کتاب «قربانی» نوشته کورتزیو مالاپارته، مشاهدات عینی نویسنده از جنگ جهانی دوم است. مشاهداتی وحشتناک و بیرحمانه از تجربهی اروپای تکهتکه و نابودشده طی سالهای جنگ جهانی دوم. نویسنده این یادداشتها را که به شکل مخفیانه همراه داشت بعد از جنگ منتشر کرد که با استقبالی بینظیر روبهرو شد. مالاپارته خود دربارهی کتاب قربانی چنین […]
کتاب «قربانی» نوشته کورتزیو مالاپارته، مشاهدات عینی نویسنده از جنگ جهانی دوم است. مشاهداتی وحشتناک و بیرحمانه از تجربهی اروپای تکهتکه و نابودشده طی سالهای جنگ جهانی دوم. نویسنده این یادداشتها را که به شکل مخفیانه همراه داشت بعد از جنگ منتشر کرد که با استقبالی بینظیر روبهرو شد.
مالاپارته خود دربارهی کتاب قربانی چنین میگوید: «کاپوت یا «قربانی» کتابی است که به طرزی وحشتناک بیرحمانه و شاد است. شادی بیرحمانه کتاب عجیبترین تجربهای است که من از منظرهی اروپا طی این چند سال جنگ گرفتهام. از میان عوامل مهمی که در این کتاب مطرحاند، جنگ در واقع نقش دوم را بازی میکند. در “قربانی” جنگ چیزی در حد قضا و قدر است و به نحو دیگری در این کتاب وارد نمیشود.»
کورتزیو مالاپارته خود نیز زندگی پرهیجانی را سپری کرد. در سال ۱۸۹۸ در نزدیکی فلورانس – ایتالیا – به دنیا آمد. در سال ۱۹۱۴ که ۱۶ سال داشت از مدرسه گریخت و ایتالیای بیطرف در جنگ را ترک کرد. به فرانسه رفت و به عنوان سرباز داوطلب در ارتش فرانسه پذیرفته شد. در جنگ زخمی شد و به دریافت نشان صلیب و نخل افتخار نائل آمد. در سال ۱۹۳۱ کتابی بر ضد هیتلر منتشر کرد که فروش آن در ایتالیا و آلمان ممنوع شد. به خاطر همین کتاب که فن کودتا نام داشت در ایتالیا محاکمه و به ۵ سال تبعید محکوم شد.
در هنگام جنگ جهانی دوم، در سال ۱۹۴۱ به گناه مقالهها و گزارشهایی که از جبهه روسیه به ایتالیا میفرستاد توسط آلمانیهای به ۴ ماه اقامت اجباری در اردوگاههای کار محکوم شد. اما او در آن زمان یک افسر ایتالیایی بود و به عنوان مخبر و رابط جنگی در جبهه روسیه انجام وظیفه میکرد. کورتزیو مالاپارته در ۱۹۵۷ در مسکو به دلیل بیماری سرطان درگذشت.
در قسمتی از متن پشت جلد کتاب قربانی تکهای از متن آن آمده است: «گروههایی از جوانان در خیابانها دوره میگشتند تا مردهها را جمع کنند. آنها مبلهای فاخر، تابلوهای نقاشی قدیم، کتابهای خطی گرانبها، آلات موسیقی و ظروف نقرهای ارزنده داشتند، ولی حالا به زحمت در برفها راه میرفتند، پاهاشان را با کهنه پیچیده بودند و لباسهاشان پاره پاره بود. جوانان روشنفکری بودند که در بهترین دانشگاههای اروپا تربیت شده بودند و تعلیم دیده بودند. همه ژندهپوش و گرسنه بودند و تنشان پر از شپش بود و هنوز از زخمها و فحشهایی که خورده بودند درد میکشیدند. با این همه نوری زیبا چهرهشان را روشن میداشت: در چشمانشان ارادهای استوار برای به داد هم رسیدن در فقر و مذلت عظیم ملتشان خوانده میشد و از حرکاتشان و نگاهشان ندایی شریف و مصمم حاکی از مبارزهجویی مفهوم بود. من میایستادم و نگاهشان میکردم و به ایشان میگفتم: «شما روزی آزاد خواهید شد، آری، آزاد و خوشبخت خواهید شد.»
