محمدحسین جعفری سمیع- دبیر گروه سیاسی/ کمتر کسی فکر می کرد جهان بار دیگر شاهد یک بیماری عالم گیر همچون طاعون سیاه باشد. آخرین بار در سال ۱۸۹۴ میلادی بود بیماری فراگیر طاعون سیاه در اروپا و آسیا جان میلیون ها نفر را گرفت. پس از فروکش کردن این بیماری تحولات عظیمی در […]
محمدحسین جعفری سمیع-
دبیر گروه سیاسی/
کمتر کسی فکر می کرد جهان بار دیگر شاهد یک بیماری عالم گیر همچون طاعون سیاه باشد. آخرین بار در سال ۱۸۹۴ میلادی بود بیماری فراگیر طاعون سیاه در اروپا و آسیا جان میلیون ها نفر را گرفت. پس از فروکش کردن این بیماری تحولات عظیمی در جهان رخ داد که از آن به دوران رونسانس یاد می شود. اکنون نیز عده زیادی از تحلیگران اعتقاد دارند با فروکش کردن بیماری کرونا در جهان بار دیگر شاهد تحولات عظیمی در جهان معاصر باشیم. تحولاتی که محصول عملکرد دولتمردان در شرایط سیطره این بیماری در مناطق مختلف جهان است.
به گزارش «جمله» اکنون تمام دولتمردان جهان با آزمونی سخت مواجه هستند. آزمونی که بر اساس آن میزان صداقت، کارایی ، مسئولیت پذیری و مدیریت آنان را به چالش می کشد. هرچند مردم جهان امروزه با ترس و هراس از گرفتار شدن به کرونا زندگی خود را می گذرانند اما همچنان عملکرد دولتمردان خود را زیرنظر دارند. برای نمونه بسیاری از تحلیلگران اعتقاد دارند که گسترش شیوع کرونا در ایالات متحده شانس پیروزی دونالد ترامپ را در انتخابات ریاست جمهوری به پایین ترین حد خود رسانده است. در دیگر نقاط جهان نیز شرایط به همین نحو می باشد. با این تفاوت که برخی دولتمردان توانسته اند با مدیریت خود از میزان خسارت های وارده به جامعه و اقتصاد بکاهند و اعتماد عمومی را کسب نمایند. در مقابل کم نیستند دولتمردانی که وضعیتی مشابه دولت آمریکا دارند.
اما در این میان عملکرد دولت کشورمان نیز همچنان مورد انتقاد قرار دارد. از اولین روزهای اعلام رسمی شیوع کرونا در کشور بسیاری از تحلیلگران و فعالان سیاسی و مدنی از دولت خواسته بودند با اقتدار با موضوع شیوع کرونا برخورد کند و با قرنطینه کانون اصلی شیوع در کشور از گسترش آن در سطح کلان و تبدیل شدن آن به یک بحران ملی جلوگیری کند. اقدامی که هرگز صورت نگرفت چراکه دولتمردان اعتقاد داشتند (قرنطینه مربوط به دوران جنگ جهانی اول) است. پس از آن نیز وقتی تمامی استان های کشور درگیر بحران شدند، قرارگاه بهداشتی درمانی امام رضا (ع) وارد عمل شد و سرلشکر پاسدار محمد باقری از اجرای قوانینی سخن گفت که بر اساس آن با ایجاد انضباط اجتماعی از تردد های بی مورد جلوگیری می شود. اقدامی که تنها در مرحله حرف باقی ماند و هرگز پس الز آن دیگر خبری از اقدامات این قرارگاه بهداشتی در رسانه ها منتشر نشد.
تعطیلات نوروزی و مسئولیت اجتماعی
با شروع تعطیلات نوروزی به رغم هشدارهایی که در رسانه های اجتماعی و رسمی مبنی بر پرهیز شهروندان از سفرهای نوروزی، عده ای از شهروندان راهی سفر شدند. اقدامی می تواند موج جدیدی از شیوع کرونا را در سطح کشور به دنبال داشته باشد. در حقیقت عدم اجرای قوانین تعریف شده از سوی سازمان بهداشت جهانی و عدم مسئولیت پذیری اجتماعی برخی شهروندان اکنون کشور را با یک چالش جدی مواجه کرده است. چالشی که ابعاد گسترده آن می تواند بحران های اجتماعی ، اقتصادی و بهداشتی در پی داشته باشد. در چنین مواقعی انتظار می رفت مسئولان نظامی و امنیتی که بحران های امنیتی را در ظرف ۴۸ ساعت مدیریت می کردند، اینبار برای حفظ جان شهروندان اقتدار خود را به نمایش گذاشته و با شهروندان بی مسئولیت برخوردی قاطع داشته باشند. با اینحال آنچه که اکنون در بسیاری از نقاط شهر مشاهده می شود، روند عادی تردد و فعالیت مراکز تجاری است. آنگونه که به سختی می توان پذیرفت کشور با یک بحران جدی مواجه است.
