با این حال دانستن ابعاد مختلف این تصمیم، و اینکه آیا چنین پرداختی مسبوق به سابقه هست یا خیر، بهتر تبیین خواهد کرد که مشکل انتقادات دقیقا کجاست؟
آزادراه تهران کرج اولین اتوبان کشور است که با نام آزادراه شهید فهمیده افتتاح شد. با افزایش ترددها در این مسیر، مشکلاتی ایجاد شد و کارشناسان به این نتیجه رسیدند که آزادراه کرج تهران با شرایطی که دارد، نمی‌تواند پاسخگوی این حجم از رفت و آمد در طول شبانه روز باشد؛ به همین دلیل پروژه بزرگراه شهید همت به‌عنوان مسیر جدید تهران کرج راه‌اندازی شد. یکی از مهم‌ترین مزیت‌های اتوبان همت کرج تهران این است که ۲ دسترسی به شمال کشور دارد. اولی در سمت تهران است که به آزادراه شمال می‌رسد و دومی در سمت کرج است که به مسیر چالوس می‌رسد. طول اتوبان همت حدود ۱۵۸ کیلومتر است؛ راه‌اندازی این آزادراه در ابتدا با مشکلات زیادی همراه بود، طوری‌که بهره‌برداری آن حدود ۱۰ سال طول کشید. سرانجام به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، قطعات ۲ و ۳ آزاد راه شهید همت – کرج در سال ۱۳۹۸ با دستور «حسن روحانی»، رئیس جمهور وقت افتتاح شد. مرحله بعدی این پروژه آزادراهی از ادامه قطعه سوم تا آزادراه کرج – قزوین از مسیر کنارگذر شمالی کرج بود که قطعا نخست آن شهریورماه سالجاری به بهره‌برداری رسید و همزمان با هفته دولت فاز اول پروژه تعریض آزادراه کرج قزوین محدوده پل مهرویلا تا گلشهر افتتاح شد و زیر بار ترافیکی رفت. گفتنی‌است؛ در دولت سیزدهم مطالعات دو طبقه شدن اتوبان تهران- کرج به طول ۲۵ کیلومتر از پل کلاک تا کمالشهر که طی سال‌های گذشته از جمله مطالبات استان البرز بوده است، با بررسی نقاط ضعف و قوت طرح، به اتمام رسید.
حال امروز مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهر تهران درباره اجرای طرح HOV یا همان “خطوط پرسرنشین” درشهر تهران و به طور مشخص بزرگراه شهید همت، درباره زمان اجرای آن، به همشهری گفت: «اجرای طرح مصوب شده و زیر ساخت های آن هم درحال طراحی است. چند ماه تدارک زیرساخت های اجرای طرح طول خواهد کشید، اما از نیمه اسفند امسال خط ویژه حمل و نقل عمومی در بزرگراه شهید همت آماده بهره برداری خواهد بود. احتمالا شروع اجرای طرح با آغاز تعطیلات سال جدید یا چند روز قبل از در ماه مبارک رمضان اجرا خواهد. این طرح قطعا در پایان امسال یا اوایل سال آینده اجرا خواهد شد.»
آنچه او در برنامه تهران ۲۰ عنوان کرد، تکمیلی همین اظهارات است. طبق تمهید اندیشیده شده، وسایط حمل و نقل عمومی می‌توانند به راحتی در این آزادراه تردد کنند اما خودروهای تک سرنشین، مشمول پرداخت عوارض خواهند شد. هدف این طرح هم تشویق و ترغیب مردم به استفاده از حمل و نقل عمومی و کاهش استفاده از خودروهای تک سرنشین است. حال می‌توان ذکر چند نکته را خالی از لطف ندانست.
نخست اینکه برخی از منتقدان با توجه به پرحجم بودن ترافیک بزرگراه شهید چمران و پس زدگی ترافیک در صورت اجرای این طرح، معتقدند که اجرای آن عملا ممکن و میسر نیست. با این حال مسئولان شهرداری به تبلیغ استفاده از حمل و نقل عمومی با این پروژه اعتقاد راسخ دارند. نکته بعدی تفکیک حمل و نقل عمومی از خودروهای تک سرنشین است. در همین برنامه مطرح می‌شود که اگر در یک ماشین، یک خانواده سوار باشند، چطور می‌توان آنها را از تاکسی‌های اینترنتی تفکیک کرد؟ پاسخ شهرداری به این دغدغه ثبت مسافرین و پرداخت هزینه سفر از طریق یک اپلیکیشن است. آیا قرار است پلتفرم‌های تاکسی اینترنتی همگی به این اپلیکیشن که «شاهکار» نامیده می‌شود متصل شوند و اصلا آیا چنین چیزی ممکن است؟ این‌ها مواردی است که باید روشن شود. سومین و آخرین نکته همین تاکید بر تشویق بر استفاده از حمل و نقل عمومی است. به نظر می‌رسد به حداقل رساندن هزینه استفاده از حمل و نقل عمومی، بیشترین تشویق و ترغیب است. کاش ابتدای سالجاری که هزینه استفاده از این ناوگان افزایش پیدا کرد نیز کمی بیشتر به اهمیت این تشویق و ترغیب، بها داده می‌شد.
- نویسنده : سایه برین_ دبیر سرویس راه و مسکن
