موازی‌کاری در تولید برنامه‌های گردشگری در صداوسیما
موازی‌کاری در تولید برنامه‌های گردشگری در صداوسیما

  نیلوفر منصوری- دبیر گروه گردشگری/ سالن مذاکرات مرکز همایش های بین المللی صدا و سیما، میزبان اعضای ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر و نمایندگان دستگاه‌های مختلف بود. چهل و پنجمین نشست ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر که با میزبانی صدا و سیما برگزار شد، به برنامه های تولید شده صدا و سیما درخصوص گردشگری […]

 

نیلوفر منصوری-
دبیر گروه گردشگری/

سالن مذاکرات مرکز همایش های بین المللی صدا و سیما، میزبان اعضای ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر و نمایندگان دستگاه‌های مختلف بود. چهل و پنجمین نشست ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر که با میزبانی صدا و سیما برگزار شد، به برنامه های تولید شده صدا و سیما درخصوص گردشگری و نشان از موازی کاری شبکه های صدا و سیما در تولید برنامه های گردشگری داشت. معاون گردشگری وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با اشاره به آنکه ۲۲ دستگاه اجرایی و نهادهای موثر در حوزه سفر در ستاد هماهنگی خدمات سفر عضو هستند، گفت: از اوایل اسفند ماه وارد فصل پرمسافر در حوزه داخلی و بین‌المللی می‌شویم. هرچند اتفاقات اخیر تاثیری در همه ابعاد جامعه ایران و به تبع آن، خانواده گردشگری داشت و شاهد تغییراتی در حوزه ورود و خروج گردشگران بودیم اما تمام این مسائل براساس غرض‌ورزی‌ها و کارهایی است که آمریکا انجام داده و صنعت گردشگری را متاثر کرده است.

حوزه گردشگری فقط ابعاد اقتصادی ندارد. ما یک نگاه فرهنگی نیز به حوزه گردشگری داریم و همین حوزه فرهنگی بود که رئیس جمهور آمریکا را وادار کرد که ۵۲ نقطه از اماکن فرهنگی ایران را تهدید به حمله کند. تمام اینها نشان از آن دارد که از این بخش بیشترین ضربه را خورده است. اگر به کلیپ‌ها و عکس‌هایی که طی سال گذشته توسط گردشگران خارجی از ایران و مردم آن به نمایش گذاشته شده است، نگاهی بیندازیم، شاهد آن هستیم که آنها با نوشتن جملاتی از رئیس جمهور آمریکا که کاملا با شرایط و جو ایران تضاد دارد، این تفاوت‌ها را به مردم دنیا نشان داده‌اند. از همین رو است که رئیس جمهور آمریکا درصدد تهدید مراکز فرهنگی ایران که به مثابه یک جنایت جنگی است، برآمد.
معاون گردشگری با بیان این مطلب تصریح کرد: آنچه توسط گردشگران از واقعیت ایران به نمایش گذاشته می‌شود برای آنها سنگین است. ما به گردشگری نگاه کلان داریم و در عین حال معتقدیم گردشگری سبب انبساط خاطر مردم می‌شود و برای عموم جامعه مهم است. با اتکا به این واقعیت‌ها می‌گوییم که گردشگری همچنان می‌تواند مانند بازویی قدرتمند در کنار مردم قرار گیرد و فضای کنونی را به فضایی خوب و خوش بازگرداند. در این راستا رسانه‌ ملی می‌تواند با قرار گرفتن در کنار صنعت ملی گردشگری کارهای خوبی انجام دهد.
ولی الله تیموری گفت: قول می‌ دهم صنعت گردشگری با توجه به پتانسیل‌هایی که دارد دوباره به دوره نشاط خود بازگردد چراکه گردشگری نیاز مردم ایران است.

