نوشیروان کیهانی زاده الكساندر يكم تزار روسيه متولد ۲۳ دسامبر ۱۷۷۷ که از مارس ۱۸۰۱ تا دسامبر ۱۸۲۵ امپراتور روسيه بود، در دومين سال سلطنت خود به فکر جهانگشايي در جنوب و شرق آن كشور افتاد و در جلسه ۱۸ سپتامبر سال ۱۸۰۲ ژنرالهاي خود، موضوع را مطرح ساخت. در مرحله نخست، هدف تزار الکساندر […]
نوشیروان کیهانی زاده
الكساندر يكم تزار روسيه متولد ۲۳ دسامبر ۱۷۷۷ که از مارس ۱۸۰۱ تا دسامبر ۱۸۲۵ امپراتور روسيه بود، در دومين سال سلطنت خود به فکر جهانگشايي در جنوب و شرق آن كشور افتاد و در جلسه ۱۸ سپتامبر سال ۱۸۰۲ ژنرالهاي خود، موضوع را مطرح ساخت. در مرحله نخست، هدف تزار الکساندر يکم تصرف همه گرجستان و قسمت هاي ديگري از قفقاز و نيز همه آلاسكا و غرب كاناداي امروز و شمال غربي ايالات متحده (تا سانفرانسيسکو) بود. حکمران شهر تفليس قبلا اعلام کرده بود که تحت فرمان تزار است نه دولت ايران زيرا که آغامحمدخان قاجار، شاه وقت ايران در لشکرکشي به تفليس براي تنبيه او دست به خشونت و اعدام زده بود. دولت تهران تصميم حکمران تفليس را نپذيرفته و نافرماني و خيانت خوانده بود بويژه که حاکمان مناطق ديگر گرجستان و نيز آبخيزستان (آبخازيا) همچنان وابسته به ايران بودند و ابراز اطاعت مي کردند.
در اجراي تصميم ۱۸ سپتامبر ۱۸۰۲ تزار، ژنرال «سي سيانوف» به شهر تفليس كه هنوز اسما در قلمرو ايران بود رفت و چندي بعد پيشروي خودرا به سوي جنوب دنبال كرد كه منجر به آغاز دور اول جنگ ايران و روسيه در سال بعد شد. سي سيانوف سپس به خواست ايران، و با طرح نقشه اي، در قفقاز جنوبي كشته شد كه ژنرالهاي بعدي موفق شدند هدف هاي تزار را تامين كنند و سرانجام پس دو جنگ و امضاي دو قرارداد (گلستان و ترکمنچاي)، مرز جنوبي امپراتوري روسيه در غرب درياي مازندران، در سال ۱۸۲۸ رود ارس تعيين شد.
