توجیهناپذیربودن چنین ابلاغیهای از آنجاست که بسیاری از محوطههای باستانی، موزهها، پایگاهها و محوطههای ملی و جهانی میهنمان به دلیل عدم تامین اعتبار مالی فاقد ابتداییترین امکانات حفاظتی و ازجمله دوربینهای مداربسته هستند و از این نظر حفاظت و تامین امنیت آنها همواره یکی از مسائل و نگرانیهای کارشناسان میراث فرهنگی بوده است. جامعه […]
توجیهناپذیربودن چنین ابلاغیهای از آنجاست که بسیاری از محوطههای باستانی، موزهها، پایگاهها و محوطههای ملی و جهانی میهنمان به دلیل عدم تامین اعتبار مالی فاقد ابتداییترین امکانات حفاظتی و ازجمله دوربینهای مداربسته هستند و از این نظر حفاظت و تامین امنیت آنها همواره یکی از مسائل و نگرانیهای کارشناسان میراث فرهنگی بوده است. جامعه باستان شناسان در ادامه این ابلاغیه به این پرسش می رسد که چگونه نصب دوربینهای مداربسته در محل کار باستانشناسان در اولویت مدیریت وزارتخانه قرار گرفته است ولی محوطههای ملی و جهانی ما در اولویت نیستند؟
با توجه به این واقعیت که در محلهای کاوش باستانشناسی همواره یکی از ناظران پژوهشکده باستانشناسی (زیرمجموعه وزارت میراث فرهنگی) حضور دائمی دارد، ملاحظات حفاظتی و امنیتی برای نصب دوربینهای مداربسته در محلهای کاوش باستانشناسان با پرسشها و تردیدهای جدی روبهرو میشود و قابل توجیه نیست. در این وانفسای وضعیت ناگوار اقتصادی کشور و وزارتخانه و تحریمهای بینالمللی که زندگی روزمره مردم را نیز دچار مشکل کرده است، بجاست بپرسیم که آیا جناب وزیر، آقای علیاصغر مونسان، از این ابلاغیه آگاه است و اگر بلی، آن را چگونه توجیه میکنند؟ منشأ این تصمیم نسنجیده برای صرف بودجههای کلان برای نصب دوربینهای مداربسته چیست و بنا به چه ضرورتی صورت میگیرد؟
جامعه باستانشناسی ایران ادامه داد: نصب دوربینهای مدار بسته در محل کار باستانشناسان تصمیمی غیر کارشناسی و بدعتی توجیه ناپذیر و در عین حال مخرب است. در این نامه از پژوهشگاه خواسته شده تا نخست دستورالعمل نحوه مستندنگاری کاوشهای باستانشناسی تهیه و برای بررسی به این کمیته ارسال شود. همچنین تاکید شده تا پیش از صدور مجوزهای باستانشناسی در شورای اعتبارسنجی پژوهش، دستورالعمل نحوه مستندنگاری بررسی و اجرایی شود.
در بخش دیگری از این بیانیه تاکید شده است: تا در زمان انعقاد قرارداد، در بخش پروژههای حفاظتی در کاوشهای باستانشناسی مذاکرات لازم با شرکت پیمانکار صورت پذیرد و اجرا و مستندنگاری توسط پیمانکار و تحت نظارت کمیته راهبری حفاظت الکترونیک صورت پذیرد. و اکنون در نامهی اعتراضی و سرگشاده «جامعه باستانشناسی ایران» با اشاره به ابلاغیهای که بر لزوم ایجاد هیئتی به نام «کمیته راهبری حفاظت الکترونیک» تاکید دارد و در بخشی از آن «لزوم نصب دوربینهای مدار بسته ۲۴ ساعته در محل کاوشهای باستانشناسی» و نیز «تحویل روزانه آثار مکشوفه به امنای اموال» تاکید شده، آمده است:
در این بیانیه آمده است: از این نظر، آیا باید انتظار داشته باشیم که دوربینهای مداربستهی نظارتی در اتاقهای مدیران و محلهای تصمیمگیری دربارهی بودجهها و مدیریت منابع نیز نصب شود؟ آیا باید انتظار داشته باشیم که چنین ملاحظاتی شامل محل کار کارشناسان و مدیرانی که با سایر بخشهای میراث فرهنگی درگیر هستند از جمله گردشگری، مالی، روابط بین الملل، مرمت و حفاظت ابنیه تاریخی، صنایع دستی و… نیز نصب شود؟ در محل انجام طرحهای مرمت (برای نمونه در گنبد شیخ لطفالله) چطور؟
جامعه باستانشناسی ایران آورده است: اجرای این «ابلاغیه دفتر وزارت میراث فرهنگی» پیامدهای مخربی خواهد داشت، زیرا جدای از نادیده گرفتن اولویتهای حفاظتی و اتلاف سرمایه بیتالمال، سرمایه اجتماعی یک صنف متخصص که «اعتماد» است را هدف قرار خواهد داد و از اینرو به سرمایهها و منابع انسانی کشور در زمانی که کشورمان به نیروهای متخصص و کارشناس نیازمند است، آسیب میزند. چنین تصمیمی نشاندهنده ناآشنایی طراحان آن با ماهیت پژوهشهای علمی و کاوشهای باستانشناسی است. ظاهراً ذهنیت بانیان صدور این «ابلاغیه» تصوری غیر واقعی و احتمالاً شبیه قرن نوزدهم میلادی است که در آن فعالیتهای باستانشناختی را با نوعی عملیات عتیقهجویی و حتی مشابه فعالیت باندهای قاچاق در نظر گرفتهاند.
در این بیانیه همچنین تاکید شده است: جامعه باستان شناسی ایران» از وزیر میراث فرهنگی و گردشگری خواسته است که پیامدهای مخرب چنین تصمیمی را با کارشناسان و متخصصان – و نه لزوماً حلقهی مشاوران- مورد بررسی دقیق قرار دهند: ما به عنوان جمعی از متخصصان باستانشناسی، قویاً این ابلاغیه و تصمیم را که در دنیا بیسابقه است، تقبیح میکنیم. چنین طرحی حتی در امنیتیترین کشورها نیز سابقه نداشته است. جامعه باستان شناسی ایران» از وزیر میراث فرهنگی میخواهد به پیامدهای منفی اجرای این طرح در سطح داخلی و بینالمللی توجه کنند و بانی بدعتی چنین مخرب و غیرکارشناسی در تاریخ باستان شناسی ایران نشوند.
لازم به ذکر است جامعه باستانشناسی ایران از وزیر میراث فرهنگی میخواهد به پیامدهای منفی اجرای این طرح در سطح داخلی و بینالمللی توجه کنند و بانی بدعتی چنین مخرب و غیرکارشناسی در تاریخ باستانشناسی ایران نشوند.