جمله: اگر اکنون به ما بگویید چه تعداد از دیوارهای بناهای تاریخی کشور رطوبت زدهاند، میتوانم بگویم تعداد آنها خیلی زیاد است اما در حال حاضر نه پولش را داریم و نه امکانش را که به این مهم رسیدگی کنیم. ریزش دیوار کاخ سعدآباد نیز به دلیل نفوذ آب جوبی است که در نزدیکی […]
جمله: اگر اکنون به ما بگویید چه تعداد از دیوارهای بناهای تاریخی کشور رطوبت زدهاند، میتوانم بگویم تعداد آنها خیلی زیاد است اما در حال حاضر نه پولش را داریم و نه امکانش را که به این مهم رسیدگی کنیم. ریزش دیوار کاخ سعدآباد نیز به دلیل نفوذ آب جوبی است که در نزدیکی دیوار قرار داشت. معاون میراث فرهنگی با بیان این مطلب که در جمع اصحاب رسانه حاضر شده بود به بیان بخشی از عملکرد این معاونت در سال ۹۸ همزمان با روز جهانی بناها و محوطههای تاریخی و روز جهانی موزهها پرداخت. امسال ۲۹ اردیبهشت روز جهانی موزههاست و ۲۹ فروردین نیز روز جهانی بناها و محوطههای تاریخی بود.
ایران با تمدنی بیش از ۱۰ هزار سال قدمت، دارای تمدن زیست مشترکی است که میتواند آن را با سایر اقوام به اشتراک بگذارد. در این تمدن زیستی شاهد آن هستیم که هر زمان اقوام مختلف به یکدیگر کمک کردند توانستهاند از چالش و مسئلهای که با آن روبهرو هستند، عبور کنند. اگر بخواهیم مسئله اثر حاضر را نیز مدیریت کنیم، میتوانیم از زیست مشترک کمک بگیریم. محمد حسن طالبیان با بیان این مطلب گفت که شعار روز جهانی موزهها و روز جهانی بناها و محوطههای تاریخی تقریبا همسو با یکدیگر است چنانکه یکی موزهها شعار برابری و دیگری فرهنگ مشترک، میراث مشترک و مسئولیت مشترک را در راس برنامههای خود قرار داده است. حال با فراگیر شدن ویروس کرونا شاهد آن هستیم که تمام بخشهای کره زمین همچون یک شبکه به یکدیگر پیوسته هستند و اینگونه نیست که اگر کشوری درگیر مسئلهای شود سایر کشورها از آن مجزا شوند، میراث فرهنگی نیز میراث مشترک بشری است که تحت تاثیر این اتفاقات قرار دارد.
طالبیان در ادامه به شعار روز جهانی موزهها اشاره کرد و گفت: موزهها برای برابری و تنوع فرهنگی همواره مورد توجه بودهاند. این روزها نیز موزهها درصدد آن هستند تا برای همه لایهها و اقشار جامعه شرایط یکسانی را برای بازدید فراهم کنند و حقیقت فرهنگ را معرفی کنند. فرهنگ و جهان پیوسته هستند و موزهها باید نگاهی داشته باشند که بتوانند تلاشی برابری انجام دهند.
معاون میراث فرهنگی کشور در ادامه به فعالیتهای این معاونت در دوره کرونا اشاره کرد و گفت: هرچند کرونا باعث تعطیلی موزهها و محوطههای تاریخی شد اما ما را به این فکر انداخت که چطور میتوانیم امکان بازدید از این مجموعهها را برای افرادی که در خانه هستند، فراهم کنیم. از این رو در ۱۳ روز نوروز هر روز یک موزه را به صورت زنده نشان دادیم. همین فعالیت سبب شد تا بتوانیم از ظرفیتهای ایجاد شده در فضای مجازی بیشتر استفاده کنیم. بعد از کرونا نیز این مهم را ادامه خواهیم داد چنانکه بستر الکترونیکی برای ۱۰۰ موزه و محوطه آماده خواهد شد. اکنون زمان یک تحول است و این تحول به مرور زمان به سایر محوطهها و موزهها نیز خواهد رسید.
