خطآهن شلمچه-بصره یکی از حلقه‌های مفقوده مسیر ریلی ایران به عراق است که به تازگی قرار است با پیمانکاری و سرمایه‌گذاری ۶۰ درصدی بنیاد و ۴۰ درصدی دولت ساخته شود. اتصال راه‌آهن خرمشهر به شلمچه به طول ۱۷ کیلومتر در سال ۹۰ انجام شد و ادامه این خط ریلی از شلمچه تا شهر بصره عراق […]
خطآهن شلمچه-بصره یکی از حلقه‌های مفقوده مسیر ریلی ایران به عراق است که به تازگی قرار است با پیمانکاری و سرمایه‌گذاری ۶۰ درصدی بنیاد و ۴۰ درصدی دولت ساخته شود. اتصال راه‌آهن خرمشهر به شلمچه به طول ۱۷ کیلومتر در سال ۹۰ انجام شد و ادامه این خط ریلی از شلمچه تا شهر بصره عراق به طول حدود ۳۲ کیلومتر در خاک عراق باقی ماند. در حال حاضر، خط ریلی از بصره تا کربلا فعال است، اما به دلیل عدم اتصال شلمچه تا بصره، در اربعین سال‌های قبل، زائران ایرانی خود را با قطار به مرز شلمچه می‌رساندند و پس از پیمودن این مسیر ۳۲ کیلومتری تا راه‌آهن بصره با اتوبوس، مجددا با قطار عراقی به سمت کربلا راهی می‌شدند.
بنابراین با تکمیل خطآهن بین شلمچه تا بصره و ساخت یک پل بازشونده بر روی اروندرود (پل ریلی بازشو به طول ۸۰۰ متر) اتصال ریلی کشور ایران از طریق خرمشهر به عراق و کشورهای شرق مدیترانه بدون انقطاع برقرار می‌شود و تحولی بزرگ در زمینه ترانزیت و تبادل کالا و مسافر رخ خواهد داد.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل کشور درباره آخرین جزئیات احداث این خطآهن گفته است: آغاز این پروژه نیازمند هماهنگی زیاد با طرف عراقی است و با توجه به نیاز به هماهنگی بیشتر، قرار نبود این پروژه عید فطر امسال کلنگ‌زنی شود.
خیراله خادمی ادامه داد: کل این پروژه در خاک کشور عراق است و به همین دلیل برای اجرای این پروژه ریلی، انجام هماهنگی‌های مختلف با طرف عراقی ضرورت دارد.
وی با توجه به ظرفیت‌های این خط ریلی بیان کرد: به هر حال کشور ایران پذیرفته است که برای احداث این ۳۲ کیلومتر خط ریلی، سرمایه‌گذاری کند، دولت ایران و بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی به عنوان سرمایه‌گذار در این پروژه در راستای منافع ملی ورود کرده‌اند.
تفاهم‌نامه احداث راه‌آهن شلمچه-بصره نصویب شده است
اوایل خرداد ماه جاری بود که معاون وزیر راه‌وشهرسازی خبرداد: تفاهم‌نامه احداث راه‌آهن شلمچه-بصره با مشارکت ۶۰ درصدی بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی و ۴۰ درصدی وزارت راه وشهرسازی به تصویب هیات وزیران رسید.
خادمی افزود: این مسیر ریلی دارای یک دستگاه پل به طول ۷۰۰ متر است که یکی از دهانه‌های این پل برای امکان کشتیرانی در شط‌العرب به صورت بازشو طراحی و اجرا می‌شود. معاون وزیر راه و شهرسازی مدت اجرای این قرارداد را ۲ سال ذکر کرد و بیان داشت: پس از امضای این تفاهم‌نامه دو ماه فرصت داده می‌شود تا در صورت تایید برآورد‌های اولیه طرح از سوی وزارت راه و شهرسازی قرارداد اجرایی منعقد شود و در این فاصله عملیات تجهیز کارگاه آغاز می‌شود.
خادمی درخصوص مزایای بهره‌برداری از این خط ریلی اظهار داشت: با تکمیل این خط ریلی اتصال ایران از خرمشهر به عراق و کشورهای شرق مدیترانه به صورت پیوسته میسر می شود که نقش مهمی در تسهیل سفر به عتبات عالیات خواهد داشت.