گردشگری، فرهنگی است
قائم مقام صداوسیما نیز در این جلسه با اشاره به آنکه نگاه به گردشگری فرهنگی است، گفت: به نظر می‌رسد که در آموزه‌های دینی ما به این موضوع تاکید شده و دقت زیادی به این مهم شده است که اگر بخواهیم به حق و عالم نفوذ کنیم باید در عالم سیر کنیم و از این طریق به حق می‌رسیم. در قرآن مسائل اثبات حقانیت و عدالت در هستی براساس مبانی مانند فلسفه که ما اختراع کرده‌ایم نیست بلکه به این مهم تاکید دارد که باید به اطراف خوب نگاه کنیم. این نگاه کردن، سیر و سفر کردن سبب می‌شود به عالم هستی پی ببریم.
به گفته حجت‌الاسلام موسوی مقدم حتی یک آدم معمولی هم می‌تواند با نگاه کردن به حقایق عالم هستی پی ببرد و از طریق سفر می‌تواند به این مهم رسید. از طریق زیارت و دیدن مکان‌های مذهبی دروازه‌ای برای ورود به مسائل دیگر جلوی چشم ما بازمی‌شود. سفر نگاه فرهنگی دارد و در ساحت دین به آن تاکید شده است.

فعالیت های رادیویی
۴۱ شبکه رادویویی شامل ۳۳ شبکه استانی، ۷ شبکه شهرستانی و یک شبکه سراسری در این زمینه فعالیت می کنند.مدیرکل صدای استان‌ها گفت: در رادیو پویشی به نام ایران را پاکیزه نگه داریم در نوروز و تابستان بیشتر از سایر ایام سال فعال است. همچنین پویش ایمن برانیم تا سالم بمانیم نیز یکی از برنامه‌های شبکه‌های رادیویی است.
به گفته کمالی: «ایران را بگردیم» در همه شبکه‌های رادیویی کار می‌شود. سفرنامه نوروزی در رادیو سفر، ایرانشناسی و راه‌اندازی اتوبوس گردشگری به نام همراه شو که قرار است در استان‌های مختلف برنامه‌های میدانی تهیه کند از دیگر برنامه‌های رادیو است که در نوروز پخش خواهد شد. ضمن آنکه نباید فراموش کرد که در توزیع سفر در طول سال نیازمند مناسبت‌ها و تعطیلات هستیم که آموزش و پرورش باید در این حوزه ورود کند.

 

فعالیت های سیما
نماینده مرکز سیمای استان‌ها نیز با اشاره به آنکه ۳۱ شبکه تلویزیونی در سراسر کشور و مراکز سیمای استان‌ها حوزه سفر و گردشگری را مدنظر قرار می‌دهند، گفت: اقدامات شاخصی در شبکه‌های استان‌ها در این خصوص انجام شده که از جمله آن می‌توان به تهیه مستندهای گردشگری، ۱۰۰ عنوان کلیپ که بین ۴ تا ۷ دقیقه هستند و به معرفی جاذبه‌های گردشگری می‌پردازند، اشاره کرد. این برنامه‌ها از شبکه شما منتشر می‌شوند. ضمن آنکه این شبکه به عنوان شبکه گردشگری فعال است و روزانه سه ساعت از برنامه‌های خود را به گردشگری اختصاص داده است. مستند شاهراه، من یک چوبانم و مستندهایی در حوزه صنایع دستی، بومی و حوزه کوهنوردی از دیگر برنامه‌هایی است که در حوزه گردشگری سیمای استان‌ها تهیه شده است.
شکیبا ادامه داد: ایران ظرفیت خوبی برای تولید مستند دارد ضمن آنکه معرفی بازارها و سایت‌های باستان‌شناسی را در برنامه‌های خود قرار داده‌ایم و به زودی یکی از این برنامه‌ها که به معرفی سایت باستان‌شناسی گیلان می‌پردازد، پخش خواهد شد. سعی ما بر آن است تا پایان سال این مستندها تولید و پخش شوند. ۱۰۰ مستند در ایام نوروز از شبکه‌های مختلف پخش خواهد شد.
شکیبا یادآور شد: برنامه نسیم شمالی یک برنامه مشترک برای شبکه‌های شمالی کشور است که برنامه‌ای بسیار جذاب خواهد بود. همچنین پیشنهاد می‌دهم که با توجه به نزدیک شدن به برنامه‌های تلویزیونی نوروز اگر بتوانیم گزارشگر‌ها را در محوطه‌های تاریخی و گردشگری فعال کنیم، نتیجه بهتری خواهیم گرفت. ضمن آنکه خواستار ارائه فهرستی از مراکز ارائه خدمات در بخش‌های مختلفی هستیم تا بتوانیم در برنامه‌های تلویزیونی معرفی کنیم.
او اظهار کرد: فهرستی از اماکن گردشگری به همراه ساعت فعالیت و حتی نام کارشناسانی که بتوانند اطلاعات را اختیار مخاطب بگذارند در این راستا مفید خواهد بود. در نوروز ۹۹ بیش از ۱۰۰۰ ساعت برنامه در شبکه‌های استانی پخش خواهیم کرد.

