سارا ایرانی حمل‌ونقل و جابه‌جایی مسافر و کالا در جوامع پیشرفته امروزی از اهمیت زیادی برخوردار است و جابه‌جایی آسان، ایمن، راحت و اقتصادی حرف اول را می‌زند. تامین نیاز‌های اقتصادی و اجتماعی شهروندان، برطرف کردن مشکلات محیط زیست به ویژه آلودگی هوا، حل مشکل ترافیک و جابه‌جایی و انتقال آسان و راحت مردم […]
سارا ایرانی
حمل‌ونقل و جابه‌جایی مسافر و کالا در جوامع پیشرفته امروزی از اهمیت زیادی برخوردار است و جابه‌جایی آسان، ایمن، راحت و اقتصادی حرف اول را می‌زند. تامین نیاز‌های اقتصادی و اجتماعی شهروندان، برطرف کردن مشکلات محیط زیست به ویژه آلودگی هوا، حل مشکل ترافیک و جابه‌جایی و انتقال آسان و راحت مردم ازجمله اهداف و خواسته‌های اصلی مسئولین و مردم است که با توسعه فضای ناوگان حمل‌ونقل عمومی امکان‌پذیر است.
کارشناسان اقتصادی معتقدند هر وسیله نقلیه شخصی نیازمند ۷ مترمربع فضای خالی برای هر سفرکننده است، اما اتوبوس تنها ۱/۲ مترمربع فضا به ازای هر نفر نیاز دارد، به همین دلیل تجهیز یک شهر به سیستم حمل‌ونقل عمومی پرظرفیت، ایمن، راحت و کارا باعث متحد شدن اجزای یک جامعه برای حل مشکلات ترافیکی و محیط زیستی می‌گردد.
امروزه نقش و جایگاه وسایل نقلیه عمومی در رفع چالش‌های درون‌شهری کاملا مشخص و قابل تامل است و تمامی کارشناسان اقتصادی و اجتماعی بر این واقعیت تاکید دارند که توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی در سلامت جسمی و روانی جامعه تاثیر فراوانی دارد، با کاهش وسایل نقلیه شخصی، ترافیک و آلودگی هوا کاهش می‌یابد و مسافران باامنیت، راحتی و فراغ بال بیشتری به تردد می‌پردازند و کیفیت زندگی در شهرها تغییر خواهد کرد، البته این مسئله مستلزم فرهنگ‌سازی، برنامه‌ریزی در حوزه مدیریت فرهنگی و اجتماعی و همکاری مردم با مسئولان و نهادهای اجرایی است. به طور مثال اگر هر شخصی به خود یادآوری کند که سلامت شهر، سلامت جامعه، سلامت خودش و افراد خانواده‌اش است باید از آوردن وسیله نقلیه شخصی به خیابان آن هم برای تردد فقط یک نفر خودداری کند.»
البته در برخی از مواقع برای جابه‌جایی افراد خانواده استفاده از وسایل نقلیه شخصی ضرورت دارد آن هم برای مسافت‌های طولانی، ولی این مسئله نباید همیشگی باشد و در مواقع نیاز باید این اقدام انجام شود.
از طرفی دیگر، شهرها باید به طبیعت احترام بگذارند، اکولوژی محیطی شهرها باید به عنوان به سرمایه مورد ملاحظه قرار گیرد، و موضوعات محیط زیستی باید در طراحی شهری گنجانده شود و گذر به توسعه پایدار باید شتاب داده شود. شهرها و شهروندان باید به هم گره زده شوند تا تمدنی سازگار با محیط زیست خلق کنند که مردم و محیط زیست در توازن با یکدیگر همزیست شوند. در نیل به این هدف حمل و نقل عمومی نقش موثری ایفا می کند. در حالی که سیستم حمل و نقل شهری در خیلی از ابر شهرها از ایده آل خود فاصله زیادی دارد و می توان تا اندازه زیادی سیستم حمل و نقل شهری را توسعه داد. در دو دهه اخیر، توجه به سیستم حمل و نقل عمومی به عنوان راهبردی برای بهبود کیفیت محله، نظر بسیاری را به خود جلب کرده است.
حالا معاون وزیر راه و شهرسازی درباره تاثیر ایجاد مترو و رشد حمل ونقل عمومی در شهرهای جدید با بیان اینکه به زودی عملیات احداث مترو تهران ـ پردیس آغاز می شود گفت: یکی از مهمترین برنامه‌های ما توسعه خطوط ریلی بین شهرهای جدید با شهر مادر است که می تواند به ایجاد تعادل در بازار مسکن کلانشهرها کمک کند؛ بر این اساس طی سالهای اخیر پنج خط ریلی را در دستور قرار داده‌ایم که خط هشتگرد – کرج به طول ٢۶ کیلومتر افتتاح شده، خط بهارستان – اصفهان در شرف افتتاح، گلبهار و فولادشهر در حال اجرا و پردیس در آغاز عملیات اجرایی قرار دارد.
