محمدملاعلی اکبری روزنامه نگار روز گذشته رئیس جمهور کشورمان پس از سفر چهار روزه به نیویورک که با هدف شرکت در هفتاد و چهارمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد انجام شده بود، به ایران بازگشت. این سفر از هفته های گذشته مورد توجه رسانه ها و تحلیلگران بین المللی قرار داشت. بسیاری بر این […]
محمدملاعلی اکبری
روزنامه نگار
روز گذشته رئیس جمهور کشورمان پس از سفر چهار روزه به نیویورک که با هدف شرکت در هفتاد و چهارمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد انجام شده بود، به ایران بازگشت. این سفر از هفته های گذشته مورد توجه رسانه ها و تحلیلگران بین المللی قرار داشت. بسیاری بر این عقیده بودند که سفر دکتر روحانی به آمریکا می تواند موجبات یک مذاکره رو در رو را فراهم سازد با این حال این سفر در حالی به پایان رسید که هیچ گفت و گو و مذاکره مستقیم و غیر مستقیمی میان رؤسای جمهور ایران و آمریکا شکل نگرفت.
به گزارش «جمله» رئیس جمهور کشورمان که روز دوشنبه هفته گذشته تهران را برای شرکت در هفتاد و چهارمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد به مقصد نیویورک ترک کرده بود، روز گذشته در حالی به تهران بازگشت که به رغم محدودیت های ایجاد شده برای هیات ایرانی، رکورد بیشترین رایزنی های دیپلماتیک را به خود اختصاص داد.
روحانی در طول چهار روز حضور خود در شهر مقر سازمان ملل متحد با رهبران ۱۵ کشور جهان به گفت‌وگو و تبادل نظر پرداخت. وی همچنین با دبیر کل سازمان ملل متحد دیدار و مواضع کشورمان را برای وی تبیین کرد.
پیغام آمریکا برای لغو تحریم ها!
دکتر روحانی در بازگشت به تهران گفت: «آمریکایی ها تقریبا به همه سران اروپایی و غیراروپایی پیغام داده بودند که ما آماده مذاکره‌ایم. درخواست آمریکا قبلا این بود که مذاکره دوجانبه باشد یعنی دو رئیس جمهور با هم مذاکره کنند و بارها این موضوع را رد کرده بودیم.»
او گفت موضع ایران این بوده که ایران در قالب گروه ۱+۵، یعنی اعضای دائم شورای امنیت به اضافه آلمان، که طرف‌های مذاکره در برجام بودند، با آمریکا مذاکره خواهد کرد.
رئیس جمهور کشورمان از قول رهبران اروپایی گفته پس از آن که آمریکا خواهان مذاکره در قالب ۱+۵ شده، وعده برداشتن «کل تحریم‌ها» را هم داده است.
حسن روحانی درباره مذاکره با رهبران غربی گفت: «صدراعظم آلمان، نخست وزیر انگلیس و رئیس جمهور فرانسه هم در نیویورک بودند و همگی اصرار داشتند که این جلسه برقرار شود و آمریکا هم می‌گوید که من تحریم را برمی‌دارم.»
وی اظهارداشت یکی از مسائل مطرح این بوده که کدام تحریم‌ها و به چه ترتیبی برداشته شود، که آقای روحانی از قول رهبران آمریکایی نقل کرده که مقام‌های دولت آمریکا «به صراحت گفته بودند که کل تحریم را برمی‌داریم.» با این وجود آقای روحانی گفته «منتها شکل این کار شکلی نبود که قابل قبول باشد».
او بدون ارائه جزئیات از شرایط رفع تحریم از طرف آمریکا، مذاکره در “فضای تحریم و در بقای تحریم و فضای مسموم فشار حداکثری” را رد کرده، اما دوباره موضع ایران درباره آمادگی برای مذاکره در صورت رفع تحریم را تکرار کرده است.
دولت آمریکا در مقاطعی از قصدش برای مذاکره بدون پیش‌شرط با دولت ایران گفته، اما در عین حال اقدامات بیشتری را در چهارچوب سیاست “فشار حداکثری” علیه آن انجام داده است.
هیچ مدرکی علیه ایران نیست
حسن روحانی، رئیس جمهوری کشورمان، روز پنجشنبه در نیویورک دریک کنفرانس مطبوعاتی شرکت کرد و به سوالات خبرنگاران پاسخ داد. دکتر روحانی در بخش‌هایی از سخنانش پیش از آغاز سوالات خبرنگاران گفت که برخی تلاش‌های تیم او در نیویورک به نتیجه نرسید اما بخش دیگری از تلاش ها به نتیجه رسیده است.
