اگر دونالد ترامپ در دوره دوم پیروز شود، چهار سال آینده احتمالاً بیش از چهار سال گذشته در سیاست خارجی آمریکا و امور جهانی اخلال ایجاد خواهد کرد. انتخاب مجدد وی در حقیقت به معنای حملهای دوباره به نظم بینالمللی است. ترامپ با انتخاب مجدد کنترل خود را بر نهادهای دولتی تثبیت […]
اگر دونالد ترامپ در دوره دوم پیروز شود، چهار سال آینده احتمالاً بیش از چهار سال گذشته در سیاست خارجی آمریکا و امور جهانی اخلال ایجاد خواهد کرد. انتخاب مجدد وی در حقیقت به معنای حملهای دوباره به نظم بینالمللی است. ترامپ با انتخاب مجدد کنترل خود را بر نهادهای دولتی تثبیت و آنها را به خواست خود تغییر میدهد، ضمن اینکه با حضور ادامهدار وی در قدرت احتمالا هرگونه مقاومت طولانی مدت در برابر حزب جمهوری خواه میسر نباشد. در همین حال با تأیید اینکه آمریکا دیگر نقش سنتی رهبری خود را رها کرده، دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ تأثیر مستقیمی بر جهان خواهد گذاشت. با ادامه حضور ترامپ بر مسند امور اتحادهای آمریکا احتمالاً فروپاشیده، اقتصاد جهانی قفل و دمکراسی و حقوق بشر به سرعت تضعیف شوند. ترامپ در اولین دوره ریاست جمهوری خودش به طور سیستماتیک دولت خود را از کسانی که در برابر او ایستادگی میکردند پاکسازی و افراد وفادار به خودش را جایگزین آنها کرد. اگر وی در ۲۱ ژانویه همچنان رئیس جمهور باشد، احتمالا باید شاهد پاکسازیهای بیشتری باشیم.
در دوره دوم، ترامپ بیشتر به انتصاب افراد وفادار به خودش پافشاری خواهد کرد. در مجموع دو نوع وفاداری وجود دارد، اولی جمهوری خواهان ارشد هستند که حتی اگر شخصاً با ترامپ در برخی از موارد مانند روسیه یا مداخله نظامی در خاورمیانه اختلاف نظر داشته باشند، همچنان سرسختانه وفادار وی هستند. به عنوان مثال یکی از این افراد مایک پمپئو است و از دیگر افراد نیز میتوان سناتور تام كاتن و لیندزی گراهام ، سفیر سابق سازمان ملل متحد، نیكی هیلی و استیو منوچین، وزیر خزانه داری را نام برد. ترامپ ممکن است به این افراد پستهای مهمی بدهد، اما آنها در تضاد با رئیس جمهور یا پیگیری دستور کار خاص خود آزاد نیستند مگر اینکه به طور موقت با ترامپ همسو شوند.
همانطور که جان بولتون در کتاب خود بیان میکند، به نظر میرسد ترامپ در دوره دوم بسیار محدودتر از سیاستهایش در دوره اول عمل کند. او آزاد خواهد بود که خودش باشد و سیاستهایی را دنبال کند که شخصاً با پیوند دادن تصمیمات به منافع تجاریاش به نفع او تمام شود. به طور ماهوی، ترامپ با تکیه بر ایدههایی که قبل از رئیس جمهور شدن داشت، عطش خود را دو چندان میکند. وی میتواند با امتناع از دفاع از آلمان، فرانسه و سایر كشورهای تحت بند دفاع متقابل، ناتو را كاملاً از بین ببرد. ترامپ همچنین قادر خواهد بود تا این تصمیم را به صورت یک جانبه و بدون اخذ مجوز از کنگره اتخاذ کند، زیرا این امر به سادگی مستلزم تغییر تفسیر ریاست جمهوری از معاهده تاسیس ناتو است.
چین معمای بزرگ در دوره دوم ترامپ است. نهاد سیاست خارجی جمهوری خواه امیدوار است که رقابت با چین اصل اصلی و سازماندهی شده در سیاست خارجی آمریکا باشد. با این حال هیچ کس نمیداند که آیا ترامپ از این دستور کار پشتیبانی خواهد کرد یا خیر.
متحدان و دشمنان آمریکا پس از انتخابات ۲۰۱۶ نفس عمیق کشیدند چرا که نمیدانستند پیروزی ترامپ یک ضربه موقت است یا یک تغییر دائمی. در واقع، این بهترین سوالی است که اکثر دولتهای خارجی در مورد آمریکا طی چهار سال گذشته داشتهاند. قبل از شروع شیوع ویروس کرونا، بیشتر مقامات متحد خارجی که من با آنها صحبت کردم به طور موقت فکر میکردند که ترامپ برای دومین دوره هم پیروز خواهد شد. اگر او دوباره پیروز شود، دوست و دشمن به طور یکسان قبول میکنند که دوره رهبری آمریکا پس از جنگ جهانی دوم به پایان قطعی رسیده است. البته اثر پایان رهبری آمریکا از کشوری به کشور دیگر متفاوت خواهد بود. برخی از متحدان ممکن است معاملات با چین و روسیه را قطع کنند و تعداد کمی میتوانند به دنبال بازدارندگی هستهای بروند. دیکتاتورهایی چون ولادیمیر پوتین، شی جین پینگ، محمد بن سلمان، رجب طیب اردوغان و دیگران در دوره اول ترامپ به شدت جسورانه عمل کردند. آنها در حقیقت به توانایی خود در تأثیرگذاری و ترغیب او اطمینان دارند.
ترامپ رهبری است که غرایز و اعمال او کاملاً مخالف آن چیزی است که اکنون به آن نیاز داریم. با محدودیتهای باقیمانده و جهان آسیب پذیر فعلی، ادامه حضور ترامپ در قدرت میتواند خط مشی امور جهانی را برای دهههای آینده تعیین کند.