معاون دفتر حفاظت و مدیریت زیست‌محیطی آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست امکان کشف منابع قابل استفاده آب ژرف در کشور را بسیار بعید دانست و گفت: در بخش هایی از کشور که مطالعات مربوط به آب های ژرف انجام شده، این چاه ها دبی قابل توجهی ندارند و اینکه دمای بالا و مواد […]
معاون دفتر حفاظت و مدیریت زیست‌محیطی آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست امکان کشف منابع قابل استفاده آب ژرف در کشور را بسیار بعید دانست و گفت: در بخش هایی از کشور که مطالعات مربوط به آب های ژرف انجام شده، این چاه ها دبی قابل توجهی ندارند و اینکه دمای بالا و مواد حل شده زیاد دارند.
تورج فتحی با اشاره به انجام مطالعات آب های ژرف در کشور اظهار داشت: بحث آب های ژرف در چند سال اخیر مطرح شده و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم مطالعاتی در این زمینه انجام داده است. بر این اساس، چند حلقه چاه در محدوده استان سیستان و بلوچستان حفر کردند و در اعماق چندهزار متری زمین به آب رسیده اند اما آب های ژرف شرایط خاصی دارد. وی افزود: در مقیاس زمان زمین شناسی، پوسته زمین در ایران پوسته جوانی است، آبخوان های ژرفی که در سایر مناطق دنیا کشف شده و آبخوان های بزرگی هم هستند، بسیار قدیمی اند و حتی تا چندین میلیون سال قدمت دارند، به عنوان مثال نمونه هایی از این آبخوان ها را می توان در جنوب لیبی و استرالیا مشاهده کرد. معاون دفتر حفاظت و مدیریت زیست محیطی آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست یادآور شد: این آبخوان ها در واقع دریاچه های آب شیرین قدیمی هستند که متعاقبا توسط رسوبات پر شده و آب آنها به فسیل تبدیل شده است. فتحی با بیان اینکه شرایطی که از نظر زمین شناسی برای تشکیل این آبخوان ها در لیبی و استرالیا وجود داشته در ایران وجود ندارد، تصریح کرد: این مناطق، شرایط زمین شناسی به صورت «پاسیو» (passive – منفعل ) و نسبتا آرامی را در یک بازه زمانی بلند مدت سپری کرده اند، وقتی ما به شرایط زمین شناسی این دو منطقه نگاه می کنیم، در می یابیم که این شرایط از تقریبا ۲۰۰ میلیون سال پیش تاکنون تغییرات خاصی نداشته و همواره به صورت پایدار و متعادل بوده است. وی افزود: طی این مدت، شرایط زمین شناسی پوسته ایران تغییرات بسیار شدیدی را تجربه کرده است. به عبارت دیگر، پوسته ایران در این بازه زمانی، فعالیت های آتشفشانی، ماگماتیسم، شکستگی ها، گسل ها و جابه جایی های فوق العاده زیادی داشته و کوه زایی و اقیانوس‌زایی در آن رخ داده است.
معاون دفتر حفاظت و مدیریت زیست محیطی آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: این تفاوت باعث می شود که نتوانیم یک چنین آبخوان هایی که در نتیجه رسوبگذاری در دریاچه های آب شیرین پدید آمده اند، داشته باشیم. فتحی ادامه داد: در بخش هایی از کشور که مطالعات مربوط به آب های ژرف انجام شده، اولا این چاه ها دبی قابل توجهی ندارند ثانیا هم دمای بالا و هم مواد حل شده زیاد دارند، این آب ها به شدت شورند و خیلی بیشتر از آب دریا به تصفیه نیاز دارند.
وی افزود: شما می توانید آب دریا را با یک دستگاه آب شیرین کن، تصفیه و استفاده کنید اما آب ژرف سیستان با یک دستگاه آب شیرین کن قابل استفاده نیست چون حاوی مواد رادیواکتیو است بنابراین تصفیه این آب به هزینه خیلی زیادی نیاز دارد ضمن اینکه برای شرب هم قابل استفاده نیست.
فتحی با بیان اینکه تصویر روشنی از آب های ژرف در ایران به لحاظ زمین شناسی وجود ندارد، تاکید کرد: به باور زمین شناسان، امکان کشف منابع قابل استفاده آب ژرف در ایران بسیار بعید است. معاون دفتر حفاظت و مدیریت زیست محیطی آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به نظر سازمان درباره ادامه مطالعات آب های ژرف در کشور گفت: در مورد پروژه مطالعاتی آب های ژرف تاکنون چند بار از سازمان حفاظت محیط زیست استعلام و درخواست شده که ما نظر خود درباره ادامه این پروژه را اعلام کنیم، در بودجه ۱۴۰۱ چند صد میلیارد تومان اعتبار برای حفر چاه های جدید پیش بینی کرده اند. ما پس از بررسی موضوع اعلام کردیم که به هیچ عنوان موافق صرف هزینه بیشتر برای چنین پروژه ای نیستیم چون شرایط زمین شناسی کشور اجازه وجود منابع آب قابل استفاده در این مناطق را نمی دهد.