طالبیان همچنین از آماده شدن فیلمهای کوتاه چنددقیقهای برای بارگذاری روی آپارات به مناسبت روز بناها و محوطههای تاریخی خبر داد و گفت: این روند طی سال ادامه خواهد داشت و ما درصدد آن هستیم که به مناسبت روز جهانی موزهها خبرهای خوبی را منتشر کنیم چنانکه درحال حاضر تعداد موزههای کشور به ۷۰۰ موزه رسیده که از این میان ۱۵۹ موزه خصوصی هستند. به زودی نیز محوطه وستمین تبدیل به سایتموزه میشود.
به گفته طالبیان، تصویب هیات امنایی شدن محوطهها به لحاظ کارشناسی یک آییننامه اجرایی بسیار مهم است چراکه در این حوزه چارهای جز مشارکت مردم وجود ندارد.
او خاطرنشان کرد: از ۲۰ فروردین ماه با رعایت پروتکلهای بهداشتی، کارگاههای مرمتی فعال شدهاند در این میان سامانه معاونت میراث فرهنگی نیز جامع شد.
معاون میراث فرهنگی کشور در خصوص پروندههای میراث جهانی ایران که در راه یونسکو هستند، گفت: امسال پرونده راهآهن را به یونسکو ارائه دادیم که قرار بود تیر ماه در چین به بررسی گذاشته شود اما باتوجه به شرایط ویژه شیوع کرونا، کمیته میراث جهانی اعلام کرد مراسم این کمیته به تعویق خواهد افتاد. بعد از راهآهن پرونده اورامانات که منظر فرهنگی است، به یونسکو ارائه میشود و قرار است بازرسان یونسکو در تابستان به ایران بیایند. کاروانسراها نیز پرونده دیگری است که در حال تهیه آن و ارائه به یونسکو هستیم. در حوزه میراث معنوی نیز پنج پرونده ازجمله جشن سده، رباب، آیین رضوی، خوشنویسی و یلدا را آماده کردهایم که برخی از این پروندهها به صورت مشترک با کشورهای همسایه ثبت جهانی خواهند شد.
طالبیان در پاسخ به سوال ایلنا، مبنی بر چرایی افزایش حفاریهای غیرمجاز در محوطههای تاریخی و باستانی که به دلیل شیوع ویروس کرونا با کاهش تردد مواجه شدهاند و ارائه آمار در این خصوص گفت: یگان حفاظت دسترسی آنلاین برای حفاظت را فراهم کرده و در حوزه مجازی نیز رصدهای خود را انجام میدهد. در سال ۹۸، ۲۷۰۰ کار قضایی و اخطاریه انجام شد که ۲۰۱۳ مورد مجرم داشت و ۴۰۰ مورد در مرحله قضایی هستند. در خصوص طرح میراثبان نیز میتوان گفت دستورالعمل آن انجام شده و در شورایعالی موردتوجه قرار گرفته و اختیارات آن به وزیر تعلق گرفته و دستورالعمل آن در حال انجام است. هرچند قبول داریم حفاریهای متعددی در فضای تعطیلی کرونایی صورت گرفته اما در حال حاضر آمار دقیقی از آن در دست نداریم و به زودی این آمار را توسط یگان حفاظت اعلام خواهیم کرد اما طی سال ۹۸، ۶۴۵ مورد برخورد قانونی با حفاران غیرمجاز را داشتیم. ۱۹۹۰ نفر دستگیر شدند و ۳۱ هزار و ۳۰۰ شی اموال فرهنگی و تاریخی تقلبی یا اصلی از دورههای مختلف کشف و ضبط شدند. در این میان ۳۳۸ دستگاه فلزیاب نیز توقیف شد.