رئیس جمهور در پاسخ به سوالی درباره حملات به تاسیسات نفتی عربستان سعودی و در پاسخ به درخواست خبرنگاری برای نشان دادن مدارکی دال بر اینکه حمله به عربستان سعودی نه از جنوب ایران که از یمن صورت گرفته است گفت: «چرا ما باید توضیح بدهیم ما نه سر پیازیم نه ته پیاز. نیروهای یمنی دارای موشک و پهپاد هستند و بارها به مناطقی در عربستان و امارات حمله کردند. آنهایی که اتهام به دیگران می زنند باید سند و مدارکشان را نشان دهند.»
رئیس جمهور همچنین گفت: «من از برخی رهبران اروپایی که اظهار نظر نادرستی کرده بودند پرسیدم مدارک شما چیست گفتند که ما مدارکی نداریم فقط نیروهای یمنی چنین توانمندیی نمی توانند داشته باشد. حتی من به اروپایی ها گفتم مدارکی اگر شما دارید به شخص من بفرستید.»
روحانی در پاسخ به سوالی در باره میانجی گری پاکستان و پیامی که بواسطه عمران خان از سوی بن سلمان، ولیعهد عربستان و دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا برای وی ارسال شده گفت: « در ملاقات با نخست وزیر پاکستان درباره روابط با عربستان، یمن و آمریکا بحث و تبادل نظر کردم، ما اعتقاد داریم که جنگ علیه یمن باید هر چه زودتر پایان یابد تا در منطقه صلح و آرامش حاکم شود.»
رئیس جمهور بدون تکذیب این مسئله که پیامی از ولیعهد عربستان و رئیس جمهوری آمریکا برایش ارسال شده به این نکته بسنده کرد که عمران خان نکاتی از دیدار خود را با مقامات سعودی با وی در میان گذاشته است. حسن روحانی در ادامه تصریح کرد: «عمده مشکل ایران با عربستان موضوع جنگ علیه یمن است. اگر آتش بس حاکم شود، مشکلات دو کشور سریعتر مرتفع خواهد شد. ایران همچنان به رایزنی ها و مذاکرات خود برای صلح و امنیت در منطقه ادامه خواهد داد.»
رئیس جمهور تاکید کرد که «با پیش شرط حاضر به مذاکره نیستیم. فشار حداکثری و تحریم را کنار بگذارید و صداقت خودتان را نشان دهید که می شود با این دولت حرف زد آنگاه شرایط کاملا متفاوت خواهد شد.»
حسن روحانی در پاسخ به این پرسش که آیا پیشنهاد اعتبار ۱۵ میلیاردی هنوز روی میز است؟ گفت: «در مذاکرات اخیر در نیویورک بیشتر درباره برداشتن کل تحریم‌ها یکجا بحث بود. بحث کردیم بحث موقتی بود. این پیشنهاد هنوز روی میز هست اما اینکه اروپایی ها برای انجام آن مشکلی دارند یا ندارند مشکل آنهاست. ما در نیویورک موضوع کل تحریم ها و مسائل منطقه ای را بحث کردیم که به نتیجه نرسید.»
تعهدات اروپا و سرنوشت برجام
رئیس جمهور درباره مذاکرات برای کاهش تنش با آمریکا و نقش فرانسه گفت: «رئیس جمهوری فرانسه ماههاست در تلاش است که برای این مشکل راه حلی پیدا کند. ما راه حل اروپایی و راه حل آمریکایی را پیش می بردیم. ما راه حل اروپایی را پیش می بردیم اما اروپایی ها گفتند که ما باید توافق آمریکا را هم بدست آوریم. البته ماکرون این خط را هم دنبال می کرد که بهتر است مشکل بین آمریکا و ایران حل شود. من می گویم آمریکا باید پیش شرط را بردارد و آنگاه زمینه برای شرایط جدید ایجاد می شود.»
در همین رابطه روز گذشته روزنامه گاردین مدعی شد که اتحادیه اروپا به صورت خصوصی به ایران هشدار داده است که در صورت ادامه کاهش تعهدات از سوی ایران تا ماه نوامبر از توافق هسته‌ای خارج خواهد شد.
ایران که تاکنون در سه مرحله تعهدات هسته‌ای خود را کاهش داده می‌گوید در صورت عدم رفع تحریم‌های ایالات متحده آمریکا و یا اقدام عملی اروپا برای فراهم کردن امکان فروش نفت، مرحله چهارم را عملی خواهد کرد.
این در حالی است که طی مدت دو سال گذشته اتحادیه اروپا در انجام تعهدات خود کوتاهی کرده و ایران نتوانسته است از مزایای این توافنامه بهره مند گردد. بسیاری از صاحبنظران براین اعتقادند که اکنون بسیار زود است در خوصوص نتیجه دستاوردهای سفر روحانی اظهار نظر کنیم زیرا پس از نشست مجمع عمومی، فعالیت های دیپلماسی ایران و غرب وارد مرحله ای تازه شده است.