تابستان و نوروز پیک برنامه های گردشگری است
نماینده معاونت سیما با اشاره به آنکه در تابستان و نوروز شاهد زمان پیک پخش برنامه‌های گردشگری از صداوسیما هستیم، گفت: تلاش ما برای افزایش میل مردم به سفرهای داخلی و با توجه به افزایش قیمت ارز بر توسعه گردشگری داخلی تمرکز داریم. فرزین‌فر گفت: برنامه‌های ویژه‌ای برای تحقیق این سیاست تدوین شده است. مستندهای جذابی مانند ایرانگرد، هفت ‌شهر عشق، نما۲، سفر بخیر، دیار ماندگار، تهرانگرد، شب فیروزه‌ای، صفر تا صد، سفردگرد، مستند ایران، اقوام ایرانی، حال خوب، عیدپیما و دورت بگردم ایران از جمله برنامه‌های صداوسیما در حوزه گردشگری بود.
دبیر ستاد هماهنگی خدمات سفر نیز گفت: صداوسیما عضو اجرایی ستاد خدمات استان‌ها هستند. در این میان چالش‌هایی در حوزه صداوسیما وجود دارد که می‌توان به آن اشاره کرد. از آن جمله موازی‌کاری شبکه‌های صداوسیما در تولید برنامه‌های گردشگری همچنین شاهد عدم وجود انسجام در تهیه برنامه‌های گردشگری هستیم. در عین حال این برنامه‌ها مقطعی بوده و نیاز است تا در طول سال بیشتر به این مهم توجه شود.
به گفته محمدی، تشکیل کارگروه صداوسیما در وزارتخانه میراث و گردشگری می‌تواند در ایجاد تولیدات مرتبط با گسترش موثر باشد. همچنین نیاز است تا در بازه زمانی ۶ صبح تا ۱۰ شب زمانی را به بخش برنامه زنده در حوزه گردشگری اختصاص دهیم. استفاده از جاذبه‌های گردشگری در لوکیشن‌های فیلم‌ها و برگزاری مسابقه برای معرفی جاذبه‌های گردشگری و دعوت از فعالان و اعضای ستاد هماهنگی خدمات سفر از دیگر برنامه‌هایی است که صداوسیما می‌تواند در حوزه گردشگری تهیه و تولید کند.
او خاطرنشان کرد: در بخش استان‌ها نیز تهیه برنامه‌هایی با مضمون فولکلور و آیین‌های استان‌ها، اعلام رویدادها و محل برگزاری نوروزگاه‌ها آشنایی با روال کار آنها و اختصاص برنامه‌هایی به پخش تبلیغات و معرفی جاذبه‌های گردشگری استان‌های کم‌مسافر می‌تواند راه توسعه بر این مراکز را در حوزه گردشگری هموار کند. نباید فراموش کرد که هزینه معرفی و تبلیغ فعالیت در صدا و سیما زیاد است و نیاز به تعدیل می‌باشد. هماهنگی بیشتر با سازمان هواشناسی، راه‌اندازی رادیوسفر و هماهنگی آن با ستاد خدمات سفر، تولید و پخش برنامه‌های همسو با فرهنگ سفر که باید از اوایل بهمن ماه پخش شود و عدم استفاده از تصاویر آرشیوی برای معرفی شرایط جوی از جمله برنامه‌هایی است که صداوسیما می‌تواند در حوزه گردشگری و ترویج سفر به خصوص در نوروز به آن بپردازند.