او این اقدام را گام دیگری در توسعه ترانزیت بین‌المللی کالا دانست و گفت: با توجه به آمار ارایه شده سالانه بیش از ۵ میلیون و ۳۰۰ هزار تن کالا از دو پایانه مرزی شلمچه و چذابه به عراق صادر می شود و این مسیر ریلی می تواند تحولی در امر صاردارت کشور با استفاده از حمل و نقل سبز ایجاد نماید.
معاون وزیر راه و شهرسازی برآورد اولیه اعتبار مورد نیاز این خط آهن را ۶۰۰ میلیارد تومان اعلام کرد و افزود: خط آهن شلمچه- بصره در خاک کشور عراق احداث خواهد شد و تامین آب و برق مورد نیاز و همچنین انجام بخشی از روسازی مسیر از سوی این کشور صورت می گیرد.
تحویل اراضی از عراق، گام اول ساخت خطآهن شلمچه-بصره
او با اشاره به اینکه موضوعات مختلف با مشاور پروژه برای ادامه در حال انجام است، افزود: تلاش می‌کنیم، انجام فعالیت‌های فنی پروژه سرعت گیرد. هم‌اکنون در حال آماده‌سازی شرایط هستیم تا با طرف عراقی برای تحویل زمین وارد مذاکره شویم تا پروژه به سرعت آغاز شود.
معاون وزیر راه‌وشهرسازی درباره تاریخ کلنگ‌زنی پروژه نیز گفت: در این پروژه ریلی، سرمایه‌گذار (که موضوع مهمی بود) پای کار آمده و مشکل مالی حل شده است، اما به هر حال چون ۱۰۰ در صد پروژه در خاک کشور عراق است، حتماً انجام هماهنگی کافی با طرف عراقی ضرورت دارد و مهم آن است که آنها اراضی را به ما تحویل دهند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر ضرورت دارد که در مطالعات نهایی بررسی شود، ابتدا ما باید پل این خط ریلی را بسازیم و بعد به سراغ خط برویم یا ابتدا باید زیرسازی خط را انجام دهیم.
هماهنگی با سفیر ایران در عراق درباره تسریع اجرای پروژه
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل کشور با اشاره به اینکه همچنین هماهنگی‌ها با سفیر ایران در عراق در حال انجام است، اضافه کرد: مجری‌های دولت و سرمایه‌گذار (بنیاد مستضعفان) معرفی شد‌ه‌اند که به منطقه بروند تا اراضی را تحویل بگیرند.
وعده رئیس راه‌آهن عراق برای پیگیری خطآهن شلمچه-بصره
خادمی اضافه کرد: هفته گذشته هم رئیس راه‌آهن عراق با مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران دیدار و گفت‌‌وگو کرد و قول داد که پروژه راه‌آهن شلمچه-بصره را به سرعت پیگیری و نتیجه را به ایران اعلام کند.
مدیرعامل شرکت ساخت ادامه داد: هفته آینده هیأت ایرانی برای هماهنگی نهایی تحویل اراضی به کشور عراق می‌رود و پس از آن اینجانب به همراه مدیرعامل راه‌آهن به عراق می‌رویم تا جلسات در سطح بالاتری هم انجام و تحویل اراضی تسریع شود.
وی با بیان اینکه از نظر تأمین تجهیزات و توان تخصصی هیچ کمبودی در کشور برای اجرای این پروژه نداریم، گفت: زیر‌ساخت پروژه را کاملاً می‌توانیم، اجرا کنیم و از نظر تجهیزات و توان تخصصی، هیچ کمبودی نداریم، البته کشورعراق وعده داده است که در بخش روسازی، برخی ادوات نظیر ریل یا سوزن را تا اندازه‌ای تامین کند.
تعیین مدل مالی برای بازگشت سرمایه سرمایه‌گذار
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور تأکید کرد: پس از فعالیت‌های مذکور، یک مدل مالی برای سرمایه‌گذار تعیین می‌شود تا از محل تردد انجام شده، طبق اصول بین‌المللی، بازگشت هزینه انجام شده به اضافه سود، برای سرمایه‌گذار محقق شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی اظهار داشت: اجرای این خط ریلی از منظر جابه‌جایی مسافر و همچنین ترانزیت و صادرات بار ریلی، به نفع دو کشور است.
