آمارهای منتشرشده نشان می‌دهند که شاخص قیمت مصرف کننده در دی ماه ۱۴۰۳ به عدد ۲۹۳.۴ رسیده که نسبت به ماه قبلی (آذر ماه) ۲.۹ درصد و نسبت به دی ماه سال گذشته (۱۴۰۲) ۳۱.۸ درصد افزایش یافته است. این شاخص همچنین طی ۱۲ ماهه منتهی به دی ماه، نسبت به دوره مشابه در سال گذشته (بهمن ۱۴۰۱ تا آذر ۱۴۰۲) ۳۲ درصد رشد پیدا کرده است.
ضریب اهمیت مسکن در دی ماه امسال ۳۳.۹۶ واحد اعلام شده که نسبت به ماه گذشته (آذر ماه) تغییری پیدا نکرده است. علاوه بر این، شاخص مسکن نیز در دی ماه سال جاری ۲۸۷.۲ واحد اعلام شده که اندکی نسبت به ۲۷۹ واحد در مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته است.
آمارهای رسمی، تورم مسکن در دی ماه ۱۴۰۳ را ۲.۹ درصد اعلام نموده‌اند، در حالی که این رقم در آذر ماه ۲.۴ درصد بود. بنابراین در شروع فصل زمستان، شاهد نیم درصد رشد تورم بخش مسکن بوده‌ایم.
همچنین تورم نقطه به نقطه مسکن در دی ماه نیز ۳۷.۹ درصد ارزیابی شده، در حالی که تورم نقطه به نقطه آذر ماه ۳۸.۱ درصد بوده است. تورم سالانه مسکن در دی ماه نیز به ۴۱.۲ درصد رسیده، در حالی که این رقم تا آذر ماه ۴۱.۵ درصد بود.
بنابراین آمارها، تورم نقطه به نقطه و سالانه مسکن در دی ماه گذشته منفی و کاهشی بوده است.
همچنین تورم ماهانه اجاره بها در دی ماه ۱۴۰۳ معادل ۲.۹ درصد ارزیابی شده که نسبت به ۲.۴ درصد در آذر ماه، رشد پیدا کرده است.
با این وجود، تورم نقطه به نقطه اجاره بهای مسکن در دی ماه سال جاری، عدد ۳۷.۹ درصد را نشان می‌دهد که در قیاس با تورم نقطه به نقطه اجاره بها در آذر ماه که ۳۸.۲ درصد بود، کاهش یافته است. تورم سالانه اجاره نیز در دی ماه ۱۴۰۳ به ۴۱.۲ درصد رسیده و باز هم در قیاس با تورم سالانه اجاره بهای ۴۱.۵ در آذر ماه، روندی کاهشی و نزولی را طی کرده است.
از سوی دیگر وام مسکن مدت هاست که بی تاثیر شده و مردمی که در خرج روزانه خود مانده اند، با هیچ منطقی نمی‌توانند اقساط سنگین وام مسکن را بپردازند. واقعیت اینجاست که دولت مدت هاست جلوی افزایش درآمدها را می‌گیرد و اصلاً نمی‌پذیرد که دستمزدها نیز به اندازه تورم بالا برود. در نتیجه وضعیت امروزی در بازار مسکن پیش خواهد آمد.
همچنین براساس داده‌های مرکز آمار از تورم ماهانه، سهم مسکن از این شاخص در حداقل ۱۳ ماه گذشته به طور تقریبی حول عدد ۱ واحد درصد در نوسان بوده که نشان از پایدار بودن سهم این بخش از کل تورم است. این امر می‌تواند مربوط به تورم ساختاری و مشکلات مربوط به افزایش قیمت مصالح ساختمانی در بخش ساختمان و مسکن کشور باشد. راه حل رفع این تورم هم در سیاست‌های پولی و مالی صرف نهفته نیست و به موارد دیگر وابسته است.
بازار مسکن تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله سیاست‌های پولی و مالی، نرخ بهره، تورم، و تغییرات جمعیتی قرار دارد. در سال‌های اخیر، تغییرات چشمگیر در قیمت‌ها و کاهش توان خرید مسکن برای بسیاری از خانوارها به چالشی بزرگ تبدیل شده است. علاوه بر این، نوسانات نرخ ارز و قیمت مصالح ساختمانی نیز تأثیرات عمده‌ای بر هزینه‌های ساخت‌وساز و قیمت نهایی مسکن گذاشته است. بازار مسکن همچنین از نظر جذب سرمایه‌گذاری و نقش آن در رونق یا رکود اقتصادی اهمیت بسیاری دارد و همواره مورد توجه سیاست‌گذاران و کارشناسان قرار گرفته است. بر همین اساس بررسی تورم ماهانه کل و سهم مسکن از این شاخص حائز اهمیت زیادی است.
