شهلا منصوریه- دبیر گروه اجتماعی/ با ورود کرونا به کشور، طرح فاصله گذاری اجتماعی به همراه محدودیت های شغلی، آموزشی و تفریحی، بسیاری از مردم کشور را خانه نشین کرد. در این میان مراکز نگهداری معتادان متجاهر هم از این قاعده استثنا نبود. همین عامل موجب حضور معتادان و بی خانمان ها را […]
شهلا منصوریه-
دبیر گروه اجتماعی/
با ورود کرونا به کشور، طرح فاصله گذاری اجتماعی به همراه محدودیت های شغلی، آموزشی و تفریحی، بسیاری از مردم کشور را خانه نشین کرد. در این میان مراکز نگهداری معتادان متجاهر هم از این قاعده استثنا نبود. همین عامل موجب حضور معتادان و بی خانمان ها را در نقاط پر آسیب شهر تهران فراهم کرد. فیلم هایی از خیابان های جنوب تهران به ویژه شوش و هرندی در فضاهای اجتماعی منتشر شد که در آن حجم زیادی از معتادان دیده می شود. طبق آمار از ۱۹ هزار معتاد متجاهر در تهران، ۱۲ هزار نفر از مراکز ماده ۱۶ بیرون آمده اند. این موضوع موجب نگرانی شهروندان محله های مرکزی پایتخت از بابت انتشار آلودگی و ابتلا به ویروس کرونا شده است. مسئله ای که متاسفانه در شرایط بحرانی کنونی کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
یکی از اتفاقات مهم در دوران طرح فاصله گذاری اجتماعی، تجمع تعداد زیادی از معتادان متجاهر در برخی از معابر جنوب و مرکز پایتخت بود. با وجود اعمال محدودیت ها و ممنوعیت های شدید اما حضور این افراد نگرانی بسیاری را بین مردم و مسئولان شهری ایجاد کرده است. رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر نسبت به انتشار فیلم هایی از تجمع مجدد معتادان در سطح پایتخت واکنش نشان داد و گفت: تهران ۱۹هزار معتاد متجاهر دارد که اکنون هفت‌هزار نفر در مراکز نگهداری می‌شوند و بقیه رها شده‌اند و عمده آنها در سطح شهر حضور دارند.
به گفته سرهنگ عبدالوهاب حسنوند جمع‌آوری پنج‌هزار معتاد جامانده در شهر تهران در مناطق آلوده مخصوصاً مناطقی از جمله فرحزاد، شوش، مولوی، هرندی و دروازه‌غار از جمله تصمیمات اخذشده بود. این اقدامات باید صورت می‌گرفت اما نامه‌ای از طرف شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر تهران (زیرمجموعه ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست‌جمهوری) به ما ابلاغ شد که با توجه به شیوع بیماری کرونا فعلاً تا اطلاع ثانوی نسبت به جمع‌آوری معتادان متجاهر اقدام نشود.
زحمات بر باد رفته
در همین زمینه، نخستین واکنش به تجمع معتادان متجاهر در میدان شوشو را مالک حسینی، سرپرست سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران داشت. او با انتشار تصاویری از ازدحام معتادان نوشت: «میدان شوش، بامداد چهاردهم فروردین ۱۳۹۹؛ این افراد مردم همین شهرند، کارتن‌خواب نیستند و حتی بی‌سرپناه، معتادانی که محصول همین جامعه‌اند، اما توان خودمراقبتی ندارند، زحمات چند ساله نیروی انتظامی با تعطیلی مراکز نگهداری معتادان نقش بر آب شد، بیش از پیش نگران همکارانم در مواجهه با این افراد هستم.»
سرپرست سازمان رفاه، خدمات و مشارکت های اجتماعی شهرداری تهران این موضوع را یکی از نگرانی های جدی می داند و می گوید: یکی از نگرانی های جدی ما گروه های جدید از جمله معتادان مراکز ماده ۱۶ و زندانیانی هستند که آزاد شدند و می خواهند در گرمخانه ها حضور یابند، چرا که اگر مبتلا به کرونا باشند یک چالش جدید برای ما ایجاد می کند، این در حالی است که ما برای حدود ۶۰ درصد جمعیت ثابت گرمخانه ها تدابیری در نظر گرفته ایم و زمان ماندن آنها در گرمخانه هم بیشتر شده است.
به گفته سید مالک حسینی؛ برای همین منظور دو گرمخانه بانوان و آقایان را برای قرنطینه کامل اختصاص داده ایم و در صورت مشخص شدن ابتلای فردی به کرونا یا گرمخانه ای که فرد در آن حضور داشته، اقدام به قرنطینه می کنیم، همچنین افرادی که توسط گشت های ما در سطح شهر شناسایی می شوند و به گرمخانه ها انتقال داده می شوند قبل از ورود غربالگری می شوند.
سیر صعودی حضور در گرمخانه های پایتخت از زمان شیوع کرونا
سرپرست سازمان رفاه، خدمات و مشارکت های اجتماعی شهرداری تهران در خصوص افزایش ظرفیت گرمخانه های پایتخت گفت: پذیرش در گرمخانه ها از ابتدای اسفند و شیوع کرونا سیر صعودی داشته است و نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۹ درصد افزایش پذیرش داشتیم. قابل ذکر است که در روز طبیعت بیشترین پذیرش در گرمخانه های پایتخت ثبت شده است.
حسینی همچنین درباره افزایش حضور معتادان در منطقه شوش و حضور آنها در گرمخانه های پایتخت با تعطیلی مراکز ماده ۱۶ گفت: بعد از شیوع کرونا با توصیه وزارت بهداشت فعالیت برخی از مراکز نگهداری جمعی از جمله مراکز ماده ۱۶ متوقف شد. توقف فعالیت این مراکز از طرفی باعث شد پاتوق های معتادان در مراکز شوش و هرندی احیا شود و از طرفی زندانیانی که خانواده نداشتند و یا پذیرشی از سوی خانواده نداشتند با توجه به باز بودن گرمخانه ها به این مراکز مراجعه کنند.
فقط ۵۲۰ معتاد متجاهر از مراکز ماده ۱۶ ترخیص شده‌اند
ماجرای شوش و هرندی و گستردگی حضور معتادان و بی‌خانمان‌ها عاملی شده است تا مدیرکل بهزیستی استان تهران از حکم قضایی این موضوع سخن بگوید. به گفته امین شاهرخی حدود ۵۲۰ معتاد متجاهر که در مراکز ماده ۱۶ زیر نظر بهزیستی فعال هستند، ترخیص شده‌اند.
وی درباره رها شدن ۴ تا ۵ هزار معتاد با تعطیلی مراکز ماده ۱۶ در خیابان گفت: معتادان متجاهر که در مراکز نگهداری می‌شدند شامل دو بخش هستند، بخشی از آنها مربوط به مراکز ماده ۱۶ است که زیر نظر بهزیستی فعالیت می‌کنند و بخشی از آنها مربوط به مراکز فشافویه هستند که زیر نظر سازمان زندانها و پلیس فعالیت می‌کنند.
به گفته شاهرخی، معتادان متجاهر با حکم قاضی توسط پلیس جمع آوری و در مراکز ماده ۱۶ یا فشافویه و مهر سروش بستری و با حکم دادستانی نیز ترخیص می‌شوند و ما هیچ گونه مداخله‌ای در بستری و ترخیص این افراد نداریم و مداخله ما تنها در نگهداری این افراد است.
