اندرو لدربارو با نوشتن کتاب «چرنوبیل ۰۱:۲۳:۴۰» داستانی باورنکردنی اما حقیقی» نشان می‌دهد چطور پس از سال‌ها هنوز اطلاعات دقیقی از جزئیات چرنوبیل وجود ندارد و بازدید از آن با نگاه امنیتی روبروست. نویسنده در این کتاب از تاثیرات فاجعه چرنوبیل بر زندگی مردم منطقه می‌گوید و نیاز به تحقیق و پژوهش درباره تاثیر مخرب […]
اندرو لدربارو با نوشتن کتاب «چرنوبیل ۰۱:۲۳:۴۰» داستانی باورنکردنی اما حقیقی» نشان می‌دهد چطور پس از سال‌ها هنوز اطلاعات دقیقی از جزئیات چرنوبیل وجود ندارد و بازدید از آن با نگاه امنیتی روبروست. نویسنده در این کتاب از تاثیرات فاجعه چرنوبیل بر زندگی مردم منطقه می‌گوید و نیاز به تحقیق و پژوهش درباره تاثیر مخرب این حادثه با داشتن آمار و ارقام مستند بر زندگی مردم.
کتاب «چرنوبیل ۰۱:۲۳:۴۰» داستانی باورنکردنی اما حقیقی نوشته اندرو لدربارو با ترجمه شهریار خواجیان است. کتاب به بررسی حادثه چرنوبیل می‌پردازد و نویسنده بر آن است با بررسی روایت‌هایی که از این حادثه وجود دارد و گزارش سفری که سال‌ها بعد به چرنوبیل داشت، موضوع را به درستی شرح دهد و به عوامل این فاجعه بپردازد. اندرو لدربارو با گنجاندن عناوینی جون «تاریخچه نیروی هسته‌ای»، «چرنوبیل»، «افسون»، «حادثه»، «ورود»، «پاسخ اضطراری»، «پرتو رادیواکتیو»، «سم‌زدایی منطقه ممنوعه»، «سیاحت پریپیات»، «ماموریت پیچیده»، «خروج»، «پیامدها»، «راه پیش رو» و «عکس‌ها و نمودارها» تقریبا توانسته اطلاعات خوبی درباره چرنوبیل به مخاطب کتابش ارائه دهد.
تحریف اطلاعات حادثه چرنوبیل
نویسنده در مقدمه خود به تناقض اطلاعات درباره چرنوبیل اشاره می‌کند و با بیان تحریف اطلاعات از سوی روس‌ها می‌نویسد: «فاجعه چرنوبیل یکی از باورنکردنی‌ترین رویدادهای مهم جهانی در صد سال گذشته است. با این همه، کمتر کسی می‌داند چه روی داد. این سردرگمی بعضا ناشی از آن بود که همه اطلاعات منتشر شده طی پنج سال از حادثه تحریف شدند تا متناسب با یک روایت گزیده شوند: این که مقصر کارکنان نیروگاه بودند. از آنجا اطلاعات قطره‌چکانی، به رغم روشن شدن بسیاری از بی‌دقتی‌ها و خطاهای اولیه، به اسطوره و افسانه تبدیل شدند. هر کتاب، روزنامه، فیلم مستند و تارنمای جدیدی روایت تقریبا متفاوتی از داستان ارائه می‌داد و تناقض‌ها حتی امروز هم دیده می‌شود. (ص۱۱)