درونمایه اصلی کتابهای کورتزیو مالاپارته بیان خشونتهای واقعی جنگ در قالب طنز سیاه همراه با کنایههای تکاندهنده است. کتاب دیگر نویسنده که به شدت خواندنی و مهم است، رمان «پوست» نام دارد. کتاب «قربانی» استثنایی است؛ این رمان روایتی از آنسوی جبههی جنگ جهانی دوم، روایتی از اوضاع کشورهای تحت اشغال جبهه متحدین آلمان و ایتالیا از دل اردوگاه فاتحان سالهای اول جنگ است. کورتزیو مالاپارته خبرنگاری ایتالیایی بود که با سمت سروانی در کشورهای مختلف جبهه متحدین میگشت و خاطراتش را مخفیانه مینوشت. او بلافاصله بعد از پایان جنگ این خاطرات را در قالب کتاب قربانی منتشر کرد، کتابی که خیلی زود به یکی از پرفروشترین آثار آن دوره تبدیل شد.
قربانی گزارشی جانفرسا دربارهی قتلعام و جنگ در اروپا و روایتی از اوضاع کشورهای تحت اشغال جبهه آلمان و ایتالیا است. همانطور که اشاره کردیم طنز تلخ مالاپارته در سراسر کتاب دیده میشود اما روایتهای او هرچند طنزگونه باشند بازهم برای خواننده دردآور است. صحنههای ترس و عذاب روحی در سراسر کتاب آنچنان دقیق روایت شده است که هر خواننده آنها را احساس میکند.
مالاپارته خود زمانی به عنوان نویسندهای فاشیست در ایتالیا شناخته میشد و همانند میلیونها اروپایی فریب تبلیغات فاشیسم را خورده بود. اما بعدها و با درک فاشیسم سعی بر این داشت تا با ارائه گزارشات و با نویسندگی، فاشیسم را نفی کند. در کتاب قربانی هم کاملاً مشخص است که او در کجای این جنگ ایستاده است و نسبت به سران کشورش چه دیدگاهی دارد.
در قسمتی از متن کتاب میخوانیم: «من شخصاً متحد آلمان نیستم. جنگی که ایتالیا میکند جنگ شخصی موسولینی است و من موسولینی نیستم. هیچ ایتالیاییای هم موسولینی نیست. برای موسولینی و هیتلر!»
کتاب در چند قسمت و هر قسمت در فصلهای مختلفی نوشته شده است که بسیار خوشخوان و جذاب است. هر فصل شبیه به یک داستان کوتاه است که خواننده میتواند در یک نشست مطالعه کند. ضمن اینکه داستان کلی نیز بسیار قوی و دارای ساختار منسجم است.
درباره کتاب قربانی میتوان نویسنده تنها از خاطراتش از خشونتها و وحشیگریهایی که دیده و همینطور نقل قولهایی که در شب نشینیهای شبانه با بزرگان اشرافی و هنرمندان و سیاستمداران داشته، صحبت میکند. و به نقل از خود نویسنده عوامل مهم دیگری در این کتاب مطرحاند و جنگ در واقع نقش دوم را بازی میکند. آنچه که از نظر نویسنده اهمیت بسیار دارد اروپای فاشیسمزده است و این فاشیسم است که عامل بزرگ جنگ است. دردی که نویسنده از این موضوع کشیده آنچنان عظیم است که در تمامی خاطرات کتاب دیده میشود.
اما برای درک بیشتر و بهتر کتاب بهتر است کمی از تاریخ جنگ جهانی دوم آگاه باشید و یا به هنگام مطالعه کتاب، اگر اسمی ذکر میشود آن را در اینترنت جستجو کنید و اطلاعات کلیای پیرامون آن کسب کنید. ابعاد زیرکی و کنایههای نویسنده تنها از این طریق به طور کامل آشکار میشود. جلد کتاب قربانی نقاشی گرونیکا، اثری از پابلو پیکاسو است.
کتاب قربانی چکیدهای است از تمام بدبختیها و سیهروزیهایی که یک جامعه ایدئولوژیک برایمان به ارمغان میآورد، و آنچه که قربانی به خوانندهاش اهدا میکند، با وجود توصیفات شاعرانه و کنایههای ادبی و تعاریف لطیف، چیزی نیست جز سیاهی و شرم و زشتی نژادپرستی و پلیدی و جنگ و خونریزی و همه فجایعی که جنگ جهانی دوم بر سر انسان آورد.
