ویزا، گذرنامه و پاسپورت، سه واژه مهم در سفرهای خارجی محسوب می شوند که معمولا مفهوم آنها با یکدیگر اشتباه گرفته می شود. دو واژه گذرنامه و پاسپورت دارای مفهوم یکسانی هستند و در واقع، گذرنامه معادل فارسی برای پاسپورت (Passport) است. البته هر دو واژه در مکاتبات و محاوره به کار […]
ویزا، گذرنامه و پاسپورت، سه واژه مهم در سفرهای خارجی محسوب می شوند که معمولا مفهوم آنها با یکدیگر اشتباه گرفته می شود. دو واژه گذرنامه و پاسپورت دارای مفهوم یکسانی هستند و در واقع، گذرنامه معادل فارسی برای پاسپورت (Passport) است. البته هر دو واژه در مکاتبات و محاوره به کار می روند. ویزا و گذرنامه دو واژه مکمل و در عین حال متفاوت هستند و به جرات می توان گفت که یکی از ارکان کلیدی در سفرهای خارجی به شمار می روند. هر چند هر دو، تعاریفی در ظاهر معانی قابل معاوضه دارند اما در کارکرد و ماهیت آن ها تفاوت بسیاری وجود دارد.
پاسپورت چیست؟
گذرنامه یا پاسپورت نوعی شناسنامه بین المللی است که دولت ها برای سفر یا اقامت اتباع کشور خود در خارج از مرزهایشان صادر می کنند. به عبارت دیگر، پاسپورت سندی است که نشان دهنده مجوز خروج شهروندان از کشور است و مدرکی دال بر حقوق و امنیت شخص در قلمرو کشورهای دیگر (به معنی مقبولیت آن شخص از طرف کشور مبدا) محسوب می شود. پاسپورت، دفترچه ای کوچک است که بسته به تعلق شان به کشورها به رنگ های آبی، مشکی، قرمز و سبز هستند. از چند برگ تشکیل شده اند و مانند صفحه آرا شناسنامه، قسمت های خالی و مشخص برای مهر گذاری دارند. نکته قابل توجه اینکه پاسپورت دارای ریشه تاریخی است و برای نخستین بار در حدود ۴۵۰ سال پیش از میلاد مورد استفاده قرار گرفته است. بنا بر عهد عتیق (تورات) نحمیا از یهودیان شناخته شده، که در کاخ شوش مباشر اردشیر یکم هخامنشی بود، برای سفر به یهودیه از اردشیر یکم نامه ای دریافت می کند تا تضمینی برای به سلامت عبور کردن از اراضی تحت سلطه دیگر فرمانروایان باشد. در صفحه مشخصات نیز اطلاعاتی از قبیل شماره گذرنامه، نام و نام خانوادگی، نام پدر، تاریخ و محل تولد و… به دو زبان فارسی و انگلیسی درج شده اند. گذرنامه ایرانی دارای ۳۲ صفحه است و به جز دو صفحه اول مربوط به عکس و مشخصات، سایر صفحه ها برای ثبت مهرهای ورود و خروج یا برچسب های ویزا اختصاص دارند. گذرنامه ایرانی در سه نوع عادی، خدمت و سیاسی صادر می شود.
ویزا چیست؟
ویزا (Visa) که روادید نیز نامیده می شود، سندی است که توسط نمایندگان قانونی دولت هر کشور مانند سفارتخانه یا کنسولگری برای شهروندان سایر کشورها صادر می شود و طبق آن درخواست اتباع خارجی برای ورود، عبور یا اقامت در کشور متبوع آن سفارت به تایید رسیده است. البته باید در نظر داشت که افسران مهاجرت می توانند به دلایل مختلف این تقاضاها را رد کنند. همچنین، صدور ویزا از جانب سفارتخانه ها یا کنسولگری ها منوط به ارائه مدارک و پرداخت وجه به منظور بررسی درخواست متقاضی است. ویزا ممکن است به صورت برچسب در یکی از برگه های گذرنامه ضمیمه یا به صورت برگه ای مجزا به متقاضی ارائه شود. همچنین، ویزا دارای انواع مختلفی است که بر اساس هدف اعلام شده از سفر و ارائه مدارک کافی برای اثبات آن توسط مسافر صادر می شود.
تفاوت ویزا با گذرنامه
یکی از ویژگی ها در تفاوت ویزا با پاسپورت این است که هر دو این مدارک دارای تاریخ صدور و انقضا هستند اما مدت اعتبارشان با یکدیگر متفاوت است. حتی میان پاسپورت های کشورها نیز این مدت اعتبار متفاوت است. برای مثال؛ بعضی پاسپورت ها از مدت اعتبار ۳ ماهه برخوردار هستند و گاهی پیش می آید که همین پاسپورت طول مدت اعتبارش در کشوری دیگر به ۴ سال هم می رسد.
یکی از تفاوت ویزا با پاسپورت این است که ویزا مانند پاسپورت، ماهیتی یکتا ندارد و از انواع مختلفی برخوردار است. گاهی اوقات پیش می آید که کشور مقصد شما برای اجازه ورودتان، تنها از شما پاسپورت بخواهد اما گاهی بنا بر قوانین کشور مقصد پیش می آید که شما علاوه بر پاسپورت به ویزا نیز نیاز داشته باشید. نوع ویزا بنا بر درخواست متقاضی تغییر می کند؛ ویزای تحصیلی، ویزای مهاجرتی، ویزای تجاری و انواع دیگری از ویزاها که در واقع طراحی شده اند تا دلیل حضور شما و مدت زمان حضورتان در کشور مقصد را به مراجع قانونی آن کشور ثابت و مشخص کنند. البته تایید مورد تقاضای شما در ویزا مشخص شده تان نیز باید قبل از هر چیز به تایید مراجع قانونی و مرتبط کشور مقصد برسد تا شما بتوانید وارد آن کشور شوید. بسته به نوع ویزا شما، هزینه هایی که برای دریافت آن تعیین شده نیز متفاوت است و دلیل تفاوت هزینه ها در دریافت ویزاهای گوناگون بسته به نوع فعالیت شما در کشور مقصد نیز می شود؛ به عنوان مثال اگر شما به دنبال دریافت ویزای تجاری در کشور مقصد باشید، پس کشور مقصد از شما اثبات میزان پولی را خواهد کرد که ثابت کند شما می توانید به معنای واقعی، یک تولید کنند و یا یک فرد تاجر در آن کشور باشید و بالطبع ممکن است تا حدی هزینه ها سنگین تر از مثلا ویزای دانشجویی باشد که شما تنها می خواهید به مدت چند ماه و یا چند سال مشخص در آن کشور صرفا به تحصیل بپردازید. ویزای توریستی که از دیگر ویزاهای موجود برای ورود به کشورها هست نیز بنا به نامی که دارد تنها برای گردشگرانی به کار می آید که برای تفریح و گشت و گذار در کشور مورد نظرشان صادر می شود که معمولا صدور این نوع ویزا از مشقت های کم تری برخوردار است! ویزاهای مهاجرتی هم در این میان هستند که توضیح انواع و ویژگی های آن در این مجال نمی گنجد و به خودی خود، سرفصلی جدا می طلبد.