اندرو لدربارو نگاهی به حوادث شیبه چرنوبیل دارد تا با اشاره به حوادثی نزدیک به آن شرح دهد که فاجعه چرنوبیل چندان بی‌سابقه در جهان نیست: «معروف‌ترین حادثه در یک نیروگاه هسته‌ای، تا پیش از فاجعه چرنوبیل، در ۲۸ مارس ۱۹۷۹ در نیروگاه تری مایل ایلند (تی ام آی) در پنسیلوانیای آمریکا رخ داد که یک نقص در سیستم خنک کننده به ذوب هسته راکتور کاملا نوی دوم انجامید. اگرچه کسی مصدوم نشد، این بدترین حادثه در تاریخ انرژی هسته‌ای آمریکا دانسته می‌شود. این حادثه، بسیار شبیه به چرنوبیل، مجموعه پیچیده از سهو و خطا را برای خلق یک حادثه نزدیک به فاجعه ترکیب کرد. (ص ۳۷)»
هر چه صفحات کتاب را بیشتر ورق می‌زنیم به اطلاعات جالبی برمی‌خوریم اطلاعاتی حاکی از تحقیقات نویسنده که نشان می‌دهد حادثه چرنوبیل حتی در روسیه هم مسبوق به سابقه بوده و قبلا چنین اتفاقی رخ داده است: «حتی پیش از حادثه ۱۹۸۲ چرنوبیل، حادثه جدی دیگری در ارتباط با طراحی اربی ام کی در نیروگاه هسته‌ای لنینگراد در نوامبر ۱۹۷۵ روی داد که طی آن بخشی از واحد ۱ ذوب شد. یافتن اطلاعات مشروح چالش‌برانگیز از حادثه ۱۹۸۲ چرنوبیل است، اما ویکتور ام. دمیتریف، مهندس هسته‌ای روس از انستیتوی عملیات نیروگاه هسته‌ای در مسکو تارنمایی دارد که آن اتفاق را توضیح می‌دهد. (ص ۵۸)
نگاه امنیتی به حادثه چرنوبیل
سال‌ها از حادثه چرنوبیل گذشته است، اما هنوز گردآوری اطلاعات درباره آن راحت نیست، نویسنده برای به دست آوردن اطلاعات میدانی همراه با یک گروه به چرنوبیل سفر می‌کند و در این سفر از نگاه امنیتی ماموران اوکراین می‌گوید: «معلوم بود که گروه ما بسیار توی چشم می‌زند، چرا که به محض ورود ما به تالار ترمینال مردم آن حول و حوش به ما زل زدند. از پیش به ما دستور داده بودند که تحت هیچ شرایطی نباید به کارکنان فرودگاه بوریسپل بگوییم که برای چه به اوکراین آمده‌ایم. به جای آن بایست می‌گفتیم گردشگرانی هستیم که برای عکس گرفتن از مناظر آنجا آمده‌ایم یک مرد لاغراندام که چهره بی‌ر‌وحی داشت از پشت باجه با نگاهی مشکوک به ما زل زد. آیا همه خارجیان برای دیدن چرنوبیل به اوکراین می‌آیند؟ شک دارم، اما من برای خالی نبودن عریضه لبخندی سریع، کوتاه و معصومانه تحویلش دادم. ظاهرا، اگر آنها از قصد واقعی ما آگاه می‌شدند، احتمال آن می‌رفت که اجازه ورود به کشور به ما ندهند، هرچند نمی‌دانم چرا. (ص ۷۱)
مطالعه کتاب «چرنوبیل ۰۱:۲۳:۴۰» داستانی باورنکردنی اما حقیقی» نشان می‌دهد که تا چه اندازه تحقیق درباره این فاجعه مهم است و اطلاعات دقیق درباره آن برای امروز ما ضروری است، هر چند هنوز بسیاری از زوایای این حادثه بررسی نشده است و به ویژه درباره تاثیر آن بر زندگی مردم چرنوبیل.
کتاب «چرنوبیل ۰۱:۲۳:۴۰» داستانی باورنکردنی اما حقیقی نوشته اندرو لدربارو با ترجمه شهریار خواجیان در ۲۸۷ صفحه، به قیمت چهل و هشت هزار تومان در شمارگان یک‌هزار و صد نسخه از سوی انتشارات ققنوس به چاپ رسید.
