ماهور مهراد بافت‌های فرسوده از نظر مساحت، جمعیت و خانوار ساکن، مساحت و گستردگی، رقم قابل توجهی را در کشور به خود اختصاص داده است و بیش از ۲۵درصد از مساحت کشور را بافت‌های فرسوده و ناکارآمد اشغال کرده است. بافت‌هایی که با توجه به نام آنها نارسایی‌های بسیاری از نقطه نظر شهرسازی و امکانات […]
ماهور مهراد
بافت‌های فرسوده از نظر مساحت، جمعیت و خانوار ساکن، مساحت و گستردگی، رقم قابل توجهی را در کشور به خود اختصاص داده است و بیش از ۲۵درصد از مساحت کشور را بافت‌های فرسوده و ناکارآمد اشغال کرده است. بافت‌هایی که با توجه به نام آنها نارسایی‌های بسیاری از نقطه نظر شهرسازی و امکانات نیز دارند.
این در حالی است که مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران نیز گفته است که ۲۰ درصد جمعیت کشور ساکن بافت‌های فرسوده هستند. سید محمد پژمان درباره نارسایی‌های بافت‌های فرسوده و ناکارآمد گفت: نارسایی های موجود در بافت های فرسوده و ناکارآمد باعث اختلالاتی در وضعیت زندگی و کار ساکنان آنها و به تبع آن تسری نارسایی به سایر بخش های شهر شده است.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران با تاکید بر ضرورت نوسازی بافت های فرسوده و ناکارآمد گفت: عموما دهک های اول و دوم جامعه در شرایط بسیار سخت و دشوار در این بافت ها زندگی می کنند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه بافت های فرسوده با انواع آسیب ها و مشکلات فرهنگی و اجتماعی روبرو هستند، گفت: بناهای موجود در بافت های فرسوده از مقاومت لازم برخوردار نیستند.
او با بیان اینکه بارها و بارها مقامات ارشد نظام بر رسیدگی و نوسازی بافت های فرسوده تاکید داشته اند، افزود: براساس آمار به دست آمده، ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار واحد مسکونی در محلات هدف بازآفرینی شهری شناسایی شده که از این میزان کمتر از ۱۰درصد نوسازی شده است.
بنابراین براساس اهداف برنامه توسعه قرار بوده، ظرف ۱۰ سال کار نوسازی واحدهای مسکونی فرسوده در کشور به پایان برسد.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران ادامه داد: محلات هدف بازآفرینی شهری از زیرساخت های مناسب و سرانه های خدماتی و روبنایی کافی برخوردار نیستند البته شهرداری و دولت در این بخش اقدامات و تلاش های مطلوبی داشته اند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره اینکه منابع کافی و ساز و کارهای لازم برای تحقق بازآفرینی شهری دیده نشده است، گفت: اگر قرار است شهرداریها در بازآفرینی شهری تلاش بیشتری از خود نشان بدهند و از سوی دیگر مردم با دریافت تسهیلات ارزان قیمت و مشوق های لازم در نوسازی مشارکت کنند، دولت نیز باید در این بخش به وظایف سیاست گذاری، برنامه ریزی و فراهم آوردن ساز و کارها و قوانین و مقررات لازم به خوبی عمل کند.
پژمان با اشاره به اراضی سرمایه ای متعلق به شرکت بازآفرینی شهری ایران گفت: اراضی سرمایه ای می توانند در مدار فعالیت و تولید مسکن قرار بگیرند و آثار مثبت در بازآفرینی شهری و اقتصاد کلان کشور داشته باشند.
او با بیان اینکه دولت نباید در هیچ بخشی گرفتار تصدی گری شود، ادامه داد: باید قدرت تفکر، مطالعه، تجزیه و تحلیل داشته باشیم و با پیدا کردن ساز و کارها و راه حل های مناسب وظایف خودمان در بازآفرینی شهری را انجام بدهیم و در کنار آن به اهداف عالی دولت در این رابطه دست پیدا کنیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه توسعه تشکیلاتی در بازآفرینی شهری باید براساس توسعه بخش خصوصی باشد، گفت: باید بخش خصوصی در بازآفرینی شهری، کارآمد باشد و دولت نباید گرفتار روزمرگی و تصدی گری شود.
پژمان با اشاره به اینکه جنس کار در بازآفرینی شهری از جنس کار مدیریت محلی است، بیان کرد: تصور این است که نوسازی بافت های فرسوده در بیش از ۵۴۶ شهر کشور باید توسط دولت انجام شود در حالیکه این کار از جنس مدیریت محلی به شمار می آید.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران با اشاره به اینکه دولت در بازآفرینی شهری سیاست گذار و برنامه ریز است، گفت: درگذشته شهرداران در حاشیه بازآفرینی شهری قرار داشتند اما در تلاش هستیم که شهرداران به متن و محور این برنامه برگردند و در این رابطه به مردم پاسخگو باشند.