بر پایه تحلیل اکوایران در ۱۳ ماه گذشته، تورم ماهانه کل ، نوساناتی را تجربه کرده است. به بیان دقیق‌تر در دی‌ماه سال گذشته نرخ تورم ماهانه کل برابر با ۲٫۶ درصد اعلام شده است. در واقع قیمت یک سبد مشخص از کالا و خدمات در دی‌ماه ۱۴۰۲ ، ۲٫۶ درصد نسبت به آذرماه افزایش داشته است. آمارها نشان می‌دهد سهم مسکن از این تورم معادل یک واحد درصد بوده است. به عبارت دیگر تورم مسکن در دی‌ماه سال گذشته، ۳۸ درصد از تورم کل را به خود اختصاص داده است.
با این وجود در ماه بعد یعنی در بهمن، بخش بیشتری از تورم ماهانه به دلیل تورم مسکن بوده است. در واقع در این ماه ۶۷ درصد از کل تورم ماهانه به تورم مسکن اختصاص داشته است. تورم ماهانه در بهمن سال گذشته ۱٫۳۸ درصد برآورد شده که ۰٫۹۲ واحد درصد از آن سهم تورم مسکن بوده است. در واقع در مدت ۱۳ ماه اخیر، سهم تورم مسکن از تورم ماهانه بالاترین مقدار را داشته که احتمالا به دلیل افزایش حجم معاملات پیش از پایان سال ۱۴۰۲ بوده است. با این‌حال روند کاهشی سهم مسکن از تورم ماهانه از بهمن آغاز شده و در فروردین سال جاری به ۲۴ درصد رسیده که پایین‌ترین مقدار در این مدت بوده است. تورم ماهانه در ماه ابتدایی سال جاری ۲٫۶۳ درصد ثبت شده که ۰٫۶۳ واحد درصد از این میزان به دلیل تورم مسکن بوده است.
اما بعد از فروردین احتمالا به دلیل شروع فصل جابجایی و افزایش حجم معاملات، سهم مسکن از تورم ماهانه صعودی شده و در مرداد و شهریور امسال، ۵۷ درصد از کل تورم ماهانه را به خود اختصاص داده است. با این وجود در این دو ماه تورم ماهانه کاهشی بوده و از ۲٫۸۳ درصد در اردیبهشت به ۱٫۹۷ درصد در مرداد و ۱٫۷۴ درصد در شهریور ماه رسیده است.
در حسرت یک خانه
سجاد بهزادی
چرا شمار زیادی از متولدین دهه ۱۳۶۰ هنوز خانه ندارند؟ همان‌هایی که در یک انفجار جمعیتی در دهه ۶۰ متولد شدند تا شعار “فرزند بیش تر زندگی بهتر” مسئولان در آن زمان تحقق یابد.
این نسل پس از چند دهه ناکارآمدی و آسیب‌های اجتماعی فراوان که به چشم دیده‌اند امروز در برابر، شعاری مشابه قرار دارند.
چند سالی است که کشور به خاطر بحران کاهش و سالخوردگی جمعیت، با وعده‌های عجیب و غریب دوباره از نسل‌هایی مانند همین دهه شصتی‌ها می‌خواهد که ازدواج کنند و فرزند بیشتر بیاورند.
دبیر ستاد ملی جمعیت به تازگی اعلام کرده است، افزایش متوسط سن جامعه ایران از ۲۲ به ۳۲ سال رسیده است و آینده جمعیت کشور در خطر است.
یکی نیست به مسوولان بگوید وضعیت تراژیک جوانان ایرانی در ناکامی‌های زندگی و نداشتن یک سرپناه معمولی، را به چشم نمی‌بینید که از آنها انتظار ازدواج و داشتن فرزند بیشتر دارید؟
چرا از خود نمی پرسید چند درصد از بیست میلیون افرادی که در طول دهه ۱۳۶۰ به دنیا آمدند و جمعیت موسوم به “دهه شصتی‌ها” را تشکیل دادند تا شعار شما مسوولان بر زمین نماند؛ صاحب خانه و سرپناه
آبرومندانه‌ای هستند؟
تا کی می‌خواهیم جوانان این مملکت را دست مایه اهداف سیاسی خود کنیم بدون اینکه پشتوانه پایداری برای آنها فراهم شود؟ موج اول جمعیت دهه شصتی‌ها، ۴۳ سالگی را پشت سر گذاشته‌اند و امروز بسیاری از آنها خانه و کاشانه ندارند.
