دست خدا» در فوتبال»
دست خدا» در فوتبال»

جمله/ گروه سیاسی- برای مسلمانان و به‌ویژه ما ایرانی‌ها «دستِ خدا» معادل عبارت قرآنی «یَدُ الله» است که استعاره‌ای برای نمایش قدرت خداوند در برابر هر منبع قدرت دیگر است اما اصطلاح «دست خدا در فوتبال» در جام جهانی فوتبال ۱۹۸۶ و پس از شکست انگلستان در برابر آرژانتین، توسط «دیه‌گو مارادونا» طرح شد که […]

جمله/ گروه سیاسی- برای مسلمانان و به‌ویژه ما ایرانی‌ها «دستِ خدا» معادل عبارت قرآنی «یَدُ الله» است که استعاره‌ای برای نمایش قدرت خداوند در برابر هر منبع قدرت دیگر است اما اصطلاح «دست خدا در فوتبال» در جام جهانی فوتبال ۱۹۸۶ و پس از شکست انگلستان در برابر آرژانتین، توسط «دیه‌گو مارادونا» طرح شد که درخصوص گل تاریخی و البته مسأله‌دار خود گفته بود «این گل توسط سرِ من و دستِ خدا به ثمر رسید.»
حدود سه سال پیش از این بازی، تنش بین دو کشور بر سر مالکیت جزایر فالکلند در شرق آرژانتین به اوج رسیده بود، نیروهای نظامی انگلستان به آرژانتین حمله کرده بودند و بسیاری از سربازان آرژانتینی کشته شدند و مردم این کشور در شرایطی که دلی پرخون از «مارگارت تاچر»، «ملکه» و «لندن» داشتند، به دلیل دستِ بالای نظامی نیروی دریایی پادشاهی بریتانیا و حمایت متحدان غربی ازجمله آمریکا و فرانسه، از سرِ ناچاری تسلیم‌شدنِ دولت خود را دیدند و نتوانستند کاری انجام دهند اما انتقام این جنگ را به قول مارادونا با کمک دستِ خدا، در فوتبال فینال جام جهانی ۱۹۸۶ در «مکزیکوسیتی» گرفتند، انگلستان را تحقیر کردند و جام را به «بوئنوس‌آیرس» بردند تا کمی تسلای خاطر وطن‌پرستان و ملی‌گراهای آرژانتینی باشد و همین‌گونه هم شد و این خاصیت فوتبال است که در عین این‌که غیرسیاسی است، اما می‌تواند به‌شدت سیاسی شود.
فوتبال پرطرفدارترین ورزش در همه دنیا است و گویا سِحر و جادویی در این ورزش، نهفته است که از بازی در سطح محلات تا لیگ استان و کشوری و از سوپرلیگ تا سطح ملی این ورزش، به‌شکلی عجیب سرگرم‌کننده و نشاط‌بخش است و این ظرفیت را دارد که در زمان لازم، یک ورزش به‌شدت سیاسی شود.
مسابقه فوتبال بین دو تیم آمریکا و ایران در جام جهانی ۱۹۹۸نیز یک فوتبال سیاسی را به نمایش گذاشت. این بازی در مرحله گروهی در ورزشگاه «ژرلان» در «لیون» فرانسه برگزار شد و در همان روزها برخی مطبوعات جهان از آن با عناوینی چون «مادر تمام بازی‌ها» و «سیاسی‌ترین بازی تاریخ جام جهانی» نام بردند که با پیروزی ۲ بر یک به نفع ایران به پایان رسید و پیام مقامات سیاسی چون رهبر معظم انقلاب و بسیاری از سیاسیون را به دنبال داشت.
حضور ایران در گروه B متشکل از «انگلستان، آمریکا و ولز» که برخی آن را سیاسی‌ترین گروه جام جهانی ۲۰۲۲ قطر نام نهادند نیز یک بار دیگر، ذات و ماهیت سیاسی این بازی را به میدان بحث کشاند و از میان سه بازی تیم ملی ایران، بازی امروز با تیم ملی انگلستان، هم حساسیت بالایی دارد و هم نگاه و نظر سیاسیون را به خود معطوف کرد و بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که «سیاسی‌ترین بازی» در «سیاسی‌ترین گروه» این جام است و می‌تواند بحث‌های دامنه‌داری را با خود به‌دنبال داشته باشد.
جمهوری اسلامی ایران و انگلستان، هم طی دو قرن اخیر، تعارضات منافع بسیاری با هم داشته‌اند و هم طی ۴۰ ساله اخیر و در دوران حاکمیت جمهوری اسلامی، تعارضات و تنش‌های سیاسی- ایدئولوژیک زیادی را پشت سر گذاشته‌اند و حتی تحلیل‌گران سیاسی بر این باور هستند که بین دو دولت، دریایی از خون قرار گرفته که به هیچ روی، به صلح و دوستی پایدار نمی‌رسند.هنوز عبارت معروف «کار، کار انگلیسی‌هاست» در اثر «دائی‌جان‌ناپلئون» نوشته «ایرج پزشک‌زاد» به اشکال گوناگون از زبان نسل جدید و جوان‌ترها در کوچه و بازار به گوش می‌رسد و هنوز هم سوءتفاهمی عمیق به‌ویژه از سوی ایرانی‌ها وجود دارد که عمده مشکلات کشور را کار یا طرح انگلیسی‌ها می‌دانند هرچند «جک استراو» وزیر امور خارجه اسبق انگلیس، در آخرین کتاب خود با همین نام در بررسی روابط بین ایران و بریتانیا، این موضوع را مورد نقد قرار داد و نوشت: «تنها ایرانی‌ها فکر می‌کنند هنوز انگلستان یک ابرقدرت است.»
تحلیل ما این است که درچنین شرایطی و با شروع اعتراضات اخیر در ایران که از سوی یک شبکه خبری فارسی‌زبان که دفتر مرکزی آن در لندن قرار دارد و اخبار داخلی ایران هر ربع ساعت، به‌طور ویژه در این شبکه پوشش داده می‌شود و اظهارات اخیر وزیر اطلاعات دولت سیزدهم مبنی بر تروریستی اعلام کردن این شبکه خبری و واکنش تند دولت انگلیس با این موضوع و همچنین دولت جدید محافظه‌کار در لندن به نخست‌وزیری «ریشی سوناک» که به نظر می‌آید روی خوشی به تهران ندارد، بازی بین تیم ملی انگلستان و ایران، سیاسی‌ترین بازی این دوره از جام باشد.وجود نگرش سیاسی به یک بازی فوتبال، چیزی از ارزش آن بازی به لحاظ فنی، کم نمی‌کند اما هیجانِ حین تماشای بازی و حس غرور و افتخار پس از پیروزی در آن را چند برابر می‌کند و تماشاگران حس می‌کنند دستِ خدا در دقایق و ثانیه‌های بازی حضور دارد و می‌خواهد به کمک ملی‌پوشان بیاید و بسیاری از ایرانیان، با چنین عینکی به تماشای این بازی خواهند نشست و ما نیز برای بچه‌های تیم ملی، یک پیروزی شیرین آرزو داریم.