مالاپارته در قسمتی از کتاب مینویسد: «هرچه اروپا از اصالت و ظرافت و شرافت دارد در حال مرگ است.»
درنهایت اینکه محتوا و مفهوم اصلی کتاب در عنوان آن ذکر شده است. عنوانی که معادل یک لغت آلمانی است. کورتزیو مالاپارته در قسمت دیگری از نوشته خود، درباره کتاب و واژهی قربانی مینویسد: « قهرمان اصلیِ کتاب کاپوت یا قربانی است و آن جانوری است شاد و بیرحم و خونخوار. هیچ واژهای بهتر از این اصطلاح خشن و نیمهمرموز آلمانی یعنی «کاپوت» که در لغت به معنی خردشده و لهوپه و تکهتکه و نابود شده است، نمیتوانست حال فعلی ما، یعنی حال اروپای بعد از جنگ را توصیف کند. کاپوت یعنی تلی از خردهریزها و شکستههای یک شیئی درست.»
موسیقی
برگزاری کنسرت همایون شجریان با یاد پدر
کنسرت همایون شجریان که این روزها با عنوان «به رنگ صدا» در تالار وزارت کشور تهران در حال اجراست، برای لحظاتی با یادی از محمدرضا شجریان همراه است.
دومین روز از کنسرت همایون شجریان با همراهی ارکستر سیاوش به رهبری آرش گوران، پنجشنبه شب روی صحنه رفت. همایون شجریان در این کنسرت در قطعه ای یاد پدر را گرامی داشت و تصاویری از محمدرضا شجریان و همچنین پرویز مشکاتیان با اجرای قطعه ای همراه شد. در این کنسرت همچنین همایون شجریان قطعه «مرغ سحر» را که از آثار ماندگار محمدرضا شجریان است، در انتها برای حاضران اجرا کرد.بگذار سر به سینه من، زلف بر باد مده، آسمان ابری، یک نفس آرزوی تو، هوای زمزمه هایت و سرو چمان از دیگر قطعاتی بود که در این کنسرت اجرا شد. از درگذشت محمدرضا شجریان، استاد آواز ایرانی حدود دو سال می گذرد. قطعه «سرو چمان» که در این کنسرت اجرا شد هم از ساخته های شجریان پدر است.
رویداد
«هری پاتر و سنگ جادو» ۲۵ساله شد
امسال، ۲۵ سال از انتشار کتاب محبوب و پرفروش «هری پاتر و سنگ جادو» نوشته «جی. کی. رولینگ» میگذرد. زمانی که «نیگل نیوتون» موسس انتشارات «بلومزبری» نسخهای از کتاب «هری پاتر و سنگ جادو» را با خود به خانه برد، دخترش «آلیس» گفت: «این کتاب احتمالا یکی از بهترین کتابهایی است که یک کودک ۸ یا ۹ ساله میتواند بخواند».
حالا پس از گذشت ۲۵ سال، این کتاب یکی از پرفروشترین رمانهای تاریخ محسوب میشود که قلب و تخیلات کودکان سراسر جهان را تصرف کرده است.
نیوتون در گفتوگو با رویترز گفت زمانی که این کتاب را به «آلیس» داده، «جی. کی رولینگ» که در آن زمان نویسنده شناختهشدهای نبود داستان کتاب را تا فصل مربوط به «خیابان دیاگون» در اختیار آنها قرار داده بود. نیوتون بیان کرد: « او (آلیس) یک ساعت بعد از پلهها پایین آمد و گفت: بابا این از تمام کتابهایی که به من نشان داده بودی بهتر است».
روز یکشنبه با انتشار نخستین کتاب «رولینگ» از مجموعه رمانهایی که داستانهایی از جهان جادو و جادوگران را روایت میکنند، مصادف است. رولینگ، بارها از سوی انتشاراتهای مختلف برای چاپ کتابش رد شد، تا اینکه انتشارات «بلومزبری» اثر او را پذیرفت.
داستانی که «رولینگ» روایت کرد در سراسر جهان با استقبال گستردهای مواجه شد و به دنبال آن با اقتباس از مجموعه داستانهای «هری پاتر»، مجموعه فیلمهای سینمایی نیز ساخته شد.