نظام حکمرانی اگر فرزند بیشتر می‌خواهد باید بداند حداقل یک خانه و سقفی ایمن و پایدار و درآمدی نیم بند و امیدی به آینده نیاز هست تا فرزندی
متولد شود.
مگر می‌شود با تورم وحشتناک کنونی، جوان ایرانی را پس از فرزندآوری رها کرد؟
وقتی گفته می‌شود که تهران پایتخت ایران، سومین و بدترین شهر جهان به خاطر نداشتن قدرت خرید و نداشتن هزینه مسکن است؛ با چه امیدی از جوانان این کشور بخواهیم تن به ازدواج وفرزندآوری دهند؟
به تازگی ۲۶۶ شهر جهان با شاخص “کیفیت‌زندگی” سنجش شدند و نتایج پایش در پایان ۲۰۲۴، تهران را “سومین بدترین” محیط شهری برای سکونت معرفی کرد. این شاخص براساس سطح ۶فاکتور مرتبط با رفاه ساکنان از جمله «قدرت خرید و هزینه مسکن» به دست می‌آید.
وضعیت فقر در جامعه ایران و تورم ۴۰ درصدی، آینده را برای جوان ایرانی تیره و تار کرده است. او امروز که ما به جمعیت بیشتر نیاز داریم، به تنها چیزی که نمی‌تواند فکر کند ازدواج و فرزندآوری است.
رابطه فقر با مسکن، یک رابطه عمیق و پرمعنایی است. اگر بسته هزینه زندگی را دو قسمت کنیم که خوراکی‌ها و غیرخوراکی‌ها باشد، سهم عمده هزینه زندگی فرد ایرانی، مسکن خانوار است، یعنی حدود ۶۰ درصد از هزینه معیشت را هزینه مسکن پوشش می‌دهد.
تشدید فقر مسکن بسیاری از کشورهای فقیر جهان را تهدید می‌کند؛ اما قرارمان نبود ما با آن همه سرمایه‌های انسانی و منابع‌طبیعی در زمره کشورهای فقیر جهان باشیم که “فقر مسکن” و آوارگی ما را هم تهدید کند.
در حال حاضر حدود ۳۰۰ میلیون نفر در جهان “بی‌‌‌خانمان” هستند، ۱.۱ میلیارد نفر با “فقرمسکن” دست به گریبانند و چیزی در حدود ۲ میلیارد نفر نیز از “مسکن مناسب و در استطاعت” محرومند.
کاش یک بررسی دقیق علمی انجام می‌شد تا معلوم شود ما با آن همه سرمایه‌های پنهان و آشکاری که داریم در کجای این بی‌خانمان‌های عالم قرار گرفته ایم.
آنچه که پیش روی ما هست و تورمی که سرکش شده است، برای جوان ایرانی یک معنا بیشتر ندارد. او در حسرت خانه‌دار شدن به لحظه‌های مرگ نزدیک و نزدیک‌تر می‌شود.
مدیرعامل منطقه آزاد ماکو در نمایشگاه اوراسیا تاکید کرد؛
لزوم عمل‌گرایی ایران در روابط اقتصادی
منطقه آزاد ماکو هاب تخصصی اوراسیاست
مدیرعامل منطقه آزاد ماکو در گفت‌وگوی اختصاصی با روزنامه جمله گفت: ایران فرصت‌های خوبی برای ارتباط با کشورهای اوراسیا و کشورهای عضو سازمان اقتصادی اکو دارد.
حسین گروسی افزود: اکنون ۱۰ کشور عضو اکو و ۶ کشور عضو اوراسیا هستند و اوراسیا با حدود ۲۰۰ میلیون نفر جمعیت می‌تواند زمینه ارتباط اقتصادی موثری باشد.
وی اظهار داشت: تعداد این قبیل نمایشگاه‌ها تا امروز کم بوده است ولی در حال حاضر مناطق آزاد تجاری صنعتی که می‌توانند نقطه اتصال این ارتباطات باشند، از این نمایشگاه بهره خواهند برد.
مدیرعامل منطقه آزاد ماکو با توجه به حضور رئیس‌جمهور در مراسم افتتاحیه نمایشگاه اوراسیا افزود: دکتر مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور محترم که برای بازدید و حضور در افتتاحیه این نمایشگاه شرکت کردند بر این موضوع تاکید داشتند و من نیز در مراسم افتتاحیه بیان کردم ما اولین کشوری بودیم که اجلاس نقش دیپلماسی اقتصادی در توسعه منطقه آزاد ماکو و سایر مناطق را مطرح کردیم.
