مجتبی گهستونی جمله: هشت هزار واحد مسکونی در ۲۰۰ هکتار بافت تاریخی دزفول که شامل ۲۸ محله می شود وجود داشت. اما آغاز جنگ تحمیلی، تخریبهای انسانی، تخریبهای طبیعی،پروژههای شهری طی دهههای مختلف و نهایت ساخت و سازهایی نظیر پارکینگ دروازه و پارکینگ قائم موجب تخریب بخش گستردهای از بناهای بافت تاریخی دزفول شد. […]
مجتبی گهستونی
جمله: هشت هزار واحد مسکونی در ۲۰۰ هکتار بافت تاریخی دزفول که شامل ۲۸ محله می شود وجود داشت. اما آغاز جنگ تحمیلی، تخریبهای انسانی، تخریبهای طبیعی،پروژههای شهری طی دهههای مختلف و نهایت ساخت و سازهایی نظیر پارکینگ دروازه و پارکینگ قائم موجب تخریب بخش گستردهای از بناهای بافت تاریخی دزفول شد. از مجموع ۲۰۰ هکتار بافت تاریخی، ۱۶۰ هکتار ثبت شده و ۴۰ هکتار هم تعیین حریم شده است.
در بافت محدودیتهای ساخت و ساز و تراکم سازی از سه و نیم متر، تا ۹ و ۱۱ متر اعمال میشود. در بافت تاریخی ۱۸۰ خانه، مسجد، مغازه، مدرسه ثبت شده است. بیش از ۱۰۰ اثر دیگر هم واجد ثبت هستند.از مجموعه ۱۸۰ بنای ثبت شده در بافت، حدود ۸۰ بنا به مرمت اضطراری نیاز دارند. از ۲۸ محله قدیمی و در هم تنیده دزفول که این دیار را به عنوان «شهر آجری» معروف کرده است پنج محله بافت تاریخی دزفول در شرایط خطرناک قرار دارند. در بافت قدیم دزفول موضوعات مختلفی باعث تخریب خانههای قدیمی میشود. از جمله این موضوعات فاضلاب است. همچنین از دورانهای گذشته همواره دو نوع لوله کشی آب وجود داشته است. یک لوله که آب شرب را منتقل میکند و دیگری آب رودخانه را که برای شستشو مورد استفاده قرار میگیرد. اما موضوع دیگری که موجب تعرض شدید در بافت شده است تخریبهای عمدی است. برخی از افراد با خرید ارزان خانههای ثبت ملی و دیگر خانههای با ارزش که ثبت نیستند اما فرسوده شدهاند، در زمستان آبروها را میبندند تا آب در پشت بام جمع شود. این اقدام به مرور باعث تخریب خانهها میشود. با توجه به اینکه بافت قدیمی دزفول وضعیت بحرانی دارد و نیاز به توجه و رسیدگی اساسی دارد، همواره شنیده میشود که فرمانداری در حال برنامهریزی و تعیین بودجه محلی است. مثلا محله «لوریان »که بیشترین حوادث و تخریب در آن منطقه رخ میدهد به لحاظ تخصیص بودجه در اولویت گرفته است. با این اولویت بندی، ضرورت مرمت در هر پنج محله برخوردار از بافت تاریخی در اولویت قرار میگیرد. اکنون با وجود روند رو به رشد تخریب های ناشی از بلایای طبیعی و انسانی که دامنگیر دزفول شده است باید دید طرح گردشگری مهر و میراث که دزفول را در کنار کاشان و رامسر به عنوان پایلوت انتخاب کردند می تواند به نجات بافت تاریخی دزفول منجر شود. طرحی که در نتیجه امضای تفاهمنامهای در سال ۱۳۹۵ میان وزیر کشور و وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با هدف تقویت و توسعه مدیریت بافتهای تاریخی و فرهنگی و ایجاد زیرساختهای گردشگری امضا شد. اگر با همکاری دیگر دستگاههای اجرایی مشکل فاضلاب، مرمت و نوسازی این محله برطرف شود، میتوان بافت قدیم دزفول را به عنوان بافتی ارزشمند در کشور برشمرد. با تصویب طرح جامع بافت قدیم، احیای معابر، اصلاح پایههای برق، بهسازی لولههای فرسوده، بدنهسازی و کفپوش گذاری از جمله اقداماتی است که انجام میشود.