حجاب، بحث برانگیزترین موضوع چندماه اخیر در کشور بوده است. پس از تصویب قانون عفاف و حجاب در دولت سیزدهم، افزایش برخورد قهری با زنان و دختران و درنهایت درگذشت تلخ مهسا امینی، کشور وارد مسیرهای پیچیده ای شد و امروز با درگیر شدن تمام ارکان دولتی و توده های مردم در این سناریو، به […]
حجاب، بحث برانگیزترین موضوع چندماه اخیر در کشور بوده است. پس از تصویب قانون عفاف و حجاب در دولت سیزدهم، افزایش برخورد قهری با زنان و دختران و درنهایت درگذشت تلخ مهسا امینی، کشور وارد مسیرهای پیچیده ای شد و امروز با درگیر شدن تمام ارکان دولتی و توده های مردم در این سناریو، به طبع شاهد اظهار نظرات و ارائه راهکارهایی از سوی تعداد زیادی از دولتمردان فعلی یا سابق هستیم. البته لازم به ذکر است، قانون عفاف و حجاب، قطعا با این قصد و نیت به تصویب نرسید؛ اما در اجرا، نشد آنچه که حاکمیت انتظارش را می کشید و امروز تمام ارکان جامعه، درحال تحمل مشکلات و ضرر و زیانی اند که آغازش، نارضایتی زنان از برخورد قهری گشت ارشاد بود.
برخی اظهار نظرات، شبیه ریخته شدن بنزینی به آتش خشم مردم معترض بود و اوضاع را نابسامان تر می کرد. برخی نیز کاملا برعکس، باعث باز شدن باب گفتگو و تعامل برای گذار از شرایط کانونی شد. هدف این متن، بررسی یکی از این رویکردها و ارائه کارهاست. رویکردی که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آخرین مصاحبه اش با خبرنگاران، در حاشیه جلسه هیئت دولت اتخاذ کرده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد در پاسخ به پرسشی درباره اقدامات این وزارتخانه در جهت مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تبلیغ امر حجاب اظهار کرد: همه فعالیتهای ایجابی در امر حجاب به عهده ماست. ما از دی‌ماه به مدت دوماه نمایشگاه بزرگی در مصلی برای عرضه پوشاک مناسب بانوان داریم. رویداد گوهرشاد را هم برگزار خواهیم کرد و اقدامات ایجابی و گزارش آنچه که مربوط به وظایف وزارت ارشاد است و بیش از ۲۳ مورد را شامل می‌شود به مجلس و سایر بخش‌ها داده‌ایم و همه عقب‌ماندگی‌ها در این زمینه را جبران کرده‌ایم.
اسماعیلی ادامه داد: ما آیین‌نامه‌های جدیدی برای نظارت بر پوشاک صادر کرده‌ایم و اصناف و نیروی انتظامی هم کار نظارتی خود را انجام می‌دهند، وظیفه‌ای نیست که بر زمین مانده باشد. البته همه ما در این حوزه دچار کم‌کاری هستیم که از سالیان قبل بوده و زمان می‌برد تا حل شود.
وی با بیان اینکه اعتقاد دارم مردم ایران عمیقاً عفیف و خانواده‌دوست هستند، یادآور شد: با همه تفاوت‌های سلیقه‌ای در نوع پوشاک، اکثریت قریب به اتفاق افراد عفیف هستند و ما باید در جامعه فضای استفاده از پوشش مناسب را برای آنان فراهم کنیم.
نکته ای که بارها در کرسی های آزاداندیشی و مناظره های مربوط به حجاب از سوی مخالفان برخورد قهری و سختگیری های آزار دهنده درمورد پوشش زنان مطرح شد این بود که مسئله حجاب، باید فرهنگسازی شود؛ نه قانون. حتی یک درصد هم امکان ندارد با تهدید و ارعاب و گشت ارشاد و اقداماتی شبیه این، بتوان تغییر در نوع پوشش یک نفر را برایش نهادینه کرد. شاید در ظاهر از ترس مثلا حساب بانکی اش، همان کاری را کند که ما دوست داریم، اما آیا این مسئله به شکل کامل حل شده یا فقط صورت مسئله را پاک کرده ایم؟ پیرو این مطالب می توان گفت صحبت های وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، صحبت های خوبی است. حتی انتخاب نوع کلمات وزیر، و تاکید بر عفاف مردم ایران، شبیه یک قدم اول است که از سوی مسئولین برداشته شده و ادامه راه، نیازمند تعامل مردم است. درست است که ما هنوز آثار اظهارات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را ندیده ایم و از همین وزارتخانه، مطالبات زیادی مثل رسیدگی به پرونده هنرمندان معترض و برخورد مسالمت آمیز و همراه با رافت اسلامی با هنرمندان وجود دارد، یا مثلا به عنوان پیشنهادی جهت اثربخشی این رویکرد متذکر می شویم که قیمت تمام شده محصولاتی که در جشنواره های عفاف و حجاب تولید می شوند، به معنای واقعی پایین باشد و دولت هزینه های طراح لباسان ایرانی را متقبل شود تا خود تشویقی جهت حمایت از این نمایشگاه ها باشد. با تمام این ها می خواهیم نتیجه بگیریم که مردم هیچوقت عملکرد و رفتار مسئولانشان را، به خصوص در شرایط حساس کنونی، فراموش نخواهند کرد و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در رابطه با مسئله حجاب، یکی از این موارد است. با رعایت جانب انصاف باید گفت در این مدت هیچ مصاحبه و بیانیه ای خلاف خواست مردم که باعث شدت گرفتن اعتراضات شود، از جانب اسماعیلی شاهد نبودیم و آخرین اظهاراتش نیز باعث امیدواری است.
در پایان یک پیشنهاد برای رفع بحران کنونی مطرح می کنیم و آن، واگذار کردن مسئله عفاف و حجاب و تخصیص بودجه این حوزه به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. با خروج مسئله حجاب از اختیارات نیروی انتظامی و واگذاری کامل آن به بخش فرهنگ، قطعا شاهد تعامل بیشتری در سطح جامعه می شویم که نتیجه آن فروکش کردن بخش عظیمی از موج اعتراضات و رسیدن به موقعیتی است که امروز، همه آرزویش را داریم: صلح درونی، راضی بودن تمام توده های مردم
و آزادی عقیده ها.
