کاوه ایرانی- روزنامه نگار/ بر اساس اخبار منتشر شده و همانطور که روز یکشنبه سید عباس موسوی گفته بود، ایران گام پنجم خود را نیز در کاهش سطح تعهدات برجامی برداشت تا بدین صورت بار دیگر وضعیت غنی سازی در چارچوب قوانین آژانس بین المللی انرژی اتمی به شرایط قبل برجام بازگردد. هر […]
کاوه ایرانی-
روزنامه نگار/
بر اساس اخبار منتشر شده و همانطور که روز یکشنبه سید عباس موسوی گفته بود، ایران گام پنجم خود را نیز در کاهش سطح تعهدات برجامی برداشت تا بدین صورت بار دیگر وضعیت غنی سازی در چارچوب قوانین آژانس بین المللی انرژی اتمی به شرایط قبل برجام بازگردد. هر چند بسیاری از مسئولان اظهار می دارند که این اقدام ایران ارتباطی به اقدام تروریستی آمریکا در به شهادت رساندن حاج قاسم سلیمانی ندارد، اما بدون شک، این اقدام مذبوحانه آمریکا، موجب شد تا ایران با عزمی راسخ گام پنجم خود را بردارد.
به گزارش «جمله» ساعت ۲۱ یکشنبه شب بود که دولت با صدور بیانیهای گام پنجم و نهایی کاهش تعهدات ایران در برجام را اعلام کرد. جمهوری اسلامی ایران دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست.
در این بیانیه آمده است: «جمهوری اسلامی ایران در گام پنجم کاهش تعهدات خود، آخرین مورد کلیدی از محدودیت‌های عملیاتی خود در برجام، یعنی «محدودیت در تعداد سانتریفیوژها» را کنار می‌گذارد. بدین ترتیب برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست و از این پس برنامه هسته‌ای ایران صرفا بر اساس نیازهای فنی خود پیش خواهد رفت. همکاری ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی کمافی السابق ادامه خواهد یافت. در صورت رفع تحریم‌ها و منتفع شدن ایران از منافع برجام، جمهوری اسلامی ایران آماده بازگشت به تعهدات برجامی خود است. سازمان انرژی اتمی موظف است در این چارچوب اقدامات و تمهیدات لازم را با هماهنگی رئیس جمهور اتخاذ کند».
آخرین گام جبرانی ذیل پاراگراف ۳۶ برجام
وزیر خارجه کشورمان با اشاره به گام پنجم ایران در کاهش تعهدات برجامی تاکید کرد:«این گام در چارچوب برجام برداشته شده است». محمد جواد ظریف یکشنبه شب در صفحه توییتر خود نوشت: «به عنوان پنجمین و آخرین گام جبرانی ذیل پاراگراف ۳۶ برجام، از این پس، تعداد سانتریفیوژها هیچ محدودیتی نخواهد داشت. این گام در چارچوب برجام است و همه پنج گام در صورت اجرای موثر تعهدات متقابل، برگشت‌پذیر است. همکاری کامل ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه خواهد یافت.»
جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در واکنش به اقدام ایران ضمن ابراز تاسف از گام پنجم کاهش تعهدات برجامی ایران، به اهمیت اجرای کامل آن اشاره کرد.
به گزارش رویترز، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز دوشنبه، گفت از اظهارات اخیر ایران درباره کاهش تعهداتش نسبت به توافق هسته‌ای متاسف است.
بورل در پیامی توییتری گفت که اتحادیه اروپا پس از آن که ایران اعلام کرد تعهداتش را در زمینه غنی‌سازی اورانیوم کنار خواهد گذاشت بر ارزیابی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در زمینه بررسی تعهدات ایران نسبت به این توافق متکی خواهد بود.
در حالی که این اقدام ایران در پی تعلل کشورهای اروپایی در عمل به تعهدات‌شان انجام شده، وی در ادامه اظهار کرد: «اکنون، اجرای کامل توافق هسته‌ای از جانب همه، بیش از پیش برای ثبات منطقه و امنیت جهانی اهمیت دارد».
وزیر خارجه آلمان نیز مدعی شد که تصمیم ایران مبنی بر برداشتن گام پنجم تعهدات برجامی در راستای مفاد توافق هسته‌ای نیست.
به گزارش پایگاه اینترنتی شبکه تلویزیونی چنل نیوز اشیا، «هایکو ماس»، وزیر خارجه آلمان، روز دوشنبه گفت که تصمیم ایران مبنی بر برداشتن گام پنجم تعهدات برجامی و افزایش در تعداد سانتریفیوژها، می‌تواند نخستین گام برای به پایان رسیدن توافق هسته‌ای با شش قدرت جهان باشد.
وی افزود: «بی‌تردید بار دیگر با ایران گفت‌وگو خواهیم کرد. با این حال، این اقدام ایران در راستای مفاد برجام نیست».
