جمله: یکی از طبیعی ترین احساسات انسان ها، بروز خشم است. خشم طبیعی یکی از واکنش های دفاعی روانی برای تخلیه، ترس ها و هیجانات ناشی از اتفاقات روزمره است که در بیشتر مواقع غیرارادی و ناگهانی رخ می دهد که انسان قادر به پنهان کردن آن نیست. کارشناسان معتقدند که خشونت می تواند ریشه […]
جمله: یکی از طبیعی ترین احساسات انسان ها، بروز خشم است. خشم طبیعی یکی از واکنش های دفاعی روانی برای تخلیه، ترس ها و هیجانات ناشی از اتفاقات روزمره است که در بیشتر مواقع غیرارادی و ناگهانی رخ می دهد که انسان قادر به پنهان کردن آن نیست. کارشناسان معتقدند که خشونت می تواند ریشه در اختلافات طبقاتی داشته باشد. خشونت از درون مادر آغاز می شود؛ یعنی وقتی مادر دچار ناراحتی های خانوادگی است و با وی بدرفتاری می شود و خشونت جسمی، اقتصادی یا روانی علیه او صورت گرفته و آماج تحقیرها و سرزنش های مختلف قرار می گیرد؛ موجب انتقال این موارد به جنین می شود. بر همین اساس رفتار پدر و مادر در خشونت و پرخاشگری کودک نقش موثری دارد.
با وجود اینکه یکی از آموزه های والدین به کودکان این است که خشم بد است و انسان خوب هرگز خشمگین نمی شود، اما در حقیقت این احساس یکی از نیرومندترین احساسات انسان است که هرگز از او جدا نمی شود و هر چه در مقابلش مقاومت و آن را سرکوب کنیم قوی تر خواهد شد. در واقع آنچه باید مذمّت می شده، رفتار ناشی از خشم است. ما می توانیم به خود اجازه دهیم که خشمگین شویم و خشم خود را ببینیم، بپذیریم و به آن توجه کنیم. تمامی احساسات ما با زبان بی زبانی با ما صحبت می کنند و حرف هایی از درون ما برای ما دارند، چه خوب است که به جای سرکوب و نادیده گرفتنشان، به آنها توجه کنیم.
پژوهشگران معتقدند که نوع زندگی مردم می تواند به پیدایش معضلات اجتماعی مانند بزهکاری، دزدی، فحشا، اعتیاد، خشونت و فساد منجر شود. سختی معیشت و دشواری های اقتصادی طولانی، نبود فرصت های مساوی و مساعد در جامعه؛ ناتوانی در حفظ خود و کیان خانواده را برای اقشار کم درآمد رقم می زند. به دلیل همین فشارهای اجتماعی رفتارهای نادرست والدین با فرزندان شکل می گیرد و آستانه تحمل انسان پایین می آید و به سادگی به خشونت و پرخاشگری روی می آورد.
به گفته روانشناسان، خشم گاهی ما را از خطرات حفظ می کند. اما خشم ناسالم، خشمی است که منشأ اصلی آن ترس های ما و یکی از مهم ترین دلایل افسردگی و بیماری های جسمی است. آنچه در رابطه با این نوع خشم، مخرب مینماید، خشونتورزی است. خشونت رفتار عصبی ای است که ما هنگام خشم از خود نشان می دهیم.
رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه امروز وضعیت روانی جامعه ما خوب نیست گفت: وزارت بهداشت متولی دادن آمار و اعداد و ارقام در رابطه با وضعیت روانی جامعه است. ما طرحی را به شهرداری تهران داده ایم که حداقل در تهران وضعیت سلامت روان شهروندان با توجه به مناطق و قشرهای مختلف، مشخص و غربالگری شود؛ امیدواریم این طرح تصویب شود تا بتوانیم یک عدد و رقم در تهران داشته باشیم و بعد در سطح ملی هم این کار را انجام بدهیم.
محمد حاتمی افزود: حدود ۲۰ سال سابقه فعالیت در این عرصه را دارم (سابقا کلینیک داشته ام و با مردم کار کرده ایم)، کارهای پژوهشی انجام داده ایم و پالایش روانی جامعه در دستمان هست؛ در نتیجه باید بگویم در خیلی از شاخص ها نیاز داریم که جهت مقابله و پیشگیری از اختلالات روانی و برخی از آسیب های اجتماعی یک انسجام ملی ایجاد شود.
وی با بیان اینکه اگر پیشگیری نشود، وضعیت می تواند در برخی از شاخص ها مانند اعتیاد نگران کننده باشد افزود: افسردگی با نشانه های افسردگی تفاوت دارد. افسردگی یعنی اختلال اما نشانه های افسردگی یعنی این که هرکسی می تواند این علایم را داشته باشد.
خشونت در درازمدت منجر به افسردگی می شود
بروز پرخاشگری و خشونت به عنوان یکی از آسیب‌های اجتماعی در درازمدت سبب افسردگی می شود. یک روانشناس بالینی با بیان این مطلب معتقد است: اضطراب و نگرانی در محیط های اجتماعی تاب آوری را کاهش می دهد و این امر تنظیم کنترل هیجان را با دشواری رو به رو می کند.
مهدیه رحمانیان افزود: در این شرایط به منظور تغییر در وضعیت اقتصادی و اجتماعی عدم توانمندی احساس می شود و خشونت و پرخاشگری بروز می کند. این خشونت که به اشکال متعددی از جمله درگیری های خانوادگی، نزاع های خیابانی و پرخاشگری‌های منفعلانه بروز می کند؛ نیازمند آموزش است.
این روانشناس بالینی با تاکید بر اینکه بروز این آسیب در سطح فردی و اجتماعی آسیب های متعددی را برجای می گذارد، افزود: اختلال در روابط بین فردی، انزواطلبی، اضطراب و افسردگی از جمله آثار مخرب این پدیده محسوب می شود.
به عقیده رحمانیان این امر همچنین روابط اجتماعی در محیط کار و جامعه را نیز تحت تاثیر قرار می دهد و به تدریج موجب شکل‌گیری یک جامعه افسرده می شود. انتقادپذیری در یک جامعه باید نهادینه شود؛ عدم پذیرش انتقاد در روابط اجتماعی و بین فردی موجب انزواطلبی در افراد و به تدریج جامعه منزوی می شود.
این روان شناس بالینی همچنین اظهار داشت: محرکه های بیرونی نیازمند سازگاری است و باید با آموزه‌های صحیح مدیریت شود.
رحمانیان ارتقاء مهارت های زندگی را به عنوان یکی از راهکارهای اساسی به منظور مقابله با خشونت عنوان کرد و گفت: خودشناسی و افزایش اعتماد به نفس یکی از موثرترین راه‌های پیشگیری از این پدیده است؛ چراکه یکی از اصلی ترین دلایل بروز پرخاشگری ابراز وجود و در حقیقت کمبود اعتماد به نفس است.
وی اضافه کرد: آموزش تفکر انتقادی، فن روابط اجتماعی و بین فردی، مدیریت هیجان و آموزش روش های ابراز وجود از جمله موثرترین راهکارهای پیشگیری از خشونت و پرخاشگری است.
