وزیر راهوشهرسازی کشورمان بهعنوان رییس کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکمنستان صبح دیروز ۲۳ مهرماه در راس هیاتی برای شرکت در نشستهای دوجانبه با وزاری حملونقل و صنعت، همچنین سخنرانی در همایش مشترک تجاری عازم عشقآباد، پایتخت ترکمنستان شد. اسلامی با اشاره به برگزاری کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی ایران و ترکمنستان بعد از یک وقفه […]
وزیر راهوشهرسازی کشورمان بهعنوان رییس کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکمنستان صبح دیروز ۲۳ مهرماه در راس هیاتی برای شرکت در نشستهای دوجانبه با وزاری حملونقل و صنعت، همچنین سخنرانی در همایش مشترک تجاری عازم عشقآباد، پایتخت ترکمنستان شد.
اسلامی با اشاره به برگزاری کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی ایران و ترکمنستان بعد از یک وقفه چهار ساله، ابراز امیداوری کرد که سفر به ترکمنستان نقطه عطفی برای تبادلات تجاری و همکاری مشترک بین دو کشور باشد.
این عضو کابینه دولت دوازدهم افزود: تمامی سرفصلهایی که برای همکاری و توسعه تبادلات تجاری و اقتصادی بین دو کشور در کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی ایران و ترکمنستان پیشبینی شده بود، مورد بررسی قرار گرفته و امیدواریم که مورد توافق دو طرف قرار گیرد.
رییس کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی ایران و ترکمنستان، محورهای اصلی گفتوگوهای دو جانبه را مربوط به حوزههای انرژی، ترانزیت و تجارت عنوان کرد.
گفتنی است که در این سفر دو روزه نمایندگانی از وزارتخانههای نفت، نیرو و امور خارجه، همچنین نمایندگانی از اتاق بازرگانی، بخش خصوصی و دو نفر نماینده از مجلس شورای اسلامی وزیر راه و شهرسازی را همراهی میکنند.
تبیین ارتباط حملونقلی و ترانزیتی ایران و ترکمنستان
امروزه بر هیچکدام از اهالی صنعت حمل ونقل پوشیده نیست که این صنعت یکی از پیشرانهای مهم اقتصادی به شمار می رود که می تواند در غیبت اتکا به درآمدهای نفتی، در کنار صنعت گردشگری و در سایه روابط بین الملل در این صنعت در افزایش درآمد پایدار نقش مهمی را ایفا کند.
درباره روابط ایران و ترکمنستان در این میان، باید به ذکر نکاتی پرداخت که در ادامه می آید. ترکمنستان یک جمهوری آسیای میانه است که طی سالهای اخیر توانسته با فروش منابع انرژی خود و کسب درآمد کلان، تنوع اقتصادی را تجربه کند. اما این کشور محصور در خشکی برای دسترسی به آبهای آزاد باید متوسل به همسایگان خود باشد که بهترین گزینه ایران است و از سوی دیگر ایران از ترکمنستان بهعنوان دریچه ورود به آسیای میانه در نظر گرفته است که با در نظر گرفتن این مولفهها در مییابیم که دو کشور علیرغم وجود برخی تضارب آرای مقطعی، در عرصه ترانزیت و حمل و نقل نیازمند یکدیگرند.
ایران همواره یکی از مهمترین راهروهای ژئوپلتیک و استراتژیکی در منطقه خزر و آسیای میانه شناخته شده است و بهعنوان یک چهاراه ترانزیتی که در مسیر جاده ابریشم قرار گرفته، مسیری مطمئن مورد توجه بسیاری از کشورها قرار دارد.
روابط ایران و ترکمنستان در حمل و نقل زمینی: سنتیترین، بهترین و قابل دسترسترین انتقال کالا و حمل و نقل استفاده از مسیرهای زمینی-جادهای میباشد. ترکمنستان با ۳ استان شرقی و شمال شرقی ایران همچون خراسان رضوی، خراسان شمالی و گلستان هم مرز بوده و ارتباط زمینی دارد. در حال حاضر از گمرکهای استان خراسان رضوی همچون باجگیران (قوچان)، لطف آباد (درگز)، سرخس و در استان گلستان گمرک اینچه برون بعنوان مبادی ورودی و رسمی برای ترانزیت کالاها مورد استفاده قرار گرفته است و این در حالی است که استان خراسان شمالی با وجود هم مرز بودن با ترکمنستان از داشتن گمرک این جمهوری محروم است.
روابط ایران و ترکمنستان در حملونقل دریایی: ایران و ترکمنستان در دریای خزر پتانسیلهای خوبی برای همکاری دارند. در ایران بندر امیرآباد نزدیکترین بندر مجهز به ترکمنستان است که از مزیت خطوط ریلی بهره میبرد و در مساحت بزرگی ساخته شده است که دارای انبارهای مختلف چند منظوره و اسکلههایی با ظرفیت پذیرش کشتیهای ۵ هزار تنی است و نقش مهمی در زمینه حمل و نقل دریایی خواهد داشت. علاوه بر این بنادر شهرستانهای گز و ترکمن در استان گلستان نیز از جمله بنادر نزدیک به ترکمنستان هستند که میتوانند در کنار بندر امیرآباد نقش و جایگاه خوب و موثری در رابطه با افزایش میزان حمل و نقل داشته باشند. ضمنا بنادر نوشهر و فریدونکنار در استان مازندران و بندرهای انزلی و آستارا نیز از دیگر بنادر مهم در حاشیه دریای خزر بشمار میروند که با وجود دور بودن از ترکمنستان میتوان برای استفاده بهینه و موثر از آنها در این عرصه برنامهریزی نمود. اما در سوی مقابل بندر ترکمنباشی ترکمنستان بزرگترین و اصلیترین بندر این کشور برجسته شده است که از نظر جغرافیای سیاسی در اوراسیا مهم تلقی میگردد زیرا در مسیر تجارت اروپا-قفقاز-آسیا قرار دارد.
روابط ایران و ترکمنستان در حمل و نقل ریلی: در حال حاضر دو مسیر ریلی میان ایران و ترکمنستان همچون سرخس و اینچهبرون فعال است. راه آهن سرخس در استان خراسان رضوی از ظرفیت بالای حمل و نقل میان دو کشور برخوردار میباشد و به ترکمنستان و سایر کشورهای آسیای میانه این امکان را میدهد تا به آبهای آزاد و بینالمللی دسترسی داشته باشند که در حال حاضر فاز دوم آن نیز افتتاح شده است. علاوه بر این راهآهن اینچه برون که در سال ۱۳۹۵ توسط سه کشور ایران-ترکمنستان-قزاقستان احداث و به بهرهبرداری رسید از پتانسیل خوب و مطلوبی برای حمل و نقل به شمار میرود و به نوعی در مسیر جاده ابریشم بعنوان یکی از اِلمانها مورد استفاده قرار میگیرد.
روابط ایران و ترکمنستان در حملونقل هوایی: متاسفانه با وجود ظرفیتهای هوایی میان ایران و ترکمنستان، اقبال چندانی از این پتانسیل برای ارسال کالاها مورد استفاده قرار نگرفته است و تنها پرواز مسافری میان دو کشور وجود دارد. این موضوع میتواند دلایل موجه داشته باشد و آن اینکه عشقآباد پایتخت ترکمنستان فاصله چندانی با مرز ایران ندارد و حمل و نقل زمینی و یا حتی ریلی میتواند برای دو کشور مقرون به صرفهتر باشد.