیم همان گنج های گران بهای دوست داشتنی هستند که از کودکی تا امروز شغل، شخصیت و انتخاب هایمان را شکل داده اند. اسباب بازی ها هم وسیله ای برای زیباتر شدن بازی هاست. هزاران عروسک کوچک و بزرگ در دنیا تبدیل به مهربان ترین دوست و همراه کودکانی می شوند که محرم همه حرف های دنیای کودکی اند.
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برای پنجمین دوره بستری را فراهم کرده بود تا اسباب بازی ها باری دیگر به دنیای کودکان سلام دهند. سلامی که شنیدن صدای آن دنیای کودکان و بزرگسالان امروز را همزمان به بالندگی و توسعه دعوت می کرد. نمایشگاه شهر عروسک ها شاید از جذاب ترین بخش های پنجمین جشنواره ملی اسباب بازی برای کودکان بود. این نمایشگاه عروسک هایی را به نمایش گذاشت که نمادهای تعریف شده درباره زیبایی زنان و مردان را کمی جابه جا کرده است. اینجا دختری بسیار لاغر با گونه های برجسته و قد بلند به عنوان استاندارد زیبایی به بچه ها تلقین نمی شود.
دوستی اسباب بازی ها با بچه ها
دختر بچه چهار – پنج ساله ای که دست مادرش را گرفته و از بین غرفه عروسک ها با چشم های روشن گرد شده می گذرد به چند عروسک اشاره می کند و می گوید: «مامان نگاه کن موهای این دختره آبی شده. اون پسره رو ببین دماغش چه بزرگه…» هر چند تعداد بازدیدکنندگان از نمایشگاه با وجود آبی شدن آسمان پایتخت خیلی چشمگیر نیست اما همان خانواده هایی هم که در نمایشگاه حضور دارند در حقیقت به تماشای خلاقیت و دنیایی آرام تر برای رشد کودکانشان آمده اند. پسربچه ای که در حال دویدن در راهرو بین غرفه ها است روی کفپوش قرمز رنگ سالن نمایشگاه «شهر عروسک» ماشین کنترلی اش را رها می کند و لپ های گلی عروسک مادربزرگ لچک به سر را فشار می دهد. مادرش را صدا می کند و با هیجان می گوید: «مامانی این رو ببین چه خوشحال و خوشگله…». بچه ها از تماشای اسباب بازی ها خوشحال می شوند و به نظر می رسد این عروسک ها شانس ورود به دنیای کودکان را پیدا کرده اند.
بازی برای کودک زندگی است
علیرضا عابدین روان شناس و استاد دانشگاه درباره تاثیر بازی و انتخاب اسباب بازی ها در دوران کودکی به «جمله» می گوید: این نکته مهم را باید مورد توجه قرار داد که نگاه کودکان به بازی یک مقوله جدی است. کودکان در غالب بازی زندگی می کنند و بازی برای آنها بسیار جدی و واقعی است. آنچه در طول بازی برای کودک شکل می گیرد در واقع نشانه هایی در روند زندگی واقعی کودک است. این موضوع ارتباطی جدی و موثر با سن و جنس کودک دارد که باید به آن توجه کرد. عابدین در ادامه افزود: انتخاب اسباب بازی مناسب در مرحله اول با توجه به ایمنی کودک شکل می گیرد. شاخص مهم بعدی در راستای انتخاب اسباب بازی مناسب توجه به سن کودک است. این مرحله با توجه به نیازها تعریف شده در روان شناسی رشد یا تحولی باید مورد توجه قرار گیرد. همچنین یکی از کمک هایی که اسباب بازی به رشد کودک می کند شکل بخشیدن به هویت جنسی است. سنین دو تا شش سالگی مرحله ای است که با توجه به رویکردهای جامعه و محیط باید اسباب بازی هایی را در اختیار کودک قرار دهیم که هویت جنسی او را تعریف می کنند. شکل گیری شخصیت کودک ارتباطی جدی با بازی های او دارد از همین رو است که برنامه ریزان اجتماعی این مهم را مورد توجه قرار می دهند.
اسباب بازی و رشد اقتصادی
اسباب بازی ها شاید راهی برای تغییر شرایط اقتصادی کشور نیز باشند. امید به بهبود شرایط اقتصادی کشور با ورود اسباب بازی ها به دنیای تصمیم گیری بزرگترها میتواندکمی قوت بگیرد. حضور نهاوندیان در مراسم افتتاحیه پنجمین جشنواره ملی اسباب بازی نشانه ای بود برای باور پذیرش جادوی کودکی در تصمیم گیری مسئولان. شاید همین اساباب بازی هایی که سال هاست به فراموشی سپرده شده اند راه نجات از مصائب اقتصادی کشور را هموار کنند. معاون اقتصادی رئیس جمهور نقش جدی تولید در صنعت اسباب بازی سازی را تشخیص داده است. او در مراسم افتتاحیه با اشاره به جایگاه صنعت اسباب‌بازی در جهان گفت: کشور چین رکورد سه میلیارد دلار صادرات اسباب‌بازی در ماه را در سال گذشته زده است. یعنی صادرات سالانه کشور چین از اسباب‌بازی بیش از صادرات نفت در کشور ماست. مگر تولید اسباب‌بازی چه‌قدر تکنولوژی می‌خواهد؟! با سیاست دولت که حمایت از بنگاه‌های اقتصادی کوچک است، این اتفاق شدنی است. اما در عین حال بانک‌های ما باید از این صنعت حمایت کنند و آن را در دستور کار قرار بدهند.
به اعتقاد نهاوندیان برندسازی لازمه این کار است. اگرچه حمایت‌های موقت برای رشد آغازین صنعت لازم است ولی رشد جز با رقابت حاصل نمی‌شود. تولیدکنندگان باید در جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های بین‌المللی حضور پیدا کنند. بحث صادرات را باید خیلی جدی بگیریم. حوزه مهم دیگر، تشکل‌های صنفی است. صنف مربوط به اسباب‌بازی باید در یک تعامل با هم قرار بگیرند و یک متولی داشته باشد. اتاق اصناف و بازرگانی باید با هم هماهنگ شوند.
دنیای واقعی اسباب بازی ها
وقتی در کوچه های محله با توپ دولایه پلاستیکی فوتبال بازی می کردیم یا روزهایی که قابلمه های پلاستیکی را روی گاز بی آتش خاله بازی ردیف می کردیم تا مهمان از راه برسد بی آنکه حواسمان باشد شخصیت امروزمان را نوازش می کردیم. زندگی یک بازی زیباست اگر در دوران کودکی خوب بازی کرده باشیم. بازی حق همه کودکان است. لطافت و پاکی اسباب بازی ها وقتی به چشم می آید که بچه ها یکدیگر را به بازی هایشان راه می دهند. ماشین پلیس را با هم شریک می شوند و با بیشترین سرعت به دنبال دستگیری آدم بدهای دنیای کودکی هستند. شاید حتی وقتی با ماژیک چشم و دهان عروسک را آن طور که دوست دارند نقاشی می کنند، در حال رنگ بخشیدن به دنیای آینده شان هستند.
