۲۵ سال پیش در چنین روزی محمدجواد مشکور در تهران درگذشت. او بیش از چهل سال در دانشگاه‌های گوناگون خدمت کرد. محمدجواد مشکور در تهران زاده شد. مادرش از خانواده روحانی سنگلجی‌ها و پدرش هم روحانی بود و مقدمات ادبیات فارسی و عرب را به او آموخت. تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در مدرسه‌های […]
۲۵ سال پیش در چنین روزی محمدجواد مشکور در تهران درگذشت. او بیش از چهل سال در دانشگاه‌های گوناگون خدمت کرد. محمدجواد مشکور در تهران زاده شد. مادرش از خانواده روحانی سنگلجی‌ها و پدرش هم روحانی بود و مقدمات ادبیات فارسی و عرب را به او آموخت. تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در مدرسه‌های ثروت و دارالفنون گذارند. ۲۰ ساله بود که از دانشکده معقول و منقول کارشناسی ادبیات فارسی و عرب گرفت و به آموزگاری در دبیرستان‌های تهران پرداخت. نخستین ترجمه‌اش «سخنان پیامبر اسلام» است.
۲۷ ساله بود که نخستین کتابش «تاریخ اوستا و ادبیات دینی پهلوی» را به انتشار رساند و در همان سال «گفتاری درباره دینکرد» تألیف کرد که پس از اوستا مهمترین کتاب آیین زردشت به شمار می‌آید. در این باره نوشت: «چون این کتاب نخستین تألیفی است که در پیرامون دینکرد به زبان فارسی فراهم آمده، اگر سهو و نسیانی ملاحظه گردد، … دانشمندان در مقام اصلاح برآیند».
۲۹ ساله بود که پس از مدت کوتاهی کار در وزارت دارایی مدرس دانشگاه تبریز در رشته آموزش تاریخ ایران باستان و زبان پهلوی شد. ۳۴ ساله بود که به پاریس رفت و زیر نظر استادان بنام دانشگاه سوربن هانری کوربن و ماسینیون زبان‌های باستانی ایرانی و همچنین سریانی و عبری خواند و در رشته تاریخ اسلام و خاور میانه دکترا گرفت.
۴۶ ساله بود که سردبیری روزنامه عربی‌زبان «الاخاء» در تهران را به عهده گرفت و چهار سال این کار را ادامه داد. ۵۵ ساله بود که به عنوان رایزن فرهنگی ایران به دمشق رفت و در آنجا در دانشگاه‌های دمشق و حلب سوریه دو مرکز ایرانشناسی گشود، ادبیات عرب و زبان پهلوی تدریس کرد و تنها ایرانی بود که عضو فرهنگستان زبان عرب شد.
افزون بر این آرامگاه‌های فیلسوفان ایرانی فارابی و سهروردی را در دمشق یافت و معرفی کرد. او بیش از ۵۰ کتاب در زمین شناخت مذهب‌ها و فرقه‌های اسلامی، تاریخ ایران باستان و زبان‌های کهن ایرانی نوشته و مقاله‌های بسیاری در این زمینه‌ها به فارسی، عربی، فرانسوی و انگلیسی دارد که از ماندگارترین آنها «نظری به تاریخ آذربایجان و آثار باستانی و جمعیت‌شناسی آن» است که در ۵۱ سالگی منتشر کرد. محمدجواد مشکور در ۷۶ سالگی در تهران درگذشت.
درگذشت ميخائيل لاماناسوف، پدر ادبيات روسيه
ميخائيل لاماناسوف اديب و نويسنده مشهور روسي در ۱۹ نوامبر ۱۷۱۱م به دنيا آمد. وي تحصيلات خود را در مسكو و سن پترزبورگ به پايان رسانيد. لاماناسوف در ۲۰ سالگي در آكادمي زبانهاي خارجي (اسلاو، يوناني، لاتين) ثبت نام كرد و از موفقيت در دروس، به سال ۱۷۳۶م در آكادمي سلطنتي علوم پترزبورگ پذيرفته شد و از طريق همين آكادمي عازم آلمان گرديد. وي در كنار كسب علم و دانش به مطالعه و پژوهش در آثار ادبي، كلاسيك يونان، روم و آلمان پرداخت. لاماناسوف در ۳۱ سالگي استاديار آكادمي شد و اين امر زمينهاي گرديد براي رشد سريع وي و كسب دستآوردهاي علمي، به نحوي كه ۳ سال پس از ورود به آكادمي به عنوان استاد شيمي پذيرفته شد. وي در سال ۱۷۴۸م يك آزمايشگاه شيمي به راه انداخت و هفت سال بعد در تأسيس دانشگاه مسكو مشاركت نمود كه اين دانشگاه اينك به نام وي «دانشگاه لاماناسوف» خوانده ميشود. وي همچنين در سال ۱۷۵۷م به رياست آكادمي نائل آمد. كارهاي علمي لاماناسوف مشتمل بر تحقيق در انبساط گازها و فلزات، نجوم، زمينشناسي، اقتصاد و پويشهاي قطبي است. وي ضمن تدريس شيمي و انجام آزمايشات مربوط به آن، كتبي را نيز دراينباره نگاشت. لاماناسوف براي اولين بار، انجماد جيوه را در ۴۶ درجه سانتيگراد زير صفر مشاهده و ثبت كرد. او همچنين درسال ۱۷۶۱م جو سياره زهره را هنگام عبور از خورشيد رصد نمود. فعاليتهاي علمي لاماناسوف به حدي رسيد كه او را باني علوم جديد در روسيه نيز پنداشتهاند. در كتاب چكامههاي لامانوسوف موضوعات مذهبي جايگاه ويژهاي دارند، گرچه در اشعار و آثار وي انعكاسي از دانشهاي كلاسيك سراينده به چشم ميخورد. لاماناسوف شاعري بود كه از طبقات پايين اجتماع برخاسته بود و در عرصه علم و ادبيات روسيه قرن هجدهم چهرهاي شاخص و برجسته به حساب ميآمد. ميخائيل واسيليويچ لامانوسوف سرانجام در ۱۵ آوريل ۱۷۶۵م در ۵۴ سالگي درگذشت.