ترویج فرهنگ سفر
اینکه کجا برویم و فرهنگ سفر را ترویج دهیم بسیار اهمیت دارد. نیاز است با برنامه‌هایی که با این محوریت‌ها ساخته می‌شوند به حوزه آموزش و معرفی جاذبه‌ها بپردازیم. رئیس انجمن موسسات آموزشی کشور گفت: تمام این مهم نیازمند تامین بودجه است. باید تعرفه‌هایی برای برنامه‌های اینچنینی تعریف شود و فیلم‌هایی در راستای معرفی جاذبه‌های ایران ساخته شود. همانطور که ترکیه با ساخت فیلم‌های خود و نشان دادن نمایی زیبا از جاذبه‌های گردشگری در لوکیشن‌های فیلم‌هایش گردشگر جذب می‌کند، ایران هم می‌تواند از این طریق به جذب گردشگر بپردازد.
نماینده سازمان اردوهای راهیان نور نیز از اعزام ۱۶۰ هزار دانش‌آموز پسر طی مهر و آبان به جنوب کشور خبر داد و گفت: برای خواهران نیز تمهیداتی اندیشیده شده و تا عید ۱۶۰ هزار نفر از آنها به مناطق جنگی فرستاده خواهند شد. در این میان خواهان راه‌اندازی رادیو راهیان نور هستیم.
به گفته مقدمیان در اربعین ۱۸۵ هزار نفر در قالب اردوهای زیارتی و سیاحتی اعزام شدند. در عین حال برروی فعالیت در این حوزه متمرکز هستیم و شبکه پویا و شبکه مستند می‌توانند در این خصوص فعال شوند. ۳۰ امامزاده در کشور داریم که می‌توانند ظرفیت‌های خوبی برای توسعه اردوهای زیارتی و سیاحتی باشند.

تلاش بیشتر در اطلاع رسانی
حجم برنامه ‌های تولیدشده در صداوسیما، از نظر معاون گردشگری، به لحاظ کمیت و کیفیت نسبت به گذشته افزایش یافته بود. اما ولی تیموری تاکید کرد که نیاز است تا توجه بیشتری به این مهم انجام شود چراکه ما در حوزه اطلاع‌رسانی گردشگری و معرفی جاذبه‌های گردشگری در کشور با مشکل روبه‌رو هستیم و بحث‌ها و گلایه‌های زیادی در این خصوص وجود دارد. این معرفی در خارج از کشور عملکرد بسیار بدی از مانشان می‌دهد چراکه وقتی گردشگران با فرهنگ‌های مختلف به این سفر می‌کنند زمان ورود به کشور یک نگاه غیرواقعی نسبت به ایران دارند و این نشان از آن دارد ک نتوانسته‌ایم معرفی درستی از کشور در خارج از مرزها ارائه دهیم. این عدم موفقیت در معرفی جاذبه‌های گردشگری در داخل ایران نیز صادق است. چنانکه شاهد حضور تعداد زیادی از گردشگران در مناطق خاصی از کشور هستیم و برخی از مناطق دیگر مسافر ندارند. سیاست ما در حوزه گردشگری توزیع سفر به لحاظ جغرافیایی و زمانی است.
به گفته تیموری، ایجاد تصویری مثبت از ایران یکی از سیاست‌های ماست. هیچ کجای دنیا مانند کشور ما خبرهای منفی را بولد نمی‌کنند. بازگو کردن خبرهای منفی دامنه انعکاس آن را افزایش می‌دهد. نمی‌گوییم که دروغ‌پراکنی کنیم بلکه می‌توانیم با انتشار اخبار مثبت، اخبار منفی را پوشش دهیم.
معاون گردشگری در ادامه از رتبه‌بندی شهرها از منظر گردشگری خبر داد و گفت: فرایند معرفی شهرها براساس حوزه گردشگری و رتبه‌بندی آنها براساس توجه به زیرساخت‌ها و توسعه گردشگری با استفاده از نظر گردشگران داخلی و خارجی ارزیابی فعالیت مسئولان در حوزه گردشگری و فعالیت مردم در توسعه زیرساخت‌ها مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت و رتبه‌بندی انجام خواهد شد. این مهم در ایام نوروز محقق می‌شود.