او با بیان اینکه مردم در بازآفرینی محلات هدف شهری نباید منتظر معجزه از سوی شهرداری ها و دولت باشند، ادامه داد: مردم باید بدانند اگر می خواهند سرنوشت شان بهبود یابد باید در بازآفرینی شهری مشارکت کنند.
پژمان اظهارداشت: از شهرداری های سراسر کشور خواسته شده تا پروانه ساخت را رایگان صادر کنند و منابع مالی برای اجرای بازآفرینی شهری را به صورت سالانه در برنامه های خود پیش بینی کنند.
پژمان با بیان اینکه سقف تسهیلات نوسازی تناسبی با رقم تمام شده ساخت یک واحد مسکن در بافت های فرسوده و ناکارآمد ندارد، اظهار داشت: البته این نگرانی نیز وجود دارد که متقاضیان نتوانند با افزایش تسهیلات نوسازی، اقساط خود را به راحتی پرداخت کنند.
پرهیز از موازی کاری در بازافرینی بافت‌های فرسوده
معاون وزیر راه و شهرسازی همچنین بر لزوم راه‌اندازی بانک اطلاعاتی محدوده های هدف بازآفرینی شهری تاکید کرده است.
پژمان با انتقاد از راه اندازی متعدد دفاتر تسهیلگری در بافت های هدف بازآفرینی توسط نهادها و ارگان های مختلف، گفت: باید از موازی کاری در این زمینه به شدت پرهیز شود و نهادها برای انجام هر فعالیتی در بافت های هدف باید با شرکت بازآفرینی شهری ایران هماهنگی های لازم را ایجاد کنند.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران، با تاکید بر اینکه باید جنس کار مشاورین مشخص شود، افزود: در حال حاضر مشاورین در حوزه های مختلفی فعالیت می کنند و شرح وظایف دقیقی ندارند.
وی اظهارکرد: مطالعات باید از مقیاس طرح های تفصیلی خارج شوند و قابلیت اجرا داشته باشند.
معاون وزیر راه شهرسازی ادامه داد: دستگاه های مختلف با عناوین متفاوت هر روز به منازل مردم مراجعه و اطلاعات خانوار و محدوده ها را جمع آوری می کنند، بدون اینکه این کار برآیند مشخصی داشته باشد.
پژمان تاکید کرد: باید سامانه ای راه اندازی و تمام اطلاعات محدوده های هدف بازآفرینی به طور کامل و دقیق در آن جمع آوری و ثبت شود. این بانک اطلاعاتی می تواند نیاز تمام سازمان ها و ارگان ها به اطلاعات و آمار را مرتفع کند.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران با تاکید بر اینکه مراجعه هر روزه به خانه ها، فضای بی اعتمادی را در بین اهالی این محدوه ها ایجاد می کند، افزود: نباید بین روند مطالعات تسهیلگر و اجرا فاصله ایجاد شود و مشاورین باید در تمام مراحل اجرای طرح ها حاضر و ناظر باشند. به نظر می رسد هم اکنون در بعضی نقاط عمدتا به چند موضوع کلی با شرح خدمت ناکافی، در زمان موقت پرداخته می شود که نتیجه ای هم در بر ندارد.
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: مدیریت شهری از مردم جدا نیست و حضور مدیریت شهری در بافت های هدف و ارایه خدمات به آنها مادام العمر است. بنابراین بهتر است راه اندازی دفاتر تسهیلگری به شهرداری ها سپرده شود و دراین زمینه مورد حمایت هم قرار گیرند.
گفتنی است که ضرورت ورود رویکرد بازآفرینی شهری به بالاترین سطوح برنامهریزی توسعه شهری (طرح‌های جامع و توسعه و عمران شهری) به دنبال خلأهای موجود در پاسخگویی به موضوع ارتقای کیفیت زندگی در این طرح‌ها و عدم همسویی محتوای آنها با برنامه‌های بازآفرینی محدوده‌های ناکارآمد شهری، مورد توجه قرارگرفت. بنابراین هدف از تدوین برنامه های راهبردی، ارتقای کیفیت زندگی شهری است که «راهبرد توسعه يا «CDS ، راهبرد بازآفريني» و «بازنگري و به‌هنگام سازي طرح جامع» بخش‌های اصلی آن است.