گروسی ادامه داد: ما چندین نمایشگاه برگزار کردیم اما چند بار فعالان اقتصادی‌مان را دعوت کرده‌ایم یا در کشورهای مختلف به همراه خودمان برده‌ایم که این اتصال را برقرار کنند؟ مثلاً در کشور ترکیه، هر وقت رئیس‌جمهور به سفری می‌رود ۵۰ یا ۶۰ نفر از فعالان اقتصادی را با خود همراه می‌کند. ما باید امروز همین گونه اجلاس را در کشورهای عضو اکو و اوراسیا داشته باشیم تا این رفت و برگشت‌ها همچون بازی‌های ورزشی منظم باشند.
او خاطرنشان کرد: در اولین اجلاس وزرای عضو اکو که ۲۷ آذر ماه برگزار شد حضور داشتم و این سومین اجلاس کشورهای اوراسیاست، چقدر فعالان اقتصادی ما می‌توانند در این اجلاس حضور پیدا کنند؟ ما درتلاش هستیم پیشنهاداتی که فعالان اقتصادی دارند را
اجرایی کنیم.
مدیرعامل منطقه آزاد ماکو گفت: نگاهی به آمار وزارت امور خارجه یا سازمان توسعه تجارت در خصوص تعداد رایزن‌های اقتصادی، رابط‌های بازرگانی و فعالان اقتصادی ایران در حدود ۱۸۰ یا ۱۹۰ کشور جهان قابل تامل است. حتی سفرای ما می‌توانند یک سفیر اقتصادی باشند. من چند دوره عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی بودم و الان در مناطق آزاد تجاری صنعتی فعالیت می‌کنم و چندین دوره با وزرای مختلف کشورهای اوراسیا و اکو جلسه داشتم. از آنها سوال کردم در چه زمینه‌هایی مایل هستند با ما کار کنند؟ در واقع ما باید عمل باشیم نه عکس‌العمل.
وی افزود: با این ظرفیت‌هایی که ایران در زمینه گردشگری، معادن، صنعت، صادرات، خدمات فنی مهندسی، کالاها و … دارد نباید منتظر باشد که اتحادیه اوراسیا جرقه‌ای بزند تا ما کار خود را مطرح کنیم. مناطق آزاد تجاری صنعتی مانند هواپیماها و جنگنده‌ها می‌توانند اقتصاد کشور را تکان دهند؛ ولی در چند اجلاسی که ما برگزار کردیم موج انتقادات در این خصوص بود که چرا منطقه آزاد ماکو مثلاً در چین، ترکیه یا ارمنستان غرفه زده است و باید در خصوص ۲ یا ۳ میلیارد هزینه‌ای که در آن غرفه‌ها می‌کردیم جوابگو باشیم، در صورتی که در تجارت می‌گویند که مثلاً از یک میلیون تومان، ۸۰۰ هزار تومان آن صرف تبلیغات شده و این اصول برندسازی است.
مدیرعامل منطقه آزاد ماکو ادامه داد: ما باید رویکرد جهانی داشته باشیم و منزوی نباشیم. خیلی جاها ابتکار عمل را نخواستیم به دست بگیریم در حالی که ایران فرصت‌های فراوانی برای ظرفیت‌سازی دارد. ما باید نگاه تخصصی داشته باشیم. مثلاً ماکو در حوزه اکو یا اوراسیا کار کند، چابهار در شانگهای و بریکس و مناطق آزاد دیگر با توجه به ظرفیت‌هایشان عمل کنند.
گروسی گفت: در حال حاضر اورسیا از مجموع و حضور ۱۰ کشور تشکیل شده است و ماکو تخصص و هاب اوراسیاست، چون ما با هم همسایه هستیم و با پاکستان و ترکیه موسسان اکو بودیم. پس چرا ماکو هاب نباشد؟
وی بیان کرد : در اوراسیا ۵ کشور ابتکار عمل دارند که با حضور ایران ۶ کشور شد. هر منطقه آزاد می‌تواند با تعدادی از این حلقه‌های اقتصادی و بین‌المللی فعالیت کند و ابتکار عمل داشته باشد.
گروسی در پایان خاطر نشان کرد: رجب صفروف، مشاور عالی پوتین در اجلاس آذرماه می‌گفت که من ظرفیت‌های ماکو را نمی‌شناختم پس ما باید با هم و با تمام دنیا کار کنیم. اما بنده معتقدم که آغازمان می‌تواند اکو و اوراسیا باشد. اکو می‌تواند با شانگهای هم کار کند ولی ابتدای امر تخصصی باشد
بهتر است
