گروه بین‌الملل/ بحران «اوکراین» که شب گذشته «امانوئل مکرون» رییس‌جمهوری فرانسه نیز وعده داد طولانی خواهد شد و از جامعه جهانی خواست خود را برای یک جنگ طولانی مدت آماده کنند، و کوتاه آمدن غرب و بسنده کردن به تحریم‌هایی که برخی از آنها قطعاً بر سطح تنش خواهد افزود و از […]
گروه بین‌الملل/
بحران «اوکراین» که شب گذشته «امانوئل مکرون» رییس‌جمهوری فرانسه نیز وعده داد طولانی خواهد شد و از جامعه جهانی خواست خود را برای یک جنگ طولانی مدت آماده کنند، و کوتاه آمدن غرب و بسنده کردن به تحریم‌هایی که برخی از آنها قطعاً بر سطح تنش خواهد افزود و از همه مهم‌تر جلسه شورای امنیت سازمان ملل که به بن‌بست خورد همه پرده از راز بزرگی برداشت و آن ناکارآمدی سازوکارهای جهانی برای مواجهه با چنین پدیده‌هایی است. شورای امنیت بازوی حفظ صلح سازمان ملل متحد است و همین سازمان است که در صورت اینکه دولتی اقدام به نسل‌کشی، تجاوز به خاک یکی دیگر از اعضای سازمان ملل متحد یا ترور و قاچاق در حد بین‌المللی کند، جلسه می‌گیرد و ضمن محکوم کردن، ضرب‌الاجل صادر می‌کند و در صورتی‌که کشور متجاوز از اقدام خود باز نگردد، دستور نظامی صادر می‌کند و وارد عمل می‌شود اقدامی که در زمان «بحران بالکان» کرد و به کشور صربستان حمله نظامی کرد تا این کشور را از حمله و نسل‌کشی در جمهوری «بوسنی و هرزه‌گووین» باز دارد یا در جنگ اول خلیج فارس و پس از حمله عراق در دوران صدام حسین به کشور کویت، به این کشور حمله کرد.
تناقض در ساختار شورای امنیت امروز پدیدار شد و آن زمانی است که یکی از اعضای دائم شورای امنیت دست به چنین اقدامی بزند. همان‌گونه که می‌دانیم شورای امنیت سازمان ملل متحد، ۵ عضو دائم دارد شامل «آمریکا، روسیه، انگلیس، فرانسه و چین» و ده عضو غیردائم که با رأی در جلسه مجمع عمومی به‌صورت دوره‌ای انتخاب می‌شوند.
این شورا در خصوص مسائلی که به امنیت بین‌الملل و تهدیدهای جهانی مربوط است ورود پیدا می‌کند و تلاش دارد در گام نخست با تهدید و وضع تحریم موضوع را بدون تنش جمع کند اما اگر مانند دو مورد ذکر شده، کشور متجاوز از مواضع خود کوتاه نیاید، دستور حمله به کشور متجاوز را با مداخله نیروهای نظامی تحت فرماندهی خود صادر می‌کند.
شب گذشته شورای امنیت سازمان ملل درخصوص بحران اوکراین، تشکیل جلسه فوق‌العاده داد و در گام نخست خواست این تجاوز از سوی روسیه را محکوم کند که از پنج عضور دائم، روسیه که خود متجاوز بود، این مصوبه را وتو کرد و چین هم که متحد نزدیک روسیه است، به آن رأی ممتنع داد.
با توجه به اینکه متجاوز یکی از اعضای دائم شورای امنیت است و هر نوع اقدام این شورا را برای مدیریت بحران اوکراین، وتو خواهد کرد، بی‌تردید نباید چشم انتظار از این شورا داشت و باید یقین داشت از دست نهادی در این سطح، کاری ساخته نیست.
اقدام به تحریم از سوی اتحادیه اروپا یا وزارت خزانه‌داری آمریکا نیز خالی از خطر نیست چون هم بسیاری از شرکت‌های اروپایی و آمریکایی در فدراسیون روسیه منافع اقتصادی و تجاری فراوانی دارند و هم روسیه که برای خود یک ابرقدرت است، دستش خالی نیست و می‌تواند دست به اقداماتی بزند که سطح تنش را افزایش بدهد و کار را به یک بحران عظیم برساند.
نکته بعدی که در این میانه قابل تأمل است چین است که نظیر ادعایی که روسیه بر روی برخی جمهوری‌های شوروی سابق مانند «اوکراین» دارد بر «تایوان» دارد و طی دو روز گذشته، ضمن اینکه این اقدام روسیه را محکوم نکرد، در اقدامی مشکوک، حریم هوایی تایوان را دو بار نقض کرد و موجب نگرانی بسیاری شد و هراس تحلیل‌گران این است که با وجود ناکارآمدی صیانت از صلح جهانی در ساختار «شورای امنیت سازمان ملل متحد»، اگر چین نیز دست به چنین اقدامی بزند یا روسیه دایره تجاوز خود را به فراتر از اوکراین توسعه دهد چه کاری از دست چه کسی بر خواهد آمد.
شاید براساس چنین احتمالات خطرناکی بود که رییس‌جمهوری فرانسه هشدار داد که برای جنگی بزرگ آماده باشیم و برابر همین تحلیل‌ها می‌توان گفت جهان در هزاره سوم، بر باریکه خطرناکی قرار گرفته است و هر لحظه بیم آن می‌رود که به سمت جنگ گسترده و جهانی سُر بخورد.
تقاضای ما از مقامات سیاسی جمهوری اسلامی و از دستگاه دیپلماسی کشور این است که ضمن اعلام بی‌طرفی تلاش کنند جانب عقل و انصاف را بگیرند نه جانب چین و روسیه و نه حتی جانب غرب را.
امروز بسیاری از کشورهای دنیا ضمن اعلام بی‌طرفی از روسیه خواستند از تجاوز خود کوتاه بیاید و از بزرگانی چون دبیرکل سازمان ملل خواستند مداخله کند تا این جنگ متوقف شود و خون بیشتری از دو سوی درگیری ریخته نشود و این نحوه رفتار در میان کشورهای منطقه و جهان به رسم و عادت تبدیل نگردد.
