خشونت رفتار عمدي و هدفمندي است كه با وارد كردن آسيب جسمي يا درد رواني به فرد ديگري صورت مي گيرد. معمولا اين تعريف، يك تعريف پذيرفته شده از سوي روان شناسان است. به اعتقاد یک جامعه شناس پرخاشگري رفتار خصمانه اي است كه فرد از ابزاري براي مقابله و آسيب رساندن به طرف مقابل […]
خشونت رفتار عمدي و هدفمندي است كه با وارد كردن آسيب جسمي يا درد رواني به فرد ديگري صورت مي گيرد. معمولا اين تعريف، يك تعريف پذيرفته شده از سوي روان شناسان است. به اعتقاد یک جامعه شناس پرخاشگري رفتار خصمانه اي است كه فرد از ابزاري براي مقابله و آسيب رساندن به طرف مقابل استفاده می‌کند. در خصوص خشونت و پرخاشگري ديدگاه هاي متفاوتي وجود دارد كه از جمله آنها رويكرد تكاملي است. اعتراضات اخیر در ایران، اعتراضی از نوع خشونت های خیابانی بود که هزینه بسیار سنگینی بر جامعه تحمیل کرد. به گفته کارشناسان، این خشونت ها بسیار بیشتر از آنچه تاکنون تصور می رفت، خسارت برجای گذاشت. در همین زمینه به اعتقاد یک جامعه‌شناس با اشاره به اعتراضات اخیر به ایلنا گفت که این نوع اعتراضات جز خراب کردن جامعه و جز بن بست های شدید پیش روی جامعه هیچ نتیجه ای ندارد.
به گفته سعید معیدفر جمع کثیری از افرادی که صورت‌شان را با سیلی سرخ می‌کنند وقتی می‌شنوند که بنزین سه هزار تومان شده است احساس می‌کنند که شرایط برایشان سخت‌تر شده و دیگر به پیامد رفتاری خود فکر نمی‌کنند و به صورت خشن اعتراض می‌کنند مانند همان فردی که در یک دعوای خیابانی به سرعت قفل فرمان را در می‌آورد و بر سر طرف مقابل می‌کوبد. من برای این نوع اعتراضات هیچ نوع نتیجه‌ای نمی‌بینم این نوع اعتراضات جز خراب کردن جامعه و جز بن‌بست‌های شدید پیش‌روی جامعه هیچ نتیجه‌ای ندارد و سوء کارآمدی‌ها، فساد و متاسفانه تبعیض‌ها در بین مناطق مختلف کشور مواردی بود که اول از همه طبقه متوسط و اندیشمندان را حساس کرد و سعی می‌کردند با اعتراضات خود حاکمیت را نسبت به ادامه مسیر غلطی که در پیش گرفته بود، آگاه کنند، اما متاسفانه دیدیم که با آن اعتراضات برخورد شد.
وی معتقد است: امروز ما مانده‌ایم با یک اقتصاد ورشکسته، فسادها، تبعیض‌ها و سیاست‌های غلطی که طی ۳۰ الی ۴۰ سال باعث تخلیه روستاها شد. در حاشیه کلان‌شهرهایی که در آنها ثروت و منابع اقتصادی متمرکز شده، لشکر گرسنگانی شکل گرفته است که هر روز برای هجوم به کلانشهرها آماده‌تر و با انگیزه‌تر هستند. اگر به اتفاقاتی که در سال ۹۶ و هفته گذشته رخ داد، دقت کنیم می‌بینیم که اغلب کانون اعتراضات به شورش انجامید و کلی خرابی به بار آورد و درست این اتفاقات در همان حاشیه کلانشهرها و مناطق محروم است که لشکر بیکاران، گرسنگان و محذوفان قرار دارد.
این جامعه‌شناس با بیان اینکه با مسئله غارت به شکلی محدود در روزهای گذشته روبرو بودیم، تاکید کرد: ما در آینده نزدیک قطعا با هجوم گرسنگان و محذوفان به کلانشهرها مواجه خواهیم شد و قطعا غارت اتفاق می‌افتد. اینکه ما امروز جمعیت افرادی را می‌آوریم که مخالفت خود را با اتفاقاتی که در هفته گذشته افتاد، ابراز کنند حلال مشکل نیست چراکه اساسا نظم و بنیاد اقتصاد و سیاست و فرهنگ و اخلاقیات در کشور از بین رفته است و باید هر چه زودتر برای آن چاره‌ای اندیشید. اما سوالی که مطرح می شود این است که راهکار برون رفت از این معضل در کشور چیست؟ معیدفر در این خصوص معتقد است: متاسفانه تمام معتمدان ما و تمام افرادی که می‌توانستند در این فرآیند کمک کنند و در میان مردم اعتبار داشته و مردم به آنها اعتماد داشتند و می‌توانستند مردم را از رفتارهای خشونت بار برحذر بدارند بی‌تاثیر شده‌اند. همه این افراد با اتهامات و روایت‌های وابسته و خارجی، دزد و فاسد بی‌اعتبار شدند و چنان بی‌اعتبار شدند که هیچ کسی نیست که در آینده اوضاع بدی که پیش روی ما است را کنترل کند. سیاستمداران ما فعلا ممکن است بتوانند با برخورد‌های امنیتی اوضاع را جمع کنند اما در واقع این لشکر گرسنگان چنان قدرتی خواهند داشت که هیچ کسی جلودار آنها نیست.
لازم به ذکر است که وجود میزان زیاد ناکامی در جامعه دلیلی بر افزایش میزان خشونت است. براي مثال استانداردهاي سلامت اجتماعي كه از جمله شاخص هاي تعيين كننده ميزان رشد يك كشور هستند، در شرايط بحراني و تحريم كاهش چشمگيري داشتند. حال امروز اگر وجه هایی از خشونت خود را در جامعه ایرانی نشان می دهد ضمن آنکه برای ما به عنوان داعیه‌دار یک جامعه اخلاقی، می‌تواند خطر آفرین است، اما شاید از طرفی نیز طبیعی باشد و هستند افرادی که از قانون سرپیچی می کنند و در این میان وجود تشکل‌ها و متولیان جامعه برای به حداقل رساندن خشونت ها در جامعه نیاز به مدیریت و درایت وافی دارد.
