اهل تهران که باشی، حتما زير سايه های مطبوعش قدم زده ای و خاطره ها داری. از قديمی ترين خيابان تهران و از چنارهای معروفش. خيابان ولی عصر. خيابانی که کارشناسان می گويند، طولانی ترين خيابان نه تنها تهران و ايران، بلکه خاورميانه است. به طول ۱۸ کيلومتر. خيابانی که از ميدان راه آهن در […]

اهل تهران که باشی، حتما زير سايه های مطبوعش قدم زده ای و خاطره ها داری. از قديمی ترين خيابان تهران و از چنارهای معروفش. خيابان ولی عصر. خيابانی که کارشناسان می گويند، طولانی ترين خيابان نه تنها تهران و ايران، بلکه خاورميانه است. به طول ۱۸ کيلومتر. خيابانی که از ميدان راه آهن در جنوب شهر تهران آغاز می شود و می رسد به ميدان تجريش در شمال اين ابرشهر. خيابان ولی عصر با نام سابق پهلوی، در اوايل حکومت رضا شاه و به دستور او در سال ۱۳۰۷ هجری خورشيدی ساخته شد و در سال ۱۳۱۸ که اين خيابان تا تجريش ادامه يافت، در دو طرفش به دستور رضاشاه، به فاصله کم، چنار کاشتند و در ميان هر دو چنار يک بوته گل سرخ.

 

در حالی که آب‌های آلوده با سرریز شدن به پای چنارهای تازه کاشته شده خیابان ولیعصر(عج) سلامت آن‌ها را تهدید می‌کند، شهرداری تهران در حال مطالعاتی کارشناسی است تا این خطر را رفع کند. طی چند سال گذشته شهرداری تهران در اقدامی بی سر و صدا بخش زیادی از درختان چنار خیابان ولیعصر(عج) را قطع کرد و در برخی اماکن نهال های جوان را جایگزین آن‌ها کرد.

قطع چنارهای کهنسال خیابان ولیعصر(عج) که زیبایی و جلوه ای دل انگیز به این خیابان داده بود، شهروندان را با سوالاتی بی پاسخ از علت این اقدام مواجه کرده بود. سرانجام در اسفند ماه سال ۹۶، علیمحمد مختاری رئیس سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری تهران با برگزاری نشست خبری اعلام کرد که علت قطع چنارهای خیابان ولیعصر(عج) شیوع بیماری سرطان رنگی در بین آن‌هاست و با قطع درختان بیمار، چنارهای سالم جایگزین آن‌ها می‌شوند تا حس و حال خیابان ولیعصر(عج) و خاطرات آن حفظ شود.

مختاری در این نشست علت ابتلای چنارهای خیابان ولیعصر(عج) به سرطان رنگی را آبیاری بیش از اندازه، سر ریز فاضلاب و پسماند محلی به جوی‌های خیابان و به ویژه آلوده سازی آب جوی‌های خیابان ولیعصر(عج) با ریختن زباله‌های واحدهای تجاری حاشیه خیابان به جوی‌های آن اعلام کرد.

به همین منظور عملیات پروژه ساماندهی و احیای درختان خیابان ولیعصر(عج) از ۱۱ اسفند سال ۱۳۹۶ در محدوده مناطق ۳ ، ۶ و ۱۱ آغاز شد و تا ۹ فروردین ۱۳۹۷ ، حدود ۷۴۰ اصله درخت چنار سالم با سن تقریبی ۸ تا ۱۲ سال در این محدوده کاشته شد.

این اقدام ضروری و اجتناب ناپذیر تجربه ای تلخ بود که ارزش تجربه شدن را نداشت، زیرا مدیریت شهری می توانست از سال‌ها پیش با جلوگیری از ورود آب‌های آلوده به پای این درختان مانع بیماری آن‌ها شود.

حال که این تجربه تلخ با همه ضرر و زیانهایش به کاشت مجدد درختانی سالم ختم شده تا خیابان ولیعصر(عج) زیبایی خود را به دست آورد، برخی از مراکز تجاری واقع در محدوده مناطق ۶ و ۱۱ با ریختن آب‌های آلوده حاصل از شستشو پای درختان تازه کاشت، مجدداً سلامت این درختان را در معرض تهدید قرار می‌دهند.

اگر شهرداری تهران پیش از کاشت عجولانه درختان، فکری به حال محل رهاسازی آب‌های حاصل از شستشوی واحدهای تجاری می‌کرد، اکنون شاهد تهدید زودهنگام درختانی که چند ماه بیشتر از زمان کاشت آن‌ها نگذشته، نبودیم.

  1. اگرنیویورک به خیابان وال‌استریت، پاریس به خیابان شانزه‌لیزه، استانبول به خیابان استقلال و سن‌پترزبورگ به خیابان نودسکی‌اش می‌نازد، تهران به خیابان ولیعصر(عج) که لقب طولانی‌ترین خیابان خاورمیانه را یدک می‌کشد، می‌نازد. این خیابان ۱۸ کیلومتری که جنوب تهران- میدان راه‌آهن- را به شمالش- میدان تجریش- متصل کرده، فقط یک گذرگاه و خیابان نیست بلکه راسته‌ای با فرهنگ، تاریخ و هویت یک شهر، است.
  2. خیابانی با درختان سربه‌فلک‌کشیده‌اش پس از چندین دهه، مدت‌هاست دالانی سبز از جنوب تا پایتخت را در نقشه تهران کشیده است. با همه این تفاصیل نمی‌توان منکر این قضیه شد طولانی‌ترین خیابان تهران، ایران و خاورمیانه، مظهری از دوگانگی سنت و مدرنیته است. درواقع، این خیابان به‌دلیل پوشش از شمالی‌ترین تا جنوبی‌ترین منطقه شهر، تمامی طبقات اجتماعی را نمایندگی می‌کند.
  3. رضاشاه برای رفتن به‌سمت شمال تهران تصمیم گرفت دو کاخش را از طریق جاده‌ای به نام جاده پهلوی به هم پیوند دهد. برای ساخت و توسعه خیابان پهلوی، سه دوره وجود دارد؛ دوره اول، توسعه خیابان امیریه در دوران کامران‌میرزا. دوره دوم مربوط به زمامداری پهلوی اول می‌شود و دوره سوم مربوط به سال ۱۳۰۷ است که جاده از جنوب به میدان راه‌آهن امتداد پیدا می‌کند.