حبیب الله طاهرخانی اظهار کرد: پروژه مترو تهران ـ پردیس که خوشبختانه روز چهارشنبه به تصویب هیات دولت رسید از جمله طرحهای مهمی است که ثمراتی همچون سهولت تردد، ایجاد جاذبه سکونتی در شهرهای شرق استان تهران و تعادل بخشی به بازار مسکن پایتخت دارد.
وی افزود: حمل و نقل ریل پایه و توسعه آزادراهی دو سیاست اصلی دوره مدیریت فعلی شرکت عمران شهرهای جدید است. در این خصوص دی ماه امسال آزادراه تبریز ـ سهند را افتتاح کردیم که زمان سفر بین این دو شهر را از ۳۰ دقیقه به ۱۰ دقیقه کاهش داد. دی ماه سال گذشته نیز مترو هشتگرد را به بهره برداری رساندیم. این مهم در حالی صورت گرفت که از زمان کلنگ زنی مترو هشتگرد در سال ۱۳۸۷ تا اوایل سال ۱۳۹۸ پروژه حدود ۷۵ درصد پیشرفت داشت و ۲۵ درصد پیشرفت با سه شیفت کاری شبانه روزی تنها در یک سال پایانی محقق شد.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه طبق تفاهم نامه با قرارگاه خاتم الانبیا (ص) عملیات اجرایی پروژه مترو تهران ـ پردیس به زودی آغاز می شود گفت: سال آینده همچنین مترو مجلسی ـ مبارکه ـ بهارستان را افتتاح می کنیم. مترو فولادشهر به اصفهان و گلبهار به مشهد نیز با پیشرفت فیزیکی مناسب در حال اجرا است. تجربه نشان داده هرچقدر دسترسی آسان و ایمن ایجاد کنیم جذابیت سکونت را بالا میبریم.
طاهرخانی، تعادل بخشی به بازار مسکن شهرهای مادر، صرفه جویی در مصرف سوخت، کاهش آلودگی هوا، سبک سازی بار ترافیک و کاهش زمان سفر را از اهداف احداث خطوط ریلی در شهرهای جدید دانست.
مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید درباره جزئیات پروژه مترو تهران ـ پردیس گفت: اواخر سال گذشته تفاهم‌نامه احداث مترو پردیس با قرارگاه خاتم الانبیا (ص) به امضا رسیده و مطالعات طرح آغاز شده است. دوره احداث و مطالعه ۶۰ ماه خواهد بود که قرارگاه خاتم قول داده پروژه را زودتر از این زمان افتتاح کند. طول این خط حدود ۲۵ کیلومتر با دو ایستگاه در مسیر و توقف‌گاه خواهد بود. هزینه اجرای پروژه به طور تقریبی ۴۰۴۵ میلیارد تومان تخمین زده می شود.
طاهرخانی تاکید کرد: شرکت طرف قرارداد عهده دار تأمین ۳۰ درصد از منابع مالی مورد نیاز برای اجرای پروژه، تأسیسات جانبی خاص آن تا شروع مرحله بهره‌برداری و تسویه حساب کامل هزینه‌ها خواهد بود، بقیه هزینه ها نیز حداقل ۴۰ درصد از منابع مالی داخلی شرکت عمران شهرهای جدید و تا ۳۰ درصد از محل قانون بودجه سنواتی تأمین خواهد شد.
معاون وزیر راه و شهرسازی درباره نرخ سود سرمایه‌گذاری این پروژه گفت: نرخ سود سرمایه‌گذاری شرکت طرف قرارداد در دوران احداث و بهره‌برداری معادل نرخ سود تسهیلات مشارکتی مصوب شورای پول و اعتبار بعلاوه دودرصد در زمان انعقاد قرارداد صورت می‌گیرد و مبلغ آن تا پایان دوره ثابت و قابل افزایش نیست. وی در خصوص مترو تهران -پرند نیز اعلام کرد: دستگاه اجرایی مترو تهران پرند شهرداری تهران است. با این حال شرکت عمران امادگی دارد با شهرداری تهران به خصوص از جهت تامین بخشی از هزینه احداث همکاری کند.
گفتنی است که استفاده از وسایل نقلیه عمومی باعث کاهش هزینه نگهداری و تعمیر اتومبیل، حفظ محیط زیست و جلوگیری از ترافیک و اتلاف وقت خواهد شد. استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی فواید متعددی برای شهر خواهد داشت، البته سیستم حمل و نقل عمومی توانایی جایگزینی صددرصد سفر‌های درون شهری را ندارد، اما می‌تواند نقش مؤثری در حل مشکلات و چالش‌های سفر‌های درون شهری، ترافیک، آلودگی هوا و افزایش بیماری‌های جسمی و روحی داشته باشد.
به عقیده کارشناسان به ازای هر ۱۵۰۰ میلیارد تومانی که در حمل و نقل عمومی سرمایه‌گذاری شود، ۳۶۰۰۰ فرصت شغلی ایجاد می‌شود. به ازای هر ۱۰۰۰ تومانی که در حمل و نقل عمومی سرمایه‌گذاری می‌شود ۴۰۰۰ تومان سود خواهد داشت و به ازای هر ۱۰۰ میلیون سرمایه‌گذاری دولتی در حمل و نقل عمومی، ۳۰۰ میلیون فروش تجاری در برخواهد داشت.