با انتشار این مجموعه رمانها، کودکان در نقاط مختلف جهان برای خرید جدیدترین جلد از مجموعه رمانهای «هری پاتر» ساعتها در مقابل کتابفروشیها صف میایستادند.
ادبیات
رمان کلاسیک «جین ایر» خلاصه شد
از مجموعه خلاصه کلاسیکهای جهان رمان «جین ایر» شارلوت برونته با ترجمه صبورا جلالی منتشر شده است. جین ایر که در کودکی مادر و پدرش را از دست داده است به یتیمخانه یا مدرسه خیریه شبانهروزی سپرده میشود. او شرایط بدی را در این فضا میگذراند و در نهایت پس از مدتی در منزل مرد ثروتمندی به نام راچستر معلم سرخانه میشود. او در این خانه درگیر احساسات و اتفاقات تازهای میشود. شارلوت برونته برای نگاشتن این رمان از تجربیات زندگی خودش بهره برده است. او و خواهرش در کودکی در مدرسه شبانهروزی بزرگ شدند.
در صفحه ۱۱۷ کتاب، میخوانیم: «تا چند روز بعدی آقای راچستر را کم میدیدم. بهنظر صبحها سخت به کسب و کار مشغول بود و بعدازظهرها آقایانی از میلکوت یا نواحی مجاور به آنجا سر میزدند و گاهی اوقات برای شام میماندند. وقتی پیچخوردگی پایش به حد کافی خوب شد به اسبسواری پرداخت. خیلی برای سواری بیرون میرفت. احتمالا میخواست بازدید دیدارهای قبلی را پس بدهد، چون عموما تا دیروقت بازنمیگشت.
در طول این مدت در مواقعی که وقت داشت بهندرت از آدل میخواست نزدش برود و آشنایی من در این مدت درکل محدود میشد به اینکه او را بهطور اتفاقی در تالار یا روی پلکان ببینم. در این برخوردهای اتفاقی، از روی تکبر و با سردی از کنارم میگذشت.
بهمنظور ادای احترام نسبت به من، از دور سری تکان میداد یا با بیتفاوتی نگاهم میکرد و گاهی اوقات سری خم میکرد و با خوشرویی آقامنشانهای تبسم میکرد. تغییر حالاتش مرا نمیرنجاند، به دلیل اینکه میدیدم در قبال این تغییرات هیچ کاری از دستم برنمیآید. دگرگونیهای احوالش به دلایلی بود که من در آنها دخیل نبودم».
دور دوم اخراجی ها در نتفلیکس
سرویس بزرگ نمایش انلاین فیلم و سریال دور دوم اخراج کارمندانش را آغاز کرد. بنتفلیکس روز پنج شنبه ۳۰۰ نفر دیگر از کارکنانش را از کار برکنار کرد.این اخراجها در بخشهای مختلف کمپانی صورت گرفته است. این در حالی است که تنها چند هفته پیش این غول نمایش انلاین که ۱۱ هزار نفر کارمند دارد در ماه می (اردیبهشت) دور نخست کاهش نیرو را به اجرا دراورد و ۱۵۰ نفر از کارمندان ثابت و تعدادی از نیروهای قراردادی و نیمه وقت را اخراج کرد.همان موقع گفته شد این دور نخست کاهش نیرو در سال جاری ست تا کمپانی بتواند با کاهش قیمت سهامش کنار بیاید. سخنگوی نتفلیکس تصمیم جدید را تایید کرد و گفت این کار ضروری است تا بتوانند کاهش درآمدهایشان را تا حدودی جبران کنند. نتفلیکس چندی پیش و در پایان دور اول قرنطینهها ۲۰۰ هزار نفر از مشترکانش را از دست داد و در قرنطینه دوم نیز با ریزش دو میلیونی روبهرو شد.ارزش سهام نتفلیکس به ۱۸۰ دلار رسیده در حالی که در ماه ژانویه ۶۰۰ دلار بود. این کمپانی قراردادهایی به ارزش ۱۷ میلیارد دلار برای سال ۲۰۲۲ دارد و پس از سالها رقابت بدون منازع در عرصه اکران آنلاین، اکنون رقبای جدی در برابر خود دارد و دیزنی، پارامونت، کامکست و برادران وارنر هر یک سرویسهای آنلاین خود را راه انداختهاند.