بدیهی است که تولید آثار ملی و همسو با آرمان‌ها و ارزش‌های یک حاکمیت، برای مسئولان و متولیان ذی‌ربط در اولویت باشند؛ اما باید پس از صرف درصد قابل توجهی از بودجه اختصاص یافته شده به تولیدات سینمایی به این دست آثار و سبقت گرفتن در صف اکران پرده نقره ای، علاوه بر ارزش معنوی، شاهد سوددهی مادی یا حداقل تاثیری در سطح جامعه باشیم. همه دوست داریم که آثار تولید شده در زمینه دفاع مقدس و سایر ارزش‌های ملی کشور، آنقدر با کیفیت و قابل دفاع باشند که حتی بتوانند مرزهای کشور را درنوردند و در عرصه بین المللی افتخارآفرینی کنند. اما حالا که نتیجه کاملا بر عکس این آرمان و هدفگذاری است، منطقی است که از صرف بودجه و وقت و زمان دست نگه داریم و ابتدا ریشه یابی کنیم که چرا سینمای دفاع مقدس چند سالی است دچار افول جدی شده و برای حل مشکلاتش چه باید کرد؟ چرا که زیبا نیست در سینمایی که برای آثار کمدی و اجتماعی، رقم ۲۰ میلیارد تومان فروش به عنوان پایه محسوب می‌شود، پس از رسیدن مثلا سینمایی «غریب» به فروش یک میلیارد تومانی، آن هم با ضرب و زور اکران دانشجویی و آنلاین و مناطق محروم، ذوق‌زده شده و در رسانه ها تیتر بزنیم. لازم به ذکر است امروز غریب مرز ۱۰ میلیارد تومان را رد کرده است؛ که هنوز هم رقم قابل توجهی نیست.
آثار ملی نباید اولویت باشد!
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی زمان برگزاری چهلمین جشنواره فیلم فجر، یعنی حدود دو سال پیش و مصادف با اولین جشنواره فجری که در سایه حاکمیت دولت سیزدهم برگزار می‌شد، با حضور در میان خبرنگاران جشنواره گفت: ما از همه فضای کاری در سینما حمایت می‌کنیم اما اولویت‌های مربوط به حمایت سیستم، وزارتخانه و سازمان سینمایی و بنیاد فارابی، فیلم‌های انقلابی و دفاع مقدس است. اما این به آن معنا نیست که گونه‌های دیگر سینمایی مورد توجه قرار نگیرند، در واقع سینمای انقلاب و دفاع مقدس در اولویت ما قرار دارد.با تاکید بر مطالب فوق الذکر، ما نیز حامی و مشتاق تولید آثار ارزشمند ملی و ارزشی باکیفیت هستیم اما شاید همین اولویت دادن صرف، باعث این شرایط است. چرا که وقتی اعلام می‌شود اولویت بودجه و اکران با سینمای دفاع مقدس است، طبعا فیلمسازان به طمع این امتیاز برای ساخت آثار دفاع مقدس صف می‌بندند و عشق و استعداد، جای خود را به سودای تخصیص بودجه می‌دهد. در حالی که سینمای دفاع مقدس اهل خود را دارد و سینمای اجتماعی، ترسناک، کمدی، کودک و نوجوان، فانتزی و … هم اهل خود را. با اولویت دهی یکسان به آثار تولیدی، عاشقان و افراد دارای استعداد به عرصه دفاع مقدس بازمی‌گردند و این فضا شاید رونق بیشتری بگیرد.
بریز و بپاش برای هیچ
در همان سال ۱۴۰۰، حبیب ایل‌بیگی به‌عنوان معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی که پیش‌تر قائم مقام بنیاد سینمایی فارابی بوده است در گفتگویی صریح با مهر درباره حواشی بودجه اختصاص یافته شده به سینمایی «دسته دختران» که آن زمان تازه فیلمبرداری اش به کارگردانی «منیر قیدی» آغاز شده بود، توضیحاتی ارائه کرد. آن روزها شایعه شده بود ۲۰ میلیارد تومان برای تولید این سینمایی بودجه در نظر گرفته شده است و این باعث نارضایتی هایی شده بود. ایل بیگی در این باره توضیح داد: ما پیش‌تر در این زمینه شفاف‌سازی کرده بودیم. در این فیلم ۱۸ میلیارد و نیم سرمایه‌گذاری کردیم. شفاف‌سازی یکی از اتفاقات بسیار خوب دوره قبل مدیریت سینمای ایران بود. ما همچنان هم آماده‌ایم تا هزینه‌های خود را اعلام کنیم.
مبرهن است ۱۸ میلیارد و نیم تفاوت چندانی با ۲۰ میلیارد تومان ندارد؛ آنچه جای تامل دارد این است که این سینمایی حالا که اکران شده است، به زحمت مرز ۴ میلیارد تومان را رد کرده است. دسته دختران اکران آنلاین شد و حالا با یک جستجوی ساده در اینترنت در دسترس همگان است و به فرض محال اگر با این شرایط، ۵ برابر این که فروخته، بفروشد، تازه خرج خودش را در می‌آورد و اگر بخواهد سود داشته باشد، باید کم کم ۳۰ میلیارد بفروشد. اتفاقی که مسلما نخواهد افتاد و این سینمایی نه تنها ناسودبر بوده، بله ضرر هم رسانده است!
آیا مردم آثار دفاع مقدس را دوست ندارند؟
اینکه بخواهیم از این عدم بازدهی نتیجه بگیریم که مردم به سینمای دفاع مقدس علاقه ندارند، پس نمی فروشد، درست نیست. چرا که این سینما، آثاری چون «عقاب‌ها»، «اخراجی‌ها» و «لیلی با من است» را به خود دیده که در ردیف پر فروش ترین آثار سینمای ایران هستند و کمتر کسی پیدا می‌شود که آنها را تماشا نکرده باشد. پس نمی‌توان با خط کش، علاقه مردم را مرز بندی کرد. مردم آثار خوب را دوست دارند و استقبال می‌کنند؛ در هر ژانری که باشد.
چه باید کرد؟
کمک کننده های این شرایط می‌تواند این باشد که در وهله اول، سایه سنگین اولویت را از آثار دفاع مقدس برداریم تا به نوعی در این عرصه، کاربلد را از کارنابلد غربال کرده باشیم. دوم اینکه به سراغ ایده های بکر و ناب باشیم و این سینما را از شعار زدگی نجات دهیم و سوم، از تلفیق ژانر ها نترسیم. سینمای ملی، می تواند کمدی، اجتماعی، ترسناک، کودک و نوجوان و امثالهم هم باشد و به این ترتیب می‌توان از ظرفیت سایر ژانرها برای جذب مخاطب ژانر ملی استفاده کرد.
روزنامه جمله
