نیلوفر منصوری / دبیر گروه گردشگری- سهمیه بندی و نرخ دوبرابری بنزین آزاد نسبت به سهمیه ای در پاییز امسال، بر سفرهای مردم در ایام تعطیلات و تعطیلات پیش رو تاثیرگذار بود. مردمی که برای سفرهای نوروزی خود به دنبال برنامه ریزی بودند اما با گرانی بنزین و افزایش هزینه های سفر، بسیاری از […]
نیلوفر منصوری /
دبیر گروه گردشگری-
سهمیه بندی و نرخ دوبرابری بنزین آزاد نسبت به سهمیه ای در پاییز امسال، بر سفرهای مردم در ایام تعطیلات و تعطیلات پیش رو تاثیرگذار بود. مردمی که برای سفرهای نوروزی خود به دنبال برنامه ریزی بودند اما با گرانی بنزین و افزایش هزینه های سفر، بسیاری از برنامه های خود را لغو کردند. اما به تازگی وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی از ارائه پیشنهاد «اختصاص دو باک بنزین ویژه سفرهای نوروز ۹۹» به دولت خبر داد. در پیشنهادی که قرار است در هیات دولت بررسی شود، معادل دو سهمیه ماهانه بنزین – در مجموع ۱۲۰ لیتر – برای خودروها مختص تعطیلات نوروز در نظر گرفته شده است که در صورت تصویب، وارد کارت‌های بنزین خودروهای شخصی می‌شود، سهمیه ای که به کاهش رکود سنگین سفرهای داخلی کمک نمی کند
اوایل دی ماه بود که وزیر میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی اعلام کرد که مردم اصلا نگران سوخت مصرفی خود برای سفر در ایام نوروز نباشند و دولت حتما همراهی خواهد کرد ولی هنوز با دولت در این باره مکاتبه نکرده‌ایم. مونسان گفته بود که طرح اختصاص سهمیه بنزین برای سفرهای نوروزی آماده است و به محض این که از سفر به خراسان جنوبی برگردیم به دولت ارسال خواهد شد. اما در اواسط بهمن ماه، بیژن زنگنه وزیر نفت در برنامه گفت و گوی ویژه خبری اعلام کرد که دولت پیشنهادی برای سهمیه عید نوروز خودروها و اصلاح سهمیه‌های بنزین خودروها ندارد!
چند روز پیش نیز، معاون گردشگری درباره سهمیه بندی بنزین، توپ را در میدان بخش خصوصی انداخته و گفته که بخش خصوصی مطالبه داشته و با توجه به این که فضای روانی در بالا رفتن بنزین اتفاق افتاده، برای رونق صنعت گردشگری، دولت در حد یک تا دو باک بنزین در ایام سفر با نرخ دولتی در اختیار خانواده‌ها قرار دهد. ولی تیموری افزوده است: این موضوع را پیگیری کرده و درخواست خود را به دولت و وزارت نفت داده ایم. امیدواریم این موضوع محقق شود.
پس از آن قائم‌مقام مدیرعامل شرکت پخش فراورده‌های نفتی ایران در اظهارنظری گفت: «مجلس و نهاد دیگری درخواست سهمیه بنزین نوروزی را به هیأت دولت نداده است و در حال حاضر حتی مقدمات تخصیص بنزین برای سفرهای نوروزی به وزارت نفت ابلاغ نشده است.»
حمید قاسمی ده‌چشمه در عین حال به زمزمه هایی که در هیأت دولت برای تخصیص سهمیه بنزین نوروزی شکل گرفته اشاره کرد، اما این را هم تاکید کرد که «به طور قطع مجلس باید این درخواست را به دولت ارسال کند، اما هنوز هیچ درخواستی به صورت رسمی و مکتوب به هیأت دولت داده نشده است و در صورت ابلاغ نهایی، وزارت نفت آماده اجرای آن برای نوروز خواهد بود. »
رییس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات هوایی و مسافرتی ـ نیز در واکنش به این اظهارات گفت که «مگر مجلس درباره سهمیه‌بندی بنزین تصمیم گرفته بود که حالا درباره سهمیه سفر پیشنهاد دهد. »
حرمت‌الله رفیعی این نکته را هم یادآور شد که «بنزین سفر برای گردشگری است، نباید فقط مختص نوروز باشد، سفر که فقط به نوروز محدود نیست.»
داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد: بیش‌ترین سفر ایرانی‌ها با خودروی شخصی انجام می‌شود. در بهار سال ۱۳۹۷ تردد حدود ۶۹ میلیون خودروی شخصی بین شهرها ثبت شده است که با احتساب ۱۳ میلیون ۲۲۱ هزار و ۸۵۱ خودروی شخصی متعلق به دیگران و ۱۶ میلیون و ۸۴۷ هزار و ۳۵۲ سواری کرایه‌ای، نقش این وسیله نقلیه در سفرهای مردم مشخص می‌شود. سهمیه بندی بنزین این بیم را ایجاد کرد که سفرهای داخلی و به دنبال آن سفرهای نوروزی کاهش یابد و یا برخی شهرها و مسیرها را از دسترس مسافران خارج کند. چنان که ۱۰ روز پس از سهمیه بندی بنزین، مدیر مرکز مدیریت راه‌های سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای اعلام کرد: «بر اساس ارزیابی‌های صورت‌گرفته، تردد انواع خودروها در شریان‌های اصلی و جاده‌های کشور طی این ۱۰ روز، ۱۶ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته و ۳۰ درصد نسبت به مدت مشابه قبل از اجرای این تصمیم، کاهش داشت. »
لازم به ذکر است، اگر به صورت میانگین هر باک بنزین را ۵۰ لیتر در نظر بگیریم، یک تا دو باک یعنی ۵۰ تا ۱۰۰ لیتر بنزین واقعا سهمیه کمی برای سفر نوروزی است و با وجود گرانی ها و مشکلات اقتصادی، نمی‌تواند کمک چندانی به افزایش سفرها کند و عاملی برای انجام سفرهای نوروزی باشد.فرض کنید مسافری قصد پیمودن مشهد یا تهران تا جنوب کشور را داشته باشد، با یک حساب سرانگشتی، هزینه بنزین مصرفی او حدود یک میلیون تومان می شود که بخش زیادی از هزینه سفر را تشکیل می دهد و با این شرایط اقتصادی مجبور می‌شود سفر خود را لغو کند و قطعا کاهش سفرهای نوروزی تاثیر منفی زیادی بر کسب و کارها و اقتصاد کشور خواهد داشت.در دولت های نهم و دهم نیز ۱۰۰ لیتر بنزین به عنوان سهمیه سفرهای نوروزی اختصاص یافت؛ اما آن زمان قیمت بنزین آزاد دو برابر بنزین یارانه ای نبود و می شد با آن ۱۰۰ لیتر برای سفر برنامه ریزی کرد.دولت باید با اختصاص سهمیه مناسب بنزین نوروزی، محرک موتور سفرهای نوروزی شود.
بنزین سفر طرحی بود که در نخستین دور سهمیه‌بندی بنزین در دولت محمود احمدی‌نژاد اجرا شد و میزان سهمیه آن را رؤسای میراث فرهنگی و گردشگری به مردم اعلام می‌کردند. این سهمیه متغیر و معمولا حدود ۵۰ لیتر و یا کمتر از آن بود؛ چرا که مخالفان سرسختی در دولت وقت و حتی خارج از آن داشت. موضوع بنزین سفر آن‌قدر جذاب بود که حتی وعده انتخاباتی «حمید بقایی» در انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم شد. با سهمیه‌بندی بنزین در آبان ۱۳۹۸ ایده بنزین سفر بار دیگر و با وجود مخالفانی سرسخت در کابینه این دولت نیز، احیا شد.