ماس در ادامه گفت: «وضعیت آسان‌تر نشده است و این می‌تواند نخستین قدم برای پایان این توافق باشد. این البته خسران بزرگی خواهد بود و اکنون بار مسئولیت بزرگی را حس می‌کنیم».
در همین راستا سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان نیز، روز دوشنبه گفت که آلمان، علیرغم اظهارات روز یکشنبه تهران مبنی بر این که تعهداتش نسبت به غنی‌سازی اورانیوم را کنار می‌گذارد، هنوز خواهان حفظ توافق هسته‌ای با شش قدرت بزرگ جهان است.
او درباره گام نهایی کاهش تعهدات برجامی ایران، گفت: این نقض بیشتر برجام خواهد بود، اما نه، تاکید میکنم که پایان خود به خودی توافق[هسته‌ای] است.
این سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان در ادامه گفت: هدف ما همچنان حفظ توافق است. ما در حال مذاکره بر سر این موضوع هستیم.
گام پنجم و خلع ید اروپا
احمد آذین استاد علوم سیاسی دانشگاه در گفت‌وگو با «ایسنا» در خصوص برداشتن گام پنج ایران در کاهش تعهدات برجامی، اظهار کرد: «با دشمن قداری که به هیچ عهد و پیمانی وفادار نیست و سرداران محبوب ایران را ترور می‌کند باید چگونه رفتار کرد؟ گام پنجم ایران در کاهش تعهدات برجامی کاملاً درست برداشته شد که بدون شک اثرات مثبتی برای ملت و عزت ملی خواهد داشت. مردم ما این روزها عزادار سردار سلیمانی هستند».
وی افزود: «مقام معظم رهبری به درستی در گذشته تأکید کردند که نمی‌توان به دشمن اعتماد کرد. ایران اسلامی به تعهدات برجامی خود کامل عمل کرد، اما طرف‌های مقابل به هیچ یک از وعده‌های خود عمل نکردند. بنابراین گام‌های ایران در کاهش تعهدات برجامی کاملاً به جا است به خصوص در این ایام که آمریکا یکی از مقامات بلندپایه نظامی ایران را ترور کرد. گام پنجم، حرکت مثبتی است که خلع ید اروپا و آمریکا را در پی خواهد داشت».
این استاد علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، تصریح کرد: «چیزی منفی‌تر از این حرکت وحشیانه آمریکا که نداشتیم. بنابراین با این دشمن قدار و ظالم باید به گونه‌ای رفتار کرد که دل مردم شاد شود و امروز جبهه مقاومت دارد ما را مشاهده می‌کند».
آذین گفت: «برداشتن گام پنجم در کاهش تعهدات برجامی، کامل‌ترین گامی است که ایران برداشته. دشمن قصد داشت ایران را در بحث هسته‌ای و نظامی دست بسته کند، اما با این گام دشمن خلع ید می‌شود و دیگر ایران را نمی‌توانند در مسائل هسته‌ای و حتی موشکی محدود کنند. این تصمیم و اراده رهبری و ملت ایران است و دولت هم همراهی می‌کند». وی ادامه داد: «برداشتن این گام به هیچ وجه احتمال جنگ را افزایش نمی‌دهد چراکه آنها خودشان می‌دانند اگر جنگی را آغاز کنند تمام کننده جنگ نخواهند بود. بنابراین دشمن از مواجهه مستقیم با ایران ترس دارد و به قول سردار مقاومت در این صورت باید تابوت‌هایشان را آماده کنند. پس دشمن دست به چنین کار نابخردانه‌ای نخواهد زد».
پیشتر محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت روز شنبه در توئیتی و در واکنش به اقدام تروریستی دولت ترامپ در به شهادت رساندن سردار حاج قاسم سلیمانی، نوشته بود «تا اجرای پاسخ قاطع و کوبنده به ترامپ، صدور هرچه سریعتر دستور گام پنجم کاهش تعهدات هسته‌ای لازم است.»
عصر روز یکشنبه نیز سید عباس موسوی در نشست خبری خود در خصوص برداشتن گام پنجم کاهش تعهدات هسته ای گفته بود: « تصمیماتی برای گام پنجم آماده شده بود، ولی با توجه به تحولاتی که پیش آمد امشب جلسه مهمی در خصوص گام پنجم برگزار خواهد شد که فکر میکنم شرایط جدید تصمیمات قبلی را تحت شعاع قرار می دهد».
تا لحظه تنظیم این گزارش واکنش های چندانی در محافل خبری بین المللی پیرامون گام پنجم ایران مشاهده نشده چرا که تمام توجه رسانه های جهانی به مراسم با شکوه تشییع سردار شهید سپهبد قاسم سلیمانی معطوف شده است.
