انوشیروان روحانی یکی از موسیقیدان های مطرح و توانمند تاریخ موسیقی ایران است. بسیاری از آهنگ های ماندگار موسیقی ایران ساخته انوشیروان روحانی است. انوشیروان یا آن طور که دوستان و همکارانش می‌گویند انوش، برادر بزرگ شهرداد، اردشیر و شهریار روحانی در یکم مرداد ۱۳۱۸ در رشت به دنیا آمد، پدرش […]
انوشیروان روحانی یکی از موسیقیدان های مطرح و توانمند تاریخ موسیقی ایران است. بسیاری از آهنگ های ماندگار موسیقی ایران ساخته انوشیروان روحانی است.
انوشیروان یا آن طور که دوستان و همکارانش می‌گویند انوش، برادر بزرگ شهرداد، اردشیر و شهریار روحانی در یکم مرداد ۱۳۱۸ در رشت به دنیا آمد، پدرش رضا روحانی مهندس کشاورزی، در استان گیلان بود که در نواختن ویولن و نیز سرودن شعر تجربیات زیادی داشت. انوشیروان روحانی ۳ برادر با نام‌های «اردشیر»، «شهرداد»، «شهریار» دارد که آنها هم در زمینه موسیقی فعالیت می‌کنند. اردشیر معلم پیانو است. شهرداد روحانی آهنگساز و رهبر ارکستر است و بیشتر آهنگ‌های «انوشیروان» را تنظیم کرده‌است و شهریار روحانی که فارغ‌التحصیل مدرسه موسیقی «وین» و یکی از چهره‌های شناخته‌شده موسیقی نوین ایران است. او همچنین همسر خواهر پوران خواننده ایرانی است که در دهه‌های ۳۰، ۴۰ و ۵۰ آثار پرارزشی را اجرا کرده‌اند. انوشیروان روحانی دارای ۲ فرزند با نام «رضا روحانی» و «نوا روحانی» است. رضا در راه پدر تحصیلاتش را در زمینه موسیقی ادامه داده است.
انوشیروان روحانی پس از سه سال که مدت ماموریت پدرش به پایان رسید، به اتفاق خانواده به تهران آمد و در همان سال یک ملودیکا برای او خریدند. سپس با راهنمایی پدر و تداوم در راه فراگیری موسیقی، به شکلی پیشرفت کرد که در سن ۹ سالگی در «جامعه باربد» که به سرپرستی اسماعیل مهرتاش اداره میشد، برنامه‌هایی اجرا کرد که مورد تشویق مهرتاش و مدعوین قرار گرفت. روحانی در سن ۶ سالگی با راهنمایی‌های پدر، با نت آشنا شد و در همین اوقات وارد هنرستان موسیقی شد. در هنرستان موسیقی، جواد معروفی، روح‌الله خالقی و سایر اساتید هنرستان موسیقی تعلیم وی را بر عهده گرفتند. وی در کنار تحصیل در زمینه موسیقی در سال ۱۳۴۷ موفق به دریافت گواهینامه خلبانی نیز گردید.
روحانی از این تاریخ به بعد مدارج ترقی را به سرعت طی نموده و پس از چند سال به رادیو راه یافت و در ارکسترهای مختلف برنامه‌هایی اجرا کرد. در اولین جلسه‌ای که او را در ۷ سالگی جهت اجرای برنامه کودک به رادیو می‌برند به علت خردسالی، صبحی مهتدی مجری برنامه و قصه گوی شهیر، او را روی صندلی گذاشت تا سازش به میکروفن نزدیک شود. او اولین تانگوی خود را به نام «تانگوی مامانی» را در سن ۶ سالگی ساخت و از سن ۱۵ سالگی عضو روزمزد رادیو شد. در ۲۱ سالگی اولین آهنگش را بنام «اسرار ساز» با کلام کریم فکور ساخت که با صدای پوران اجرا شد.
روحانی بیش از ۲۵ سال نداشت که عضو شورای موسیقی رادیو شد و تا آخرین سالی که در آن سازمان فعالیت داشت، این سمت را عهده‌دار بود. وی از اولین برنامه «گلها» با این برنامه همکاری فراوان داشت و رهبری ارکستر شماره ۴ به عهده او بود. وی در سال‌های اخیر به عنوان آهنگساز با ارکسترهای معروف جهان همکاری نزدیک دارد، که نشان دهنده تسلط او بر سبک‌های جهانی موسیقی از جمله موسیقی کلاسیک است. همچنین روحانی در سال ۱۳۵۰ به هزینه شخصی مدرسه‌ای در روستای کلشتر واقع در شهر رودبار استان گیلان احداث نمود.
روحانی در آهنگسازی ویژه فیلم و سینما نیز دارای آثار معروف و ارزنده‌ای می‌باشد. اولین بار در سال ۱۳۴۶ توسط وی «ارگ» به ایران آورده‌شد. از معروف‌ترین قطعات او می‌توان به «آواز جدایی» «راز خلقت» (دارم سؤالی از خدا)، «هوس»، «تولدت مبارک»، «مجنون تو»، «عاشق شدم من»، «سلطان قلب‌ها» و «گل سنگ» اشاره کرد.
هومن خلعتبری همچنین درمورد ترانه و آهنگ تولد مبارک ساخته انوشیروان روحانی نوشت: هزاران نفر از ایرانیانی که در نوروز ۱۳۴۹برای تماشای فیلم های نوروزی به سینما می رفتند، یک خاطره مشترک را تجربه کرده اند! پیش از آغاز هر فیلم، یک کیک تولد بزرگ بر روی پرده سینما ظاهر می شد و در حالی که گروهی از پسران و دختران در اطراف آن مشغول رقص بودند، یک پیکان آلبالویی رنگ از داخل آن ظاهر میشد. همزمان آهنگ و ترانه ای به گوش می رسید که به یکی از خاطره انگیز ترین ترانه های زبان فارسی تبدیل شد…
وی از کتاب خاطراتی از هنرمندان نوشته مرحوم پرویز خطیبی ۱۳۰۲- ۱۳۷۲ ترانه سرای نامی، روزنامه نگار، طنزنویس و نمایشنامه نویس نوشت: در سال ۱۳۴۹ -۱۳۵۰گویا کارخانه اتومبیل سازی پیکان قصد داشت سالگرد مونتاژ اتومبیل های خود را جشن بگیرد و از انوشیروان روحانی خواسته بودند تا در مقابل دریافت ۵۰هزار تومان دستمزد آهنگی که مناسبت داشته باشد را بسازد و در این مراسم با گروه کر اجرا کند.
او باز هم به یاد من افتاد و در یک مکالمه تلفنی گفت که می خواهم آهنگی بسازم و آن را جانشین آهنگ خارجی هپی برث دی کنم. آهنگی که این بعدها در جشن تولد همه ایرانیها مرتباً خوانده می شود…