گلایه وزیر بهداشت از روند عادی سازی
روز گذشته سعید نمکی، وزیر بهداشت نامه‌ای به رئیس جمهور نوشته و ابلاغیه وزارت صمت برای بازگشایی مشاغل و مراکز کسب و کار را واجد عواقب سنگین دانسته است.
او نوشته که کاهش التهاب اولیه، ناشی از گام‌های برنامه‌ریزی شده و تدابیر کارشناسی است و کوچک‌ترین حرکت نسنجیده، آسیب‌های غیرقابل جبران در پی خواهد داشت: «قویا اعلام می کنیم هرگونه تصمیم آتش به اختیار توسط هر دستگاه دولتی، غیر دولتی، فرهنگی و مذهبی که مورد تایید نباشد، شعله هایش به سرعت دامن نظام سلامت و اقتصاد کشور را خواهد گرفت.»
وزیر بهداشت هشدار داده که نظام سلامت امکان مقاومت در برابر پیامدهای چنین اقدامی را نخواهد داشت.
از سوی دیگر بهرام پارسایی، نماینده اصلاح طلب مجلس روز جمعه ۱۵ فروردین به خبرگزاری ایلنا گفت: «می توانستیم شیوع بیماری را پیش از این ها مهار کنیم».
بنا به گفته این نماینده شیراز «در همان روزها به وزارت کشور پیشنهاد شد انتخابات را کلاً به عقب بیندازد و اصرار شد اگر این کار را انجام نمی‌دهند حداقل انتخابات قم به تعویق بیفتد که هیچ‌کدام از این کارها صورت نگرفت.»
عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور یک روز پس از انتخابات در جلسه ای به این واقعیت اشاره کرده و گفته است: «از ما خواستند انتخابات را به خاطر کرونا عقب بیندازیم و یا حداقل در قم به تعویق بیفتد که ما به عنوان مجری انتخابات مقاومت کردیم و از این صحبت‌ها تمکین نکردیم و پیشنهادات را نپذیرفتیم.»
نه فقط عقب انداختن انتخابات مورد پذیرش مسئولان قرار نگرفته بلکه آنطور که بهرام پارسایی گفته «بعدهم بحث قرنطینه قم و شهرهای شمالی و تهران مطرح شد که انجام نشد. که اگر می شد قطعاً ما می‌توانستیم شیوع بیماری را پیش از این‌ها مهار کنیم.» واقعیتی که دیگر تازگی ندارد و در طول هفته‌های گذشته بارها از زبان دیگر مسئولان، کادر درمانی بیمارستان‌ها و کارشناسان مطرح شده است.
وزارت کشور روز ۲۵ اسفند در نامه ای به شورای نگهبان از این نهاد خواست به دلیل شیوع ویروس کرونا مرحله دوم انتخابات مجلس را که قرار بود ۲۹ فروردین امسال برگزار شود، به شهریور ماه موکول کند. این خواست پذیرفته شد و شورای نگهبان آنرا به ۲۱ شهریور موکول کرد.
اگرچه دور دوم انتخابات چندان اهمیتی مانند دور اول ندارد، اما به تعویق انداختن آن تا پایان شهریور نشان دهنده این واقعیت است که دولت تا چه اندازه نسبت به پیامدهای گسترش این بیماری واقف بوده است. بهرام پارسایی به ایلنا گفته است: «قبل از آنکه مراجع رسمی اعلام کنند که بیماری کرونا وارد کشور شده است، یک پزشک بعداز آنکه تست برادرش مثبت شد، اعلام کرد این بیماری در کشور وجود دارد. بعدها هم گفته شد در شهر قم به صورت قطعی کرونا ویروس شیوع پیدا کرده است.»
پیش‌تر وزیر پیشین بهداشت ایران هم در یادداشتی که دوم فروردین در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرد نوشت که حدود یک ماه پیش از اعلام رسمی شیوع کرونا در قم، نگرانی خود در مورد این مسئله را به مسئولان منتقل کرده است.
حسن قاضی‌زاده هاشمی نوشته که او «از اوایل دی و بلکه اواخر آذر ماه» نگرانی‌ها، نظرات و پیشنهادهایش درباره شیوع ویروس کرونا را “به سمع و نظر” مسئولان ارشد، از جمله رئیس جمهوری حسن روحانی و پیش از همه به اطلاع برخی مدیران وزارت بهداشت رسانده است.
او در مورد علت دقیق نگرانی‌های خود چیزی ننوشته زیرا اعتقاد دارد “اظهار نظر علنی و عمومی” در مورد این مسئله می‌تواند موجب نگرانی بیشتر شهروندان شود و “نصیحت محرمانه و بی سر و صدا موثرتر است”.
وزیر پیشین بهداشت ابراز تاسف کرده که تلاش‌هایش “کم‌اثر” بوده است. او در پیامی دیگری نوشت: «در مورد ويروس كرونا و مديريت بحران پيش آمده، نظراتی داشته و دارم كه به مصلحت نمی‌دانم در فضای عمومی مطرح شود. ولی برحسب وظیفه آنها را به‌صورت غير مستقيم، خدمت رئیس محترم دولت و برخی همكاران سابق، گفته يا نوشته ام، که البته تاكنون موثر واقع نشده است.»
