الیوت آبرامز که این هفته به عنوان جانشین برایان هوک در سمت نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران انتخاب شد، زمانیکه مایک پومپئو، وزیر امور خارجه در یک کنفرانس خبری در تاریخ ۳۱ مارس در واشنگتن صحبت میکرد، کارش را شروع کرد. کناره گیری ناگهانی برایان هوک به عنوان نماینده ارشد […]
الیوت آبرامز که این هفته به عنوان جانشین برایان هوک در سمت نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران انتخاب شد، زمانیکه مایک پومپئو، وزیر امور خارجه در یک کنفرانس خبری در تاریخ ۳۱ مارس در واشنگتن صحبت میکرد، کارش را شروع کرد.
کناره گیری ناگهانی برایان هوک به عنوان نماینده ارشد دولت ترامپ، آینده نامشخصی را برای بزرگترین بخش سیاست خاورمیانهی آمریکا ایجاد کرد. گفتنی است، وی در شرایطی از سمتش کنار رفت که دو سال از وقتی که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا توافق هستهای ایران را ترک و اعلام کرد که میتواند به توافق جدید و پایداری با ایران دست یابد، میگذرد.
الیوت آبرامز همزمان به عنوان نماینده دولت آمریکا در امور ایران و ونزوئلا فعالیت خواهد کرد. مهم اینکه، دولت ترامپ در ارتباط با هیچ یک از این دو کشور پیروزی برجستهای کسب نکرده است، در حالیکه کاخ سفید امیدوار بود به موفقیتهایی در ارتباط با آنها دست یابد.
حال سوال بزرگ این است که چه کسی در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده در ماه نوامبر پیروز میشود. مهم اینکه، ایران طی چند هفتهی اخیر بر اثر برخی انفجارهای اسرارآمیز ضربه خورده است و احتمالاً آمریکا را در این مسائل مقصر میداند، اما تهران به این دلیل که ممکن است ترامپ مجدداً در انتخابات نوامبر رأی بیاورد، در این موضوع واکنش خاصی نشان نداده است.
آبرامز، یکی از ستیزه جوترین چهرههای کهنه کار سیاست خارجی آمریکا به شمار میرود که احتمالاً ادامه دهنده راه هوک خواهد بود. وی شاید بیشتر به خاطر مقصر شناخته شدن به دلیل دروغگویی به کنگره در مورد رسوایی ایران-کنترا در زمان دولت رونالد ریگان شناخته شده باشد. برخی از مقامات پیشین فکر میکنند که ممکن است آبرامز از ماههای باقی مانده قبل از انتخابات استفاده کند تا به افزایش فشارها به ایران بپردازد. چه از طریق افزایش حملات اسرارآمیز در داخل ایران، آن هم در میانه کرونا و چه با تعمیق بیشتر روابط آمریکا با اسرائیل. در همین ارتباط، یک مقام سابق ایالات متحده گفت: به هر حال، من فکر میکنم آبرامز بسیار باهوشتر از هوک است. ممکن است که آبرامز از هوک موثرتر باشد. آنها برای حل مشکلات با ایران زمان ندارند، اما برای مشکل آفرینی وقت دارند.
یک عضو موسسه میدل ایست و متخصص امور ایران گفت: من فکر میکنم ایرانیها درباره ترامپ نگرانی دارند، چون او غیرقابل پیش بینی است. اگر ترامپ پیروز شود، برخی از مقامات آمریکا انتظار دارند که مسئولات تهران به دلیل اثرات تحریمهای اقتصادی ایالات متحده بر اقتصاد ایران، سرانجام برای بحث درباره توافق هستهای جدید سر میز مذاکره بیایند.
یک مقام آمریکایی گفت: انتخابات آمریکا بخش بزرگی از محاسبات مقامات ایران را شکل میدهد. اگر ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پیروز شود، میتوانیم منتظر پذیرش برخی از رویکردهای ترامپ از طرف ایران باشیم. این مقام افزود: ما هنوز بر این باوریم که تنها روشی که توانسته، دولت فعلی ایران را سر میز مذاکره بیاورد، فشار بوده است. هوک دو سال کمپین به اصطلاح فشار حداکثری علیه ایران را پیش برد و بر گسترش قابل توجه تحریمهای ایالات متحده علیه تهران که دولت را کاملاً در تضاد با متحدان اروپایی قرار داده است، نظارت کرد. گفتنی است، متحدان اروپایی آمریکا سعی در حفظ برجام داشتند. هوک که یک جمهوری خواه معتدل به حساب میآمد، در ابتدا به عنوان یک بازیگر با نفوذ در پشت صحنه در زمان فعالیت رکس تیلرسون و بعداً به عنوان فردی برجسته در امور ایران شناخته شد. وی مدتها و از جمله در یک پرسش و پاسخ با فارین پالیسی استدلال کرد که تعهدش در برابر ایران این بود که بر تهران آنقدر فشار بیاورد تا مقامات ایران برای آمدن به سر میز مذاکره درباره توافق نامهی جدید پس از اینکه ترامپ از برجام در سال ۲۰۱۸ خارج شد، متقاعد شوند. اما ایران به جای اینکه پای میز مذاکره بیاید، محدودیتهای برجام را در زمینهی غنی سازی اورانیوم و توسعه هستهای متوقف کرد و به طور بالقوه از مدت زمان مورد نیازش برای دستیابی به توانایی هستهای کاست. مقامات دولت اوباما به فعالیتهای گام به گام ایران از جمله مجموعهای از حملات به تانکرهای نفتی در خلیج فارس و سرنگونی یک هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی به عنوان شواهدی مبنی بر اینکه هوک به طور فزایندهای یک استراتژی ناکام را پیش میبرد، اشاره